1)Những con số thống kê
Hiện tại ở Châu Âu đang tràn ngập những con số thống kê về các trường hợp nhiễm khuẩn SARS-CoV-2 và các con số tử vong vì vi khuẩn này tại các quốc gia sở tại và trên toàn thế giới. Các con số này tăng triển từng giờ và sai biệt chút ít tùy theo độ bén nhạy của cơ quan thâu thập dữ kiện. Chẳng hạn vào lúc 11 giờ sáng 19.03.2020 thống kê của báo Morgenpost là tại nước Đức: số người nhiễm khuẩn 13.083/ Số tử vong 31; buổi chiều cùng ngày lúc 16 giờ thống kê của ntv tăng lên: số người nhiễm khuẩn 13.484/số tử vong 43.
Riêng chiều ngày 19.03.2020 lúc 15:30 giờ tiểu bang Bayern đã báo thêm 6 trường hợp tử vong vì COVID-19 gồm có một bệnh nhân nữ 69 tuổi ở vùng Oberallgäu, một bệnh nhân nữ 86 tuổi ở vùng Traunstein , một bệnh nhân nam 80 tuổi ở vùng Weilheim-Schongau, một bệnh nhân nam 99 tuổi ở Würzburg, một bệnh nhân nữ 80 tuổi và một bệnh nhân nam 87 tuổi ở vùng Freising. Sáu trường hợp tử vong này đã nâng tổng số tử vong ở Bang Bayern lên đến 14.
Tại Berlin con số người bị nhiễm khuẩn tính vào sáng ngày 19.03.2020 là 573 trường hợp, đến 16:30 giờ cùng ngày con số này lên đến 688 và chưa có người tử vong.
Các giới chức cũng tiên đoán con số người nhiễm khuẩn thực thụ (Dunkelziffer ) có thể gấp đôi con số được công bố vì 80% người bị nhiễm khuẩn chỉ có triệu chứng cảm cúm nhẹ hay hoàn toàn không có triệu chứng. Do đó những người Đức trở về từ vùng dịch như từ Trung Quốc, Iran, Ý, Áo…phải tự cách ly 14 ngày cho dù không triệu chứng và khi họ có biểu hiện ho sốt thì sẽ được ưu tiên xét nghiệm tìm vi khuẩn. Viện Robert-Koch tại Berlin công bố là mỗi tuần nước Đức có thể làm xét nghiệm tìm SARS-CoV-2 cho 160.000 người. Ông Söder, thống đốc tiểu bang Bayern, cho biết riêng tiểu bang Bayern có thể làm 2.700 xét nghiệm mỗi ngày.
2)Các biện pháp phòng chống đại dịch
Cho đến cuối tuần qua các chuyên gia Đức nhận ra tình hình lây nhiễm đã vượt quá tầm kiểm soát với con số người nhiễm khuẩn tăng quá nhanh theo cấp số nhân (ngày 10.03.2020: 1218 người nhiễm khuẩn / ngày 19.03.2020: 13.484 người nhiễm khuẫn). Cứ theo đà phát triển này thì đến giữa tháng 5/2020 con số người nhiễm khuẩn sẽ tăng hơn một triệu và sau vài tuần nữa con số này sẽ tăng lên cả trên mười triệu người. Trước tình hình khẩn cấp đó nước Đức và các quốc gia tại Âu Châu phải đưa ra nhiều biện pháp đối phó kể từ đầu tuần này như đóng cửa trường học, giảm các dịch vụ ăn uống, đóng cửa quán Bar Club, rạp chiếu phim, thính phòng, hủy các trận giao đấu thể thao… khuyến cáo dân chúng tránh tụ tập, tránh ra đường khi không cần thiết…Tại các quầy trả tiền trong siêu thị mọi người phải giữ khoảng cách 2 mét với nhau, tránh sử dụng tiền mặt và nên sử dụng thẻ tín dụng khi trả tiền…. Ngoài ra, khẩu trang chỉ nên dùng khi bị cảm ho và ưu tiên dành cho nhân viên y tế săn sóc bệnh nhân, kể cả găng tay và thuốc rửa tay diệt khuẩn. Theo viện Robert-Koch thì một người bình thường, không phải tiếp xúc gần gũi với nhiều người bị nhiễm bệnh , thì phương cách rửa tay với xà phòng tối thiểu 20 giây dưới giòng nước chảy là đủ giảm lượng vi khuẩn tới mức tối thiểu để không bị lây nhiễm.
Ngày 18.03.2020 bà Angela Merkel, Thủ Tướng Đức , đã đọc một thông lệnh báo động tình trạng nghiêm trọng của quốc gia trước trận đại dịch SARS-CoV-2 và kêu gọi sự hợp tác của toàn dân để ngăn chận việc lây nhiễm gia tăng. Viện Robert-Koch cũng họp báo hàng ngày để giải trình các biện pháp cần thiết chống đại dịch , kể cả việc hợp tác với Telekom để theo dõi sự chuyển động , xê dịch của dân chúng hầu đánh giá hiệu quả của các biện pháp chống đại dịch hiện hành. Phải lưu ý là Telekom chỉ được phép theo dõi dân mà không nêu danh tánh (anonym) để bảo mật cá nhân trong một xã hội dân chủ.
Từ hôm 18.03.2020 có những nhóm cảnh sát kiểm soát các khu phố có nhiều tiệm ăn và giải tán các nhóm tụ tập trong công viên. Nếu các biện pháp cách ly tự nguyện không được tôn trọng đúng mức và con số lây nhiễm tiếp tục gia tăng mạnh thì chính quyền sẽ phải áp dụng chế độ thiết quân luật (Ausgangssperre), lúc đó dân chúng chỉ được phép rời nhà ở khi phải đi làm , đi mua thức ăn và khi phải giúp người khác.
Kể từ ngày 18.03.2020 biện pháp chống đại dịch nới rộng sang việc cấm du khách đến hai tiểu bang Meckenburg-Vorpommern và Schleswig-Holstein là hai tiểu bang vùng Bắc Đức có biển đẹp và dân Đức rất ưa chuộng. Cũng từ 18.03.2020 các công dân không thuộc khối Liên Minh Âu Châu không được nhập cảnh vào nước Đức.
Hãng máy bay Lufthansa sẽ giảm các chuyến bay xuống còn 5% kể từ 19.03.2020. Cùng lúc, Bộ ngoại giao tuyên bố là sẽ có máy bay đưa cả chục ngàn người Đức đang du lịch tại nhiều nước trên thế giới trở về Đức trong vòng vài ngày, người nào không về kịp lúc này thì sau đó phải tự tìm phương tiện trở về nhà.
Toàn nước Đức có bốn triệu người già và thương tật đang sống trong các viện dưỡng lão và viện chăm sóc. Họ chính là những người khi nhiễm khuẩn SARS-CoV-2 dễ có tiến triển nặng và có thể nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy sự thăm viếng tại các viện dưỡng lão và viện chăm sóc bị hạn chế tối đa. Trong các viện này các nguyên tắc vệ sinh chống dịch phải được bảo đảm tuyệt đối.
3) Mục đích
Tất cả biện pháp chống đại dịch trên đều nhằm mục đích:
- giảm thiểu các trường hợp nhiễm khuẩn để nhà thương luôn có đủ giường cho những trường hợp bệnh nặng và nhất là đủ giường trong khu Săn Sóc Đặc Biệt (Intensivstation )và đủ máy trợ thở khi người bệnh cần.Nước Đức là một quốc gia thịnh vượng có một nền y tế phát triển, tuy nhiên với số lượng trên hai ngàn Bệnh Viện và trên hai mươi ngàn giường trong khu Săn Sóc Đặc Biệt trong toàn quốc người ta vẫn lo lắng khi đại dịch tràn lan. Hiện tại giới chức Đức đã chuẩn bị thêm khu ngoại chẩn và giường bệnh cách ly trong các Sảnh Hội Trường lớn hay trong các khách sạn trên toàn nước Đức.
- làm sự lây lan trong cộng đồng chậm đi để có thời gian tìm ra thuốc chữa trị và chủng ngừa. Các nước trên thế giới đang nghiên cứu và thử nghiệm ráo riết để cho ra đời sớm thuốc chủng ngừa SARS-CoV-2. Cho đến bây giờ chỉ có hãng CureVac ở Tübingen/ Đức có triển vọng sáng chế thành công loại thuốc chủng ngừa này. Tuy nhiên vì lý do an toàn thuốc chủng này phải trải qua nhiều giai đoạn thử nghiệm và chỉ có thể tung ra thị trường vào đầu năm 2021.Bên cạnh đó thuốc chữa trị vẫn còn trong vòng thử nghiệm. Chloroquin được cho là có tác dụng diệt khuẩn SARS-CoV-2 rất tốt trong ống nghiệm nhưng chưa rõ tác dụng lên người nhiểm khuẩn. Có nơi cho là Chloroquin rất độc hại cho cơ thể vì thế không nên sử dụng thuốc này để chữa bệnh.
Tóm lại
Hôm nay giới truyền thông đã đưa tin số tử vong tại Ý lên đến 3405, cao hơn cả số tử vong chính thức được công bố ở Trung Quốc (3249). Thảm họa đại dịch đã đến rất gần nếu chúng ta không tuân theo lời khuyên của các giới chức có trách nhiệm: chỉ ra đường khi cần thiết, không tụ tập trên 10 người, giữ khoảng cách 2 mét, rửa tay thường xuyên, giữ vệ sinh khi ho nhảy mũi …
Tại Đức số tử vong còn thấp vì các điều kiện và biện pháp điều trị trong phòng khám đến bệnh viện cho đến giờ rất tích cực và dồi dào.
Viện Robert-Koch tiên đoán trận đại dịch này có thể diễn tiến từng đợt và có thể kéo dài đến 2 năm. Vì vậy các phương cách phòng chống và điều trị phải phát triển toàn diện và lâu dài.
Berlin, ngày 19.03.2020
BS Hoàng Thị Mỹ Lâm
