Thức tỉnh chính là tri thức

Trong một tuần lễ đầy tin xấu như vụ đánh bom tự sát ở Manchester, như cuộc chiến chống khủng bố ở Philippin, trong không gian mạng tràn ngập các đàm tiếu về một cô nữ đại biểu Quốc hội đòi luật hóa việc biến luật sư thành chỉ điểm, về những cử chỉ thô lỗ, vụng về của ông Trump ở Châu Âu, bỗng đọc thấy một mẩu tin nhỏ làm cho mình vui.

Cô gái 23 tuổi Lưu Thị Quyên được chính phủ Mỹ tặng danh hiệu Lãnh đạo trẻ Tiềm năng của năm 2017 cùng 10 bạn trẻ khác từ khắp năm châu.

Nuớc Mỹ, nơi sản sinh ra nhiều tỷ phú nhất thế giới, quê hương của chàng Rhett Butler (1) coi hám lời là đạo đức tốt nhất, đã không chọn Quyên vì khả năng làm giầu hay vì khả năng quản trị tư bản, mà bởi ý tuởng và quyết tâm của cô trong cuộc đấu tranh cho sự minh bạch xã hội, đòi công khai ngân sách nhà nước.

Chỉ vậy thôi mà cũng được giải thưởng ư?

Vâng, điểm khác biệt của Quyên là đã nhận thức được quyền và trách nhiệm công dân trong việc kiểm soát nhà nuớc khi nói:

„Dự án của cháu bắt đầu bằng một cái hiểu lầm rất phổ biến ở giới trẻ, đó là các bạn thường nghĩ rằng ngân sách nhà nước là từ nhà nước ban phát cho mình, nghĩa là mình phải biết ơn nhà nước khi nhà nước cung cấp đường sá, công viên, bệnh viện … nhưng thực tế là hơn 90% ngân sách nhà nước là do tiền thuế của dân đóng…Mục đích lớn nhất của dự án này là thay đổi cái hiểu lầm này ở các bạn trẻ. Dự án của cháu còn có mục đích cải thiện chính sách của nhà nước, muốn nhà nước công khai dự thảo ngân sách nhà nước.“(2)

Nhận thức của Quyên về „Minh bạch thông tin“ bắt đầu từ một việc đơn giản vào năm 2014, khi cô thấy bức ảnh chị nông dân ngồi cạnh một chậu cốm, trên tay chị cầm một chai nước màu xanh thẫm. Cư dân mạng liền nhảy vào chửi bới, thậm chí nói là ‘đầu độc cả một dân tộc Việt Nam.’ Nhưng sau đó thông tin đính chính đó chỉ là nước từ lá dứa.”. Từ đó Quyên thấy rằng cả xã hội đang có những nhận thức sai về số phận các cô gái mãi dâm, về những người đồng tính v.v và cả về quyền công dân.

Quyên cùng nhóm bạn trẻ đã ứng dụng nghệ thuật sáng tạo và công nghệ tin học để phát động chiến dịch vận động minh bạch ngân sách. Sau hai tháng cuộc vận động đã nhận được 12.600 chữ ký cho bản kiến nghị gởi đến đại biểu Quốc hội Việt Nam.

Lâu nay, xem các video clips của nhóm Quyên trên kênh Youtube „Ếch phu hồ“, mình vẫn cảm phục sự sáng tạo, ý tưởng độc đáo và khả năng hội họa của các bạn trẻ. Khâm phục vì các bạn trẻ ngồi ở Việt Nam, không một xu dính túi, đã sản xuất ra các đoạn phim hoạt hình ngang tầm các sản phẩm từ các studio của phương tây văn minh.

Trong bài „Tự do và con nguời sáng tạo“, mình viết“ Nếu có tự do, sẽ có con người sáng tạo và sẽ có tất cả. Ngược lại, nếu không có tự do, ngồi trên đống vàng vẫn là thân phận kẻ làm thuê“. Câu này cần phải mở rộng là: “Khi cảm thấy mình tự do, khi tự cho mình quyền tự do, sự sáng tạo sẽ đến, dù ở góc tối nào!”

Quả thật vậy, các nhà văn, nhà thơ, nghệ sỹ không chấp nhận khuôn phép ở các xứ độc tài, vẫn luôn có các tác phẩm nổi trội đủ chinh phục thế giới.

Riêng cái tên „Ếch phu hồ“ đã chinh phục mình khi mình cho là Quyên và nhóm muốn nhắc nhở các bạn trẻ và người xem: Hãy ra khỏi cái giếng đang giam hãm tầm nhìn của bọn ếch!

Trong thời đại tin học hôm nay, đối với Quyên, chất lựợng lãnh đạo không chỉ là khả năng điều hành quản trị, mà là trách nhiệm với xã hội, tri thức không còn là các môn học thuần túy ỏ nhà truờng, mà là sự giác ngộ, sự thức tỉnh.

Nếu vậy thì nên hiểu câu nói của Hồ Chủ Tịch như sau: Non sông Việt Nam có được vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có được sánh vai với các cuờng quốc năm châu hay không, đó là nhờ vào sự thức tỉnh của các cháu!

Cologne 27.05.2017

————————–

1. Chồng cô Scarlett, nhân vật chính trong tiểu thuyết “Cuốn theo chiều gió” của Margaret Mitchell

https://av.voanews.com/Videoroot/Pangeavideo/2017/05/f/f5/f51208bc-e812-49ba-adfb-6a780f50961d.mp4

http://www.voatiengviet.com/a/van-dong-minh-bach-ngan-sach-luu-thi-quyen-doat-giai-lanh-dao-tre-my/3839464.html