Philippines: Hai cha con tranh chức Phó tổng thống

Nếu không có gì thay đổi vào hôm thứ Hai, hạn chót nạp đơn tranh cử, lần đầu tiên trong lịch sử Philippines, Tổng thống Rodrigo Duterte sẽ tranh chức Phó tổng thống với đối thủ của ông, cô con gái Sara Duterte-Carpio.

Giai đoạn nạp đơn đã có những chuyện bất ngờ. 

Thượng nghị sĩ Christopher “Bong” Go, một trợ lý trung thành từ lâu với Tổng thống  Duterte, lúc đầu định tranh chức Phó tổng thống, giờ đã đổi ý để tranh vị trí số 1. 

Thượng nghị sĩ Ronald dela Rosa, một cựu  tư lệnh cảnh sát của Duterte, rút khỏi cuộc đua tổng thống để nhường chỗ cho Go.

Ferdinand Marcos Jr, con trai duy nhất của nhà độc tài quá cố đã lãnh đạo Philippines trong gần hai thập niên cho đến khi bị lật đổ năm 1986, nhảy vào cuộc đua dù đang có tai tiếng trốn thuế.

Tổng thống Duterte lúc đầu định rời sân khấu chính trị nhưng giờ ra tranh chức Phó tổng thống. Theo Hiến pháp, ông không được tranh tổng thống nhiệm kỳ thứ hai, nhưng không cấm ông tranh một chức khác.

Cô con gái Sara Duterte-Carpio, 43 tuổi, đang là Thị trưởng thành phố Davao, lúc đầu định tranh chức tổng thống nhưng giờ đã đổi ý để tranh vị trí số 2, chấm dứt những đồn đoán kéo dài nhiều tháng. Trước đó, trong một cuộc thăm dò dư luận, bà Duterte-Carpio là ứng cử viên được ưa chuộng nhất để kế nhiệm người cha; đứng thứ nhì là Marcos Jr, con trai cố tổng thống.

Theo luật Philippines, tổng thống và phó tổng thống được bầu riêng biệt thay vì chung một liên danh; do đó, tổng thống có thể là người khác đảng với phó tổng thống. Lần này, Thượng nghị sĩ Go và Tổng thống  Duterte coi như một phe. Ông Marcos con và bà Duterte-Carpio khác đảng nhưng Marcos cho biết đảng ông đã chấp nhận bà Duterte-Carpio cho nên hai người này coi như cùng phe.

Kết quả là giờ phút này hai cha con Duterte là đối thủ của nhau. Vị trí phó tổng thống nước này không có nhiều quyền hành, chủ yếu chỉ có tính cách nghi lễ. 

Tính tới giờ nay, hai ứng cử viên tổng thống có nhiều hy vọng là Thượng nghị sĩ Go và ông Marcos con. Thượng nghị sĩ Go có biệt danh là “Bong”, còn ông Marcos con có biệt danh là “Bong Bong”, báo chí gọi cuộc đua này là “Bong chống Bong Bong”.

Ngoài Marcos và Go ra tranh tổng thống còn có cựu vô địch quyền anh Manny Pacquiao, phó tổng thống Leni Robredo, Đô trưởng Francisco Domagoso và thượng nghị sĩ Panfilo Lacson.

Vào lúc chỉ còn một ngày nữa là hết hạn nộp đơn cho cuộc bầu cử vào tháng 5 năm 2022,  các nhà phân tích chính trị không biết có còn bất ngờ nào nữa vào giờ chót nữa hay không, dù với số lượng ứng cử viên hiện nay, cũng khó đoán được ai sẽ là người nổi bật để thắng cuộc.

Các nhà phân tích nói rằng cuộc bầu cử lần này trong thực tế là một cuộc tranh giành quyền lực giữa các gia tộc lớn, gia đình Marcos và gia đình Duterte, thay vì muốn có đổi mới cho Philippines. Nhưng trước sự kiện hai cha con tổng thống ra tranh chức phó tổng thống, rõ ràng là gia tộc Duterte không còn đoàn kết như trước.

Nhà phân tích chính trị Temario Rivera cho biết: “Sự cạnh tranh của các gia đình có nhiều thế lực của Philippines mang đầy kịch tính trong lần này. Có vẻ như các gia đình này là những người duy nhất quyết định số phận của đất nước. Thật là tức giận vì họ đang làm xấu mặt người dân Philippines”.

Nhưng viễn cảnh về cặp Marcos và Duterte-Carpio nắm quyền vào năm tới đã gây ra sự tức giận trong cộng đồng hoạt động nhân quyền.

Nhóm nhân quyền Karapatan cho biết: “Những gì đang diễn ra là mối đe dọa nghiêm trọng đối với nền dân chủ và tự do trong nước.”

Với 110 triệu dân, Philippines sẽ tổ chức bầu cử vào tháng 5 năm 2022 cho các vị trí từ tổng thống xuống thống đốc, thị trưởng và quan chức địa phương. Chính phủ kế tiếp phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là phục hồi một nền kinh tế đang bị đại dịch tàn phá.

Cập nhật: Vào giờ chót, ông Duterte chuyển sang ứng cử Thượng nghị sĩ để tránh đối đầu với cô con gái.

Theo  Reuters