S.T.T.D Tưởng Năng Tiến – Sông cạn 

25

Năm 1979, nhà văn Nguyên Ngọc được bè bạn ở Cambodia mời xuống thuyền đi dạo chơi và thưởng thức một bữa cháo cá no cành hông luôn. Ra về, ông nói chắc như bắp: “Cá Biển Hồ, cứ vục tay xuống nước, túm lên ngay được một con, to tướng, béo ngậy.”

  • Bộ thiệt vậy sao?
  • Vâng, quả là có đúng như thế thật!

Chả thế mà cái hồ nước ngọt mênh mông này đã từng nuôi sống mấy triệu ngư dân, và là nguồn cung cấp chất đạm chính cho hai phần ba người dân ở Cambodia. Sở dĩ được vậy là nhờ vào dòng Mê Kông, chứ không phải là gì khác.

Bắt đầu từ Tây Tạng nó chảy qua Trung Hoa, Miến, Lào, Thái rồi khi vào đến Xứ Chùa Tháp thì “đụng” Tonlé Sap. Vào mùa nước lớn, áp lực của Mê Kông khiến cho con sông nhỏ bé hơn phải chảy ngược dòng làm tăng thể tích lẫn diện tích Biển Hồ. Tonlé Sap Lake biến thành nơi sinh sống lý tưởng của rất nhiều loài cá nên “cứ vục tay xuống nước, túm lên ngay được một con, to tướng, béo ngậy” không phải là chuyện nói khi vui miệng.

Hai mươi năm trước, một ngư dân ở Bắc Thái còn bắt được một con catfish nặng tới 292 ký ở sông Mê Kông. Tuy thế, dường như, cũng chả mấy ai coi đây là chuyện lạ lùng hay đáng để ngạc nhiên. Có ngạc nhiên chăng là tất cả những điều vừa kể (nay) đều đã trở thành huyền thoại.

Bây giờ thì mấy con giant catfish (và đủ loại cá “khủng” khác nữa) chỉ còn thấy ở … trên bờ. Chúng được người dân địa phương đúc hình bằng xi măng, rồi đặt dọc theo bờ sông  để (coi chơi) làm kỷ niệm – những kỷ niệm buồn!

Bữa nay mà Nguyên Ngọc thò tay xuống Biển Hồ thì chỉ còn … bốc được nước thôi vì hằng trăm cái đập lớn/nhỏ xây trên dòng Mê Kong đã chận đường sinh sản của vô số chủng loại di ngư, và khiến chúng đang dần tuyệt chủng.

Năm 2014, lần đầu tiên vào Biển Hồ, tôi đã thấy đồng bào mình nuôi cá thay vì đi lưới. Cùng lúc, những lúc rảnh rỗi, họ cũng bắt ốc (mỗi ký bán được 4000 riels – cỡ một Mỹ Kim) để kiếm thêm thu nhập. Tết rồi, tôi trở lại nhưng không thấy ai chống ghe loanh quanh giữa những bè lục bình để tìm ốc nữa. Hỏi thăm thì nhận được câu trả lời ráo hoảnh: “Còn đâu nữa mà bắt!”

Khi còn ở Thái Lan, có bữa, đang ngồi lơ tơ mơ hút thuốc lá vặt trên ban công của một cái khách sạn ở Nông Khai thì tôi chợt thấy một con cò trắng giữa sông. Nó đang đứng trên dề lục bình chăng? Không, có thấy bình/bát gì đâu. Hoá ra đoạn sông trước mặt có chỗ cạn gần trơ đáy nên chú cò mới đứng được tỉnh queo trên cát như vậy đó.

Bên Lào cũng không khác. Trụ sở Ủy Ban Sông Mê Kông (Mekong River Commission – MRC) của nước này nằm sát cạnh bờ. Mấy năm trước, mỗi khi đi ngang qua toà nhà này – vào mùa nước lớn – tôi vẫn nghĩ vui rằng: Nếu đứng từ đây mà quăng cần câu máy, dám bắt được cá lắm nha, gẩn xịt thôi mà. Bữa nay thì đất bồi đã xa ra cả cây số rồi, chiều ngang con sông (cũng là ranh giới thiên nhiên của Thái và Lào) đã thu hẹp lại chỉ còn khoảng còn đôi ba trăm mét là cùng. Giữa trưa, đứng bên bờ này nghe rõ tiếng gà gáy (xao xác) bên kia nước láng giềng mà không khỏi có thoáng chút cảm hoài.

Thảo nào mà tổ chức Save the Mekong cảnh báo: “Chúng ta có lẽ là thế hệ cuối cùng có thể chèo thuyền trên dòng sông này, hoặc thậm chí là có thể tưởng nhớ về sự hùng vỹ và rộng lớn một thời của nó.”

Thượng điền tích thủy hạ điền khan! Lào, Thái mà còn khô hạn đến như vậy thì VN – tất nhiên – phải thê thảm hơn nhiều :

Nhà nước VN “đối phó với nguy cơ xoá sổ” này bằng cách nào?

Bằng … nghị quyết, quyết định và chỉ thị!

N.Q 20/NQ-CP, ban hành ngày 17 tháng 11 năm 2017: “Đưa ra những chiến lược có tầm nhìn mới, định hướng chiến lược, các giải pháp toàn diện, căn cơ, đồng bộ, huy động tối đa các nguồn lực và sự tham gia của các thành phần kinh tế để phát triển bền vững ĐBSCL.”

Qua năm 2018, VTC NEWS (đọc được vào hôm 20 tháng 6) ái ngại cho hay: “1,7 triệu người đã rời khỏi đồng bằng Sông Cửu Long.” Thế là Thủ Tướng ký thêm cái Quyết Định 417/QĐ-TTg để ban hành chương trình hành động tổng thể thực hiện Nghị quyết số 120/NQ-CP của Chính phủ về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thích ứng với biến đổi khí hậu.”

Đến năm 2020, sau khi nghe báo cáo nhiều hồ chứa, hồ thủy điện, thủy lợi xuống mức tích trữ chỉ đạt được 20-40 phần trăm (so với mức dự tính) thì nhà nước ra “chỉ thị hỏa tốc về việc triển khai các giải pháp cấp bách phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.”

Nhà Nước quyền biến và linh động (tới) cỡ đó thì kể như là hết biết luôn rồi!

Chả những thế, sau N.Q 2017 và QĐ 2018, cả thế giới đều bàng hoàng khi biết: “Việt Nam trở thành đối tác với Lào trong dự án thủy điện Luang Prabang.” Bỉnh bút Phú Lộc của Tạp Chí Luật Khoa hốt hoảng đặt câu hỏi: “Đầu tư thuỷ điện ở Lào, Việt Nam chung tay huỷ hoại sông Mekong?”

Câu hỏi này được hồi đáp tức thì:

  • T.S Lê Anh Tuấn, Phó Viện Trưởng Viện Nghiên Cứu Về Biến Đổi Khí Hậu: “Các quan chức Việt Nam đồng lõa với quyết định hợp tác xây dựng dự án thủy điện Luang Prabang phải chịu trách nhiệm lịch sử và chính trị với nhân dân Việt Nam.”
  • B.S Ngô Thế Vinh, tác giả Cửu Long Cạn Dòng Biển Đông Dậy Sóng: “Từ nay Việt Nam sẽ chẳng thể còn một tiếng nói chính nghĩa và thuyết phục nào đối với cộng đồng 70 triệu cư dân sống trong lưu vực sông Mekong và trước cả thế giới.”
  • Giám Đốc Chương Trình Đông Nam Á, Trung Tâm Nghiên Cứu Stimson, Brian Eyler: “Việc một công ty Việt Nam tìm cách xây dựng đập Luang Prabang trên dòng chính sông Me Kong ở Lào, theo tôi, Việt Nam đang phạm sai lầm lớn… làm điều đó chẳng khác nào Việt Nam tự bắn vào chân mình.”

Nói thế thì e rằng tác giả Brian Eyler đã vô tình đồng hoá cái đám lãnh đạo CSVN hiện nay với cả đất nước và dân tộc này rồi. Chúng tôi chả có lý do gì để “tự bắn vào chân mình” hết. Còn bọn họ thì có thể rót luôn súng đại bác vào di sản của tổ tiên, nếu ra tiền, chứ có quan tâm hay đếm xỉa gì đến vài ba (trăm) con đập ở thượng nguồn.

25 BÌNH LUẬN

  1. Tưởng Năng Tiến gọi đại tá an ninh hoạt động hải ngoại là nhà báo tận tụy có thể xem officially là 1 equivalence of Người Mẹ Bàn Cờ

    Phải gọi ổng là gì bi giờ ? May i suggest, Cha Già Mắc Dịch Bàn/Bồn Cầu

    • Phỉ phui lời tớ đi, nhưng nếu Mỹ mà được giải phóng, bảo đảm nhà của Tưởng Năng Tiến sẽ trở thành 1 địa chỉ cách mạng .

      Tiếc cái California nhiều động đất nên chắc ít nhà có basement. Ở SF khá thông dụng, nhưng OC thì hổng thấy

    • Khảo sát: Cứ 10 người Mỹ, có 4 người coi Trung Quốc là kẻ thù
Mọi thứ Chệtna đều đang hít…khói Mỹ mà ! Thậm-chí về semiconductor còn phải o-bế, quỵ-lụy ngay cả Tài-lon, Nhật, Hàn, Hà-Lan…Còn về Internet 5Gà giờ chuẩn-bị nhường…đai cho 6G của Nhật ! Ganh-tị nhất là : Mỹ và phương Tây không lưu-manh, đểu-giả, ác-độc bằng Tàu-Khựa cho được ? Khố khố, vậy thôi, chứ gì nữa !?
10/10 là có thật ỏ̉ vùng Mãn, Mông, Hồi, Tạng.
9/10 có thể có ỏ̉ Hồng-Kông

    • “Tổng cục 2” là cách gọi tắt cơ quan đặc trách tình báo của Quân đội :

      Tổng cục 2 đưa ra những bằng chứng về nhiều nhân vật CS cao cấp hoặc cộng tác với CIA hoặc là chịu sự chi phối của CIA, như Nông Ðức Mạnh đương kim Tổng bí thư đảng , Nguyễn Văn An chủ tịch quốc hội, Phạm Văn Ðồng, Võ Nguyên Giáp, cựu thủ tướng Võ Văn Kiệt , thủ tướng hiện tại Phan Văn Khải , các Ủy viên bộ chính trị như Trương Tấn Sang, Phan Diễn, đến Phó thủ tướng Ủy viên trung ương đảng Phạm Gia Khiêm, cựu Bộ trưởng công an như Bùi Thiện Ngộ, Mai Chí Thọ , Lê Văn Dũng Chủ nhiệm Tổng cục chính trị, v.v…

    • Thưa, anh cứ chê cụ Tưởng mãi, đoạn kết cụ Tưởng viết cũng bén lắm chứ… Xin trích lại:

      “Nói thế thì e rằng tác giả Brian Eyler đã vô tình đồng hoá cái đám lãnh đạo CSVN hiện nay với cả đất nước và dân tộc này rồi. Chúng tôi chả có lý do gì để “tự bắn vào chân mình” hết. Còn bọn họ thì có thể rót luôn súng đại bác vào di sản của tổ tiên, nếu ra tiền, chứ có quan tâm hay đếm xỉa gì đến vài ba (trăm) con đập ở thượng nguồn”.(ngưng trích)

      Any second thought?

        • Hắn sẵn sàng chửi hcm. Vc đâu phải bà con của nó. Nó là chệt.

          Hãy thách nó lên án Bước đại nhảy vọt, đai cm văn hoá vs, thảm sát thiên an môn…
          và đố nó chửi tên sát nhân mao trạch đông.

      • Mới tháng trước, 3 người Mỹ gốc Hoa đã bị tòa án liên bang Hoa Kỳ kết án tù nặng. Họ bị cáo buộc mua một lượng lớn iPhone và iPad giả, sau đó sử dụng chính sách bảo hành của Apple để đổi lấy thiết bị chính hãng.

        Theo báo cáo, 3 anh em người Trung Quốc là Liêu Chí Vĩ (Zhiwei Liao), Liêu Chí Mẫn (Zhimin Liao) và Liêu Chí Đình (Liao Zhiting) lần lượt bị kết án 51 tháng, 41 tháng và 41 tháng tù.

        Theo cáo trạng của công tố viên, 3 anh em họ bị cáo buộc đã mua hơn 10.000 chiếc iPhone, iPad giả, sau đó dán những mã IMEI và số sê-ri thật và hợp lệ bị đánh cắp lên những thiết bị này. Tất cả đều còn trong thời hạn bảo hành.

        Sau đó, họ thuê người mang những chiếc iPhone giả này đến các trung tâm dịch vụ của Apple để sửa chữa. Do chính sách đáng tin cậy của Apple, thông thường điện thoại di động bị lỗi sẽ được thay thế trực tiếp bằng điện thoại mới, điện thoại bị lỗi sẽ được gửi lại nhà sản xuất để sửa chữa.

        Khi Apple phát hiện ra một lượng lớn iPhone và iPad giả, họ đã ngay lập tức gọi cảnh sát. Cảnh sát nhanh chóng hành động và bắt giữ 3 anh em nhà họ Liêu cùng 14 người khác có liên quan đến kế hoạch đánh tráo điện thoại này. Cuối cùng, 3 anh em này bị bỏ tù, hai biệt thự ở San Diego của họ cũng bị tịch thu

        Thằng Tàu chệt X = bao giờ thì police tóm cổ mày?

    • Ngô Thế Vinh, cũng là bút hiệu, chánh quán Hà Nội, sinh năm 1941 tại Thanh Hoá. Tốt nghiệp Đại học Y khoa Sài Gòn 1968.Trong ban biên tập, nguyên tổng thư ký rồi chủ bút báo sinh viên Tình Thương trường Y khoa Sài Gòn từ 1964 tới 1967 [khi báo bị đình bản]. Nguyên y sĩ Liên Đoàn 81 Biệt Cách Dù. Tu nghiệp ngành Y khoa Phục hồi tại Letterman General Hospital San Francisco. Sau 1975, tù ba năm qua các trại tù cải tạo. Tới Mỹ cuối 1983, bác sĩ nội trú rồi thường trú các bệnh viện Đại học SUNY Dowstate Brooklyn, New York. Tốt nghiệp ngành Nội khoa, bác sĩ điều trị và giảng huấn tại một bệnh viện miền nam California.
      Mày bằng người ta chưa?
      Thằng Hán cẩu = tiếng anh viết sai, tiếng việt sai chính tả, tiếng Hán cẩu thì không biết
      Dạng như mày chết đi là vừa

  2. “Các quan chức Việt Nam đồng lõa với quyết định hợp tác xây dựng dự án thủy điện Luang Prabang phải chịu trách nhiệm lịch sử và chính trị với nhân dân Việt Nam.”

    No Problemo. Cái cần là phải tổ chức thiệt nhiều những bữa tiệc nghe nhạc su be . Đọc Nguyễn Đức Tùng biện hộ cho Hoàng Phủ Ngọc Tường đó, no star cả & cũng chả star where

  3. Anh hùng núp lùn mã tử NN

    “Năm 1979, nhà văn Nguyên Ngọc được bè bạn ở Cambodia mời xuống thuyền đi dạo chơi và thưởng thức một bữa cháo cá no cành hông luôn. Ra về, ông nói chắc như bắp: “Cá Biển Hồ, cứ vục tay xuống nước, túm lên ngay được một con, to tướng, béo ngậy.” (trích TNT)

    Đây nè, cũng Nguyên Ngọc nữa nè mới nhất nè má:

    VC “phản biện” về dư luận thù địc sai sự thật về dự án Kênh đào Funan Techo Campuchia. VC nói dự án này của Cambodia không ảnh hưởng gì đến dòng chảy sông CL khi chảy vào VN.

    Quý vị tìm theo từ khóa: “Kênh đào Funan Techo Campuchia và bài học hợp tác khai thác sông Mê Kông” bài viết của tấn sởi “khoa học” VC Tô Văn Trường đăng trên chính trang báo mạng của Nguyên Ngọc anh hùng núp ngày 25/4/2024

  4. Mấy bố VC lâu lâu thấy hứng nên: “Nghiêng đồng đổ nước ra sông”. Sông buồn buồn cấm vận nên không còn nước. Ku Hồ sống lại: “Dân tộc ta anh hùng, đánh thắng bọn đế quốc,… Ta sẽ thay trời làm mưa”.
    Có ai còn tin?

  5. Cả cái đất nước này ,chúng còn chia
    năm ,xẻ bẩy ra để bán ,để dâng cho
    Tàu . Thì sá gì một con sông nho nhỏ.

    Lại vác Nguyên Ngọc ra trong bài viết ,
    thể nào cũng có đứa thối mồm lên
    tiếng chửi rủa cho mà coi . Một lần
    uống rượu với Nguyên Ngọc ,có nghĩa
    là cùng bọn ,đồng loã với Nguyên Ngọc
    . Xấu lắm .

    • Bác lên tiếng thế rất là có trí tuệ . Một lần uống rượu với Nguyên Ngọc hoàn toàn không phải là cùng bọn, đồng lõa với Nguyên Ngọc . Tô Thùy Yên đó, bạn mời tới nhà . Nhưng khi thấy có mặt Hoàng Ngọc Hiến, ổng bỏ ra ngoài hút thuốc .

      Chuyện mến mộ văn tài là bình thường giữa văn giới với nhau, Nguyễn Đức Tùng mê thơ của Hoàng Phủ Ngọc Tường, các bức tranh của John Wayne Gacy vẫn được người hâm mộ tìm kiếm . Tưởng Năng Tiến hổng phải là ngoại lệ . Arts of the Deranged vẫn có 1 market riêng .

      Có điều những người interested in Arts of the Deranged, bên đây hổng ai gọi là “trí thức” cả . Việt Nam mình thì khác, i guess.

      Mến mộ Nguyên Ngọc cũng đúng lém . Cả VN từ trong ra ngoài nước, chỉ mỗi mình ổng biết phát triển văn hóa là dư thía lào, và the only thing he know how to phát triển là văn hóa cách mạng . Tưởng Năng Tiến mến mộ là đúng lém gòi

      • Vớ vẩn ,
        Bỏ cái tánh đâm đầu này ,thọt đầu
        khác đi . Tánh của bọn đàn bà
        chuyên dựng chuyện để đâm người
        này ,thọt người khác . Kiểu lập
        luận của bọn trẻ trâu ,đặc sệt đất
        sét trong óc . Đừng tưởng ai cũng
        ngu ngốc như mình .

  6. Nói theo kiểu giang hồ thì để có quyền và có tiền, thì bọn VẸM sẵn sàng “nhét Cờ vào Lờ mẹ của chúng”, chớ “tự bắn vào chân” đã ăn thua gì.

BÌNH LUẬN

Please enter your comment!
Tên