Những Bản Nhạc Kháng Chiến Của Phạm Duy

Comment của SaKim phân tích thật tuyệt vời. Tưởng già rồi lú lẫn quên trước quên sau (như tôi) ai dè là gừng càng già càng cay. Tôi cũng phục luôn.
Như SaKim đánh giá về tài dùng chữ của Trịnh Công Sơn. Nhạc viết thì dễ nhưng đặt lời thì phải nói TCS là bậc thầy về nhân cách hóa, dùng chữ như phù thủy búng tay vậy. Tài dùng chữ của họ Trịnh thuộc loại khó có đối thủ. Như bài Diễm Xưa chẳng hạn có câu kết …ngày sau sỏi đá cũng cần có nhau. Sỏi đá vô tri mà cũng cần có nhau huống chi con người. Chúc vui vẻ.
nv

@Ban Mai

Trích lời tg Trọng Đạt đớp chát với còm sĩ:

“Đã còn nhỏ, không biết một tí gì về kháng chiến cả mà viết lách mất tư cách như thế mà tự nhận là Giảng sư, Giáo sư à?”

*Đây chính là ngôn ngữ mất dạy đã kích hoạt mọi phản ứng đáp trả theo sau như một hậu quả!

Tôi còn nhỏ ư?
Tôi tự nhận là Giảng sư, Giáo sư bao giờ?

Hãy nêu dẫn chứng!
Đừng theo đuôi vu cáo kiểu của bọn dlv bò đỏ wumao trong 50 cent army của bọn Khựa!

*Ngoài ác cảm nào đó vốn có là động cơ khiến mình chọn đấm đỡ hộ cho một bên, Ban Mai có lẽ không ở tư thế tâm sinh lý tuổi tác để cảm nhận sự phẩn nộ của một người gần đất xa trời bị lớp trẻ hơn xúc phạm một cách VÔ CỚ!
Nếu y không còn là con nít, mà là đã 2 thứ tóc trên đầu và có học, thì tình cảnh còn tệ hơn nữa!

VÔ CỚ, là vì việc bình luận góp ý về một bài viết đăng trên đcv hoặc btd là một thực tế đã được thừa nhận, cho phép của cả tờ báo và đồng thuận tất yếu của tác giả bài đăng, mặc nhiên trở thành một quyền biểu đạt của người đọc.

Tôi không dùng lời lẽ thô lổ nào trong suốt nội dung bình luận ban đầu của mình, không phê phán về bất cứ gì khác liên hệ cá nhân tác giả ngoài chính nội dung bài viết.
Vậy lương tri và lẽ phải không cho phép tác giả bài đăng, nếu là một người có học, phản ứng với còm sĩ bằng ngôn ngữ mà bọn dlv trước đó thường dùng để đánh phá còm sĩ vì động cơ phe đảng chính trị,
kể cả việc tg nêu tuổi tác tôi ra để tạo “thế đứng trên cao” phang xuống đầu người “dưới thấp”, kiểu như ngón võ mà tg Trọng Đạt vừa liên tục xuất chiêu, lặp lại nhiều lần!

Không vì một xằng bậy này mà tôi phải tiết lộ gì thêm về bản thân, cho nên tôi chỉ cố mô tả một số tình huống để từ đó TĐ hiểu rằng mình đã đánh giá sai đối phương. Thế thôi.

Ban Mai liền chụp lấy những chuyện nầy để qui kết rằng tôi khoe khoang học hành. Cây kim khó giấu!

Khoe khoang gì ở mấy lớp phổ thông?

Ban Mai, vì động cơ ác cảm ban đầu, cũng đã nhảy vào câu chuyện theo kiểu thiên lệch hẳn một bên, dù đang giả vờ vô tư:
Sao cứ nhắc mãi “loài thực dân” nhập nhằng tranh cãi với “loài tàn hung”, mà cố tình tránh né một loạt những sai lầm ca từ trong bài Bên cầu biên giới, và “anh nhớ anh mong”…

Có sai một cách lố bịch không?
Sao BM né tránh?
Phải chăng đây là thủ đoạn vặt trong tư thế phân xử, trong tranh cãi?

*Ở cái thời mà người ta không tôn trọng sự chính trực, thật thà, trung thực, và quyền tác giả…cái thời mà di chúc Bác của họ còn bị cắt xén thay đổi…
thì ca từ một bài hát bị tự do đổi theo “cao hứng”, kể cả do dốt ngu, vẫn được BM nhân danh để đấm đỡ hộ.

Nghe chán chường lắm BM ạ.

Mất hết rồi những thiện cảm ban đầu khi thoáng nhìn “lớp lụa là son phấn tươi mát qua ngôn từ chải chuốt”!

Có người ngửi được, nhưng già này thì không!

*Bằng bộ nhớ đã rơi rụng quá nhiều những neuron não của kẻ sinh thập niên 1930, thật khó lục soát lại để chỉ ra những cái dốt ngu đó ngay một lúc này.
Thôi thì xin nêu 2 cái còn nhớ:

*TCS viết trong Cỏ xót xa đưa…

“Những ngày ngồi rủ tóc âm u
Nghe tiền thân về chào tiếng lạ”

Quang Dũng, Hồng Nhung và một lô ca sĩ đàn em bắt chước theo cùng hát “về chào bóng lạ” ,

vì họ không hiểu nổi TCS, vốn giỏi ngữ pháp, đã dùng “tiếng lạ” như một complement (chào thế nào, kiểu gì, ra sao), chứ không phải dùng một object cho verb chào( chào ai, chào cái gì) để mà giới ca sĩ trẻ nhét vào đó một object.

Tiền thân của mình “về chào tiếng lạ” nghĩa là nó chào mình bằng cái thứ tiếng không giống mình bây giờ.

Đối với những người thế hệ sau Trịnh, chào “tiếng lạ” là cái quái gì kỳ cục thế!

TCS thuộc thế hệ 1930.

Thế là họ bèn tự do “luyến láy…tùy giọng từng người và cảm xúc riêng…” (BM),
và…trắng trợn sửa lưng thầy!

KL, YL, TL, TN, Trịnh Vĩnh Trinh và một lô các ca sĩ già vẫn tôn trọng ca từ “về chào tiếng lạ”.
(Ý TCS là muốn diễn tả: tôi hiện đang là người Bắc, tiền thân của tôi là người Huế. Hôm nay đang buồn chán, “ngồi rủ tóc âm u, nghe tôi về chào tôi [bằng] tiếng Huệ).
Thế đấy.

*TCS viết trong Ru tình:

Ru trên đường em đến
Xôn xao MỪNG tiếng chim

Quang Dũng hát (và Luyến Láy, BM; có video)
Ru trên đường em đến
Xôn xao TỪNG tiếng chim

Hồng Nhung:
….Xôn xao NGÀN tiếng chim (có video)

Họ thích tự do thay đổi, tức là thiếu tôn trọng tác giả, vì họ dốt ngoại ngữ một cách căn bản, (dù vẫn liếng láu xí lô xí là với người nước ngoài bằng tiếng Anh).

TCS viết “xôn xao mừng tiếng chim” là dùng phép đảo ngữ (inversion of subject and verb) giữa subj. “tiếng chim” với verb “mừng”, “xôn xao” là adverb bổ nghĩa cho “mừng”.
Lẽ ra ý đầy đủ của câu nầy là “Tiếng chim (chào) mừng (em) (một cách) xôn xao”

*Thế hệ sinh ra thập niên 1930 sống vùng quốc gia thời Bảo Đại, dù là trí thức hay chỉ học sinh tiểu học/phổ thông/hướng đạo sinh…đều thuộc lòng các bài hát luôn được công khai phổ biến tại các cơ sở giáo dục và đoàn thể xã hội phi chính trị,
mà tác giả là Lưu Hữu Phước, Phạm Duy, Hùng Lân, Văn Giảng, Canh Thân, Lê Thương…

3 bài hát tôi nêu ra không thể lọt khỏi ký ức những đứa trẻ tiểu học, cô cậu thiếu niên hoặc anh chị trung học nào sinh ra thập niên 1930/đầu thập niên 1940.
Nhà nước thời này rất tôn trọng giáo dục tự do khai phóng cho tuổi trẻ. Họ cho phép ban giám hiệu yêu cầu học sinh tập và hát tất cả những bài hát lành mạnh, dù có nội dung ngầm ý chống lại áp bức bóc lột, kêu gọi ý thức đấu tranh…
như bài Người xưa đâu tá, Bạch Đằng Giang, Tiếng gọi Thanh niên của LHP, rất nhiều những Hùng ca thời theo kháng chiến của Phạm Duy…
Bài Nhảy lửa của Văn Giảng, Chú cuội của Lê Thương thì không một trẻ con nào không biết.
Cho nên chỉ nêu thách thức ký ức các bản nhạc xưa là dễ dàng lôi ra mọi dối trá về tuổi tác.

BM thì biết gì về những thứ đó?

“Sinh thập niên 1930”.
Le lưỡi lắc đầu, hôi… em chả ham 1930! Nhỉ?

Xin được nhớ nhạc sĩ Phạm Duy, “khóc cười theo mệnh nước nổi trôi”, của những con đường học trò đã đi qua, trước năm 1975, có bóng mát và lá xanh. Như còn nhìn thấy cô ca sĩ Thanh Lan mặc áo dài hồng, quần trắng mang giầy cao, gót bằng, màu trắng đi ngang qua trường Luật.

Con đường có vẫn còn thảnh thơi nằm, như trong những năm chiến tranh khốc liệt, bom đạn nghe từng ngày của 1970s. Xin gọi nhớ những con đường học trò ta đã đi qua, đã thay tên đổi họ trong lòng đất nước Việt Nam hiện nay!

“Hỡi người tình Văn Khoa, bóng người trên hè phố Lá đổ để đưa đường cho người tình Trưng Vương
Hỡi người tình Gia Long, hỡi người trong cuộc sống Con đường này xin dâng cho người bình thường
Hỡi người tình xa xăm, có buồn ra mà ngắm Con đường thảnh thơi nằm nghe chuyện tình quanh năm…” (Phạm Duy)

Đường nào sẽ đưa ta về?
Cuộc đời có là những cuộc tình chia xa, có đi lạc vào những phía không đường về. Hay không?

Tôi trả lời Sakim một lần này thôi, năm 1951, 52, 52.. trong vùng Quốc gia, Pháp, người dân vẫn nghêu ngao hát “Nhớ thương nhau oán thù loài thực dân”
Sau di cư 1954, 55 tại Sàigon mới có “Nhớ thương nhau oán thù loài tàn hung” vì phong trào chống Cộng mạnh nên người ta không cho hát lời có từ thời Kháng chiến và đổi chữ thực dân ra tàn hung
Tôi đã đưa link lên để nói gốc những bài nguyên thủy (có từ thời kháng chiến 1947) nhưng chưa thấy BBT cho in, chúng ta có thể đánh trên mạng lời bài Nhớ Người Ra Đi, hay lời bài Bên Cầu Biên Giới là nó hiện ra ngay bài nguyên thủy

Bài hát do Thái Thanh là đã đổi lời nguyên thủy sang lời mới, nghĩa là đã không còn nguyên thủy
Khổ quá không thể nói chuyện với anh được, vì thời Kháng chiến anh chưa đẻ làm sao nói chuyện được
Tôi chịu thua vì anh cứ cho thời Thái Thanh tại Sài Gòn mới là thời nguyên thủy nhạc kháng chiến

Sakim nói

“Nên tự vấn trước, “Mình có sai không, mà độc giả thắc mắc“.
Sai thì im đi cho yên, ngậm mà nghe, sửa sai lần khác; cao hơn nữa là bày tỏ cám ơn/lấy làm tiếc…
Thế mới là có học và chính trực trí thức.”

Khổ quá một người chưa đẻ thời Kháng chiến mà cứ cho nhạc Thái Thanh hát mới là gốc từ thời Kháng chiến thì tôi chịu thua, không thể cãi lý với Sakim được
Tôi đề nghị Sakim viết một bài về nhạc kháng chiến Phạm Duy, nếu độc giả nói tôi sai, thì tôi xin thôi viết cho DCV nhường chỗ cho Sakim

Tôi trả lời Sakim một lần này thôi, năm 1951, 52, 52.. trong vùng Quốc gia, Pháp, người dân vẫn nghêu ngao hát “Nhớ thương nhau oán thù loài thực dân”
Sau di cư 1954, 55 tại Sàigon mới có “Nhớ thương nhau oán thù loài tàn hung” vì phong trào chống Cộng mạnh nên họ không cho hát lời có từ thời Kháng chiến, họ đổi chữ thực dân ra tàn hung
Tôi đã đưa link lên để nói gốc những bài nguyên thủy (có từ thời kháng chiến 1947) nhưng chưa thấy BBT cho in, chúng ta có thể đánh trên mạng lời bài Nhớ Người Ra Đi, hay lời bài Bên Cầu Biên Giới là nó hiện ra ngay bài nguyên thủy
https://lyric.tkaraoke.com/10495/ben_cau_bien_gioi.html

Bài hát do Thái Thanh là đã đổi lời nguyên thủy sang lời mới
Khổ quá không thể nói chuyện với anh được, vì thời Kháng chiến anh chưa đẻ làm sao nói chuyện được
Tôi chịu thua vì anh cứ cho thời Thái Thanh tại Sài Gòn mới là thời nguyên thủy nhạc kháng chiến

Sakim nói

“Nên tự vấn trước, “Mình có sai không, mà độc giả thắc mắc“.
Sai thì im đi cho yên, ngậm mà nghe, sửa sai lần khác; cao hơn nữa là bày tỏ cám ơn/lấy làm tiếc…
Thế mới là có học và chính trực trí thức.”

Khổ quá một người chưa đẻ thời Kháng chiến mà cứ cho nhạc Thái Thanh hát mới là gốc từ thời Kháng chiến thì tôi chịu thua, không thể cãi lý với Sakim được
Tôi đề nghị Sakim viết một bài về nhạc kháng chiến Phạm Duy, nếu độc giả nói tôi sai, thì tôi xin thôi viết cho DCV nhường chỗ cho Sakim

VC chúng anh chuyên đi bưng bô cho Tầu, sau lại bưng bô cho Nga
VC chúng anh đói chết mẹ, may nhờ lừa được nhân dân giúp đỡ không thì chết đói cả đám
VC chúng anh chuyên đi nịnh bợ tụi CS Nga, Tầu, nó bảo chúng anh đấu tố cả cha mẹ, chúng anh cũng đem cha mẹ ra chôn sống, người dân nó chửi VC chúng anh là lũ lang sói vì nó không hiểu thế nào là Mác Lê, mác là dao mác, lê là lưỡi lê
Chúng anh là một bọn chết đói chết khát chỉ nhờ cướp của người giầu, cướp của miền Nam mà sống theo đúng lý thuyết mác lê

Khà khà khà ! chống cộng cho đã, chủi cộng cho hung hản rối cuói cùng nghệ sĩ, ca sĩ nhạc sĩ………………tất cả sĩ bao gồm “CHIẾN SĨ” Viet Gian Cộng Gòa củng quay về vói Viet Cộng chúng anh , kakakkakkakaka.

Bỏi thê’ dân Viet Nam thuờng xem cái thể chế của VIET GIAN CONG GÒA như nối cám HEO tam bần lục tặc , chẳng có một đuòng huóng nhất định mà chỉ là đám sớm đánh tối đầu toàn là một phường chí mén.

Dân Viet Nam thuòng ngân nga khi ai đó nhắc tói cái gọi là Viet Gian Cộng Quà :

Đệ I thì Mẽo tru di
Đệ II khóc lóc , MẼO truất ngai vàng.
Đu càng thì giỏi , ngông cuồng vô mưu
Đệ III tự xưng ma vương
Dụng cờ âm phủ, chieu hồn ma ranh.

khà khà khà!

Vì không có nhiều thì giờ, tôi chỉ trả lời trong giới hạn thôi

Sa Kim nói
“Tất cả các bản nhạc tg TĐ đưa ra minh hoạ cho bài viết đều có quá nhiều ca từ SAI, sai đến độ vô nghĩa so với nguyên tác, vốn từng được hát bởi những danh ca uy tín trước 1975 như Thái Thanh, Lệ Thu…mà không khó gì để dựa vào (các video), rà soát lại ca từ để chỉnh lại cho chính xác thay vì cứ nhắm mắt sao chép trên mạng những dị bản vớ vẩn xưa nay tha hồ đăng bừa bãi đó đây.”

Giọng Sakim giống hệt như giọng HuePhan đưa ra những luận cứ để sửa lưng t/g, nếu tôi không lầm thì từ lâu rồi Sakim đã thổi phồng HuePhan là Giảng sư đại học, một người có học sao lại thiếu tư cách đến thế, tại sao phải hằn học chửi bới t/g như thế?
Tôi đã nói ngay từ đầu tất cả những lời của các bài Nhớ Người Ra Đi, Nhớ Người Thương Binh, Bên Cầu Biên Giới tôi lấy lời nguyên thủy của nó (1947), tức là từ thời Kháng chiến, nhưng Sakim, Hue Phan hồi đó còn nhỏ chỉ biết Thái Thanh, Lệ Thu ..mà không biết một tí gì về kháng chiến cả.

Tôi search trên mạng trong nước, họ đưa ra những lời nguyên thủy. Chính phủ QG (trong bài có nói) có từ 1949, 1950 đã cho hát những bài kháng chiến ngay tại vùng QG thí dụ như Hà Đông, Hà Nội, có sửa lời chút đỉnh thí dụ nguyên thủy nói “Nhớ thương nau oán thù loài thực dân”, bên QG (thí dụ Hà Nội) sửa thành “Nhớ thương nhau oán thù loài tàn hung”, sở dĩ người ta cho hát nhạc Kháng chiến của Phạm Duy, Văn Cao, Phan Huỳnh Điểu .. vì không kỳ thị nhưng có sửa lời
Sakim Hue Phan nói:

“….rà soát lại ca từ để chỉnh lại cho chính xác thay vì cứ nhắm mắt sao chép trên mạng những dị bản vớ vẩn xưa nay tha hồ đăng bừa bãi đó đây.”

Đã còn nhỏ, không biết một tí gì về kháng chiến cả mà viết lách mất tư cách như thế mà tự nhận là Giảng sư, Giáo sư à?
Tôi có ghi những link về Bản Nhớ Người Ra Đ, Nhớ Người Thương Binh, Bên cầu Biên Giới nhưng trên nguyên tắc BBT còn phải kiểm duyệt
Có thể tìm trên mạng về lời nguyên thủy từ thời Kháng Chiến 1946, 47…
TĐ

Tôi không có nhiều thì giờ, chỉ trả lời trong giới hạn thôi

Sa Kim nói
“Tất cả các bản nhạc tg TĐ đưa ra minh hoạ cho bài viết đều có quá nhiều ca từ SAI, sai đến độ vô nghĩa so với nguyên tác, vốn từng được hát bởi những danh ca uy tín trước 1975 như Thái Thanh, Lệ Thu…mà không khó gì để dựa vào (các video), rà soát lại ca từ để chỉnh lại cho chính xác thay vì cứ nhắm mắt sao chép trên mạng những dị bản vớ vẩn xưa nay tha hồ đăng bừa bãi đó đây.”

Giọng Sakim giống hệt như giọng HuePhan đưa ra những luận cứ để sửa lưng t/g, nếu tôi không lầm thì từ lâu rồi Sakim đã thổi phồng HuePhan là Giảng sư đại học, một người có học sao lại thiếu tư cách đến thế
Tôi đã nói ngay từ đầu tất cả những lời của các bài Nhớ Người Ra Đi, Nhớ Người Thương Binh, Bên Cầu Biên Giới tôi lấy lời nguyên thủy của nó (1947), tức là từ thời Kháng chiến, nhưng Sakim, Hue Phan hồi đó còn nhỏ chỉ biết Thái Thanh, Lệ Thu ..mà không biết một tí gì về kháng chiến cả.

Tôi search trên mạng trong nước, họ đưa ra những lời nguyên thủy. Chính phủ QG (trong bài có nói) có từ 1949, 1950 đã cho hát những bài kháng chiến ngay tại vùng QG thí dụ như Hà Đông, Hà Nội, có sửa lời chút đỉnh thí dụ nguyên thủy nói “Nhớ thương nau oán thù loài thực dân”, bên QG (thí dụ Hà Nội) sửa thành “Nhớ thương nhau oán thù loài tàn hung”, sở dĩ người ta cho hát nhạc Kháng chiến của Phạm Duy, Văn Cao, Phan Huỳnh Điểu .. vì không kỳ thị nhưng có sửa lời
Sakim Hue Phan nói:

“….rà soát lại ca từ để chỉnh lại cho chính xác thay vì cứ nhắm mắt sao chép trên mạng những dị bản vớ vẩn xưa nay tha hồ đăng bừa bãi đó đây.”

Đã còn nhỏ, không biết một tí gì về kháng chiến cả mà dám viết lách mất tư cách, hồ đồ như thế mà tự nhận là Giảng sư, Giáo sư à?
Dưới đây là các bài Nhớ Người Ra Đi, Nhớ Người Thương Binh, Bên Cầu Biên Giới

https://lyric.tkaraoke.com/15491/nho_nguoi_ra_di.html

https://lyric.tkaraoke.com/15492/nho_nguoi_thuong_binh.html

https://lyric.tkaraoke.com/10495/ben_cau_bien_gioi.html

có thể tìm trên mạng lời nguyên thủy
TĐ

#
Tất cả các bản nhạc tg TĐ đưa ra minh hoạ cho bài viết đều có quá nhiều ca từ SAI, sai đến độ vô nghĩa so với nguyên tác, vốn từng được hát bởi những danh ca uy tín trước 1975 như Thái Thanh, Lệ Thu…mà không khó gì để dựa vào (các video), rà soát lại ca từ để chỉnh lại cho chính xác thay vì cứ nhắm mắt sao chép trên mạng những dị bản vớ vẩn xưa nay tha hồ đăng bừa bãi đó đây.

Đơn cử 2 bản nhạc có nhiều ca từ sai:
*”Bên cầu biên giới”

(Dưới đây những chữ sai được đóng ngoặc, và được sửa lại bằng chữ viết hoa kế bên)

– Ngừng đây soi bóng bên giòng nước lũ
Cầu cao nghiêng dốc (bên) TRÊN giòng sông sâu
. . . . . .
– Người đi chưa hết (hương) THƯƠNG sầu lữ thứ
Hồn theo cánh gió quên tình xa xưa
. . . . .
– Xa xa thoáng đàn trầm vô tư
Đâu đây dáng huyền (đền) BỀN duyên mơ
. . . . .
– Sống trong lòng người đẹp Tô Châu
Hay là chết bên (bờ) GIÒNG sông Da – nube
Những đêm sáng sao

– Nhưng đường quá xa vời
Hương trời vẫn mê mài
(Lòng) ĐỜI tôi sao vẫn còn biên giới !
Lòng tôi sao vẫn ngừng nơi đây

*Nhớ người ra đi:

Ca từ trong nguyên tác của PD qua giọng ca chuẩn mực Thái Thanh và tất cả các ca sĩ kỳ cựu từ miền Nam trước 1975 đều đồng nhất câu
“Nhớ thương con (/anh/cha) oán thù loài tàn hung(/loài giặc kia)”
Bản tg Trọng Đạt chọn để minh hoạ bài viết lại đổi thành “loài thực dân”, là sai so với ca từ thống nhất đã có từ trước 1975;

duy nhất chỉ có ca sĩ Ái Vân (ngoài Bắc) là hát “loài thực dân”,
có lẽ do “TTTT” sửa lại ca từ gốc của PD để tránh khả năng câu hát bị hiểu đang ám chỉ chính mình bị “oán thù” chăng?)

Em tiễn anh ra mãi tận đầu thôn
Một hôm lúc trâu bò về chuồng
Rồi (anh) nhớ (anh) mong (EM)
Chờ chiến sĩ xa xăm lập công

Ca từ “anh nhớ anh mong” là phi lý. Toàn bộ đoạn nầy nói về tâm sự của chủ ngữ duy nhất ở đây là “em” – người tiễn đưa : em tiễn/em nhớ em mong/em chờ

#
Tựa đề bài viết của tg Trọng Đạt có ý định giới thiệu nhạc hùng của PD, nhưng lại trưng ra những bài không hùng chút nào,
trong khi nhạc hùng PD viết là rất nhiều: Xuất quân, Chiến sĩ vô danh, Dân quân du kích, Nợ xương máu, Khởi hành, Nhạc tuổi xanh, Đường Lạng sơn…
Có đến trên 20 bản hùng ca của PD để chọn lựa, tg lại giới thiệu những bài lãng mạn, than thở vì nỗi chia ly niềm thương nhớ…một cách lạc đề.
“sống trong lòng người đẹp Tô Châu hay là chết bên bờ sông Danube…” thì hùng chỗ nào cơ chứ?!

#
Bước vào thế giới âm nhạc của Phạm Duy như bước vào khu rừng già vi diệu của âm thanh và chữ nghĩa từ tâm hồn thâm uyên và trái tim tài hoa trăm năm nữa chưa chắc có thêm lại một .
Tay mơ nào đó tập tểnh muốn thử làm thế sẽ thất bại, như ta đang thấy!

Thuỵ Khê đã say đắm và xuất sắc làm được điều đó.

Như để xoá đi cảm giác ngán ngẫm với bài viết trên đây, ta hãy thử xem tác giả Thuỵ Khê ghi lại xúc cảm với tác phẩm của Phạm Duy như thế nào, chỉ riêng về mảng nhạc hùng ông sáng tác đầu đời vào thời kháng chiến…

*Trích Thuỵ Khê:

“Nhạc sĩ bước vào cuộc tình bằng những bản hùng ca, rực lửa: ‘Ngày bao hùng binh tiến lên, bờ cõi vang lừng câu: quyết chiến!’ (Xuất quân, PD)

 1945, tất cả lên đường. Kháng chiến là thần tượng đầu đời, là mối tình thứ nhất. Nhạc sôi sục tình nước. Lúc đó văn chương trở thành vô nghĩa, người ta đã ‘xếp bút nghiên theo việc đao cung’. Người ta muốn làm ‘tráng sĩ’. ‘Hồn say khi máu xương rơi tràn ngập biên khu’, Phạm Duy xuất quân. Một Phạm Duy, nhiều Phạm Duy theo nhịp bước ‘mờ trong bóng chiều, một đoàn quân thấp thoáng’ (Chiến sĩ vô danh, PD).

Họ, thế hệ ấy, nếu không có âm nhạc, nếu không có Phạm Duy, Văn Cao … chắc gì đã có hào hùng? chắc gì đã có kháng chiến? chắc gì đã có … ‘một mùa thu năm qua Cách mạng tiến ra đất Việt?’ (Nhạc tuổi xanh, PD)
Ở chỗ văn chương tê liệt (viết để khích động lòng người dễ thành tuyên ngôn), âm nhạc tung toàn năng, toàn lực thúc đẩy thanh niên vào những cuộc khởi hành:
 ‘Một đoàn người trai hiên ngang 
 Ðeo trên vai nợ máu xương’ 
 … 
 Dòng máu căm hờn của muôn dân ta 
 Thiết tha kêu gào bao trai tráng lên đường (Khởi hành)

     Nhưng nếu nhạc chỉ có hùng, thì dễ trở thành chào cờ: “Này thanh niên ơi, quốc gia đến ngày giải phóng”,
nếu chỉ có bi, tất là mặc niệm. Chào cờ và mặc niệm, người ta đứng im. Không ai xông tới. Chào cờ là hết. Mặc niệm là chết.

Nhưng khi nghe:
 ‘Biên khu u ù! 
 Biên khu ù u! 
 Tia vàng son xuyên qua lau mờ 
 Về trên suối khói lên làn mơ 
 Nắng trôi về xuôi biết bao thương nhớ 
 Biên khu ù u! 
 Biên khu ù u! 
 Nghe đồi nương khuyên nhau mong chờ 
 Người lên chốn đất thiêng rừng xa…’
thì đó là lời gọi quyến rũ của núi rừng, của đất nước: Ðó là Phạm Duy. Ðó là tiếng hú gọi đàn đẩy người người lớp lớp ra đi:
 ‘Biên khu u ù! 
 Biên khu ù u! 
 Ta nhìn qua Cai Kinh ngang tàng, chờ tiếng gió Bắc Sơn lùa sang…’ (Rừng Lạng sơn, PD)
     Trong tiếng hú có Cai Kinh, Bắc Sơn … Phạm Duy dựng núi trong lòng người, cấy những linh thiêng của đất nước trong tim người. ‘Biên khu ù u! Biên khu ù u!’ là tiếng hú bí mật, hoang đường, thiêng liêng, cao cả… hớp hồn những thanh niên, đưa họ lên đỉnh Cai Kinh, ‘ngang tàng’ nhìn xuống những ‘tia vàng son xuyên qua lau mờ’ của đất nước. Ánh sáng khuyến dụ họ lên ‘chốn đất thiêng rừng xa’, tìm những quyến rũ thầm kín của phiêu lưu, của tuổi trẻ…
Phạm Duy, tuyệt đối không tuyên truyền mà mê hoặc, trong khoảnh khắc một bài ca, đã tụ hợp được: hồi quang lịch sử, khí thiêng núi rừng, hồn thiêng dân tộc, lãng mạn con người. Phạm Duy đem ‘nắng trôi về xuôi biết bao thương nhớ’.

Tại sao tác dụng một bản nhạc lại khác một bài văn? Ở chỗ văn chương tê liệt, âm nhạc lại vẫy vùng?

Chúng ta thử đọc lại một trong những bài văn thơ yêu nước, thống thiết nhất, ví dụ như của Phan Chu Trinh:
 ‘Thế nước đến nguy như sợi tóc 
 Tài trai thà chết chẳng nghiêng đầu’

hay của Huỳnh Thúc Kháng:
 ‘Sông Nhật Tảo lửa bùng, thành Ba Ðình súng nổ’

hoặc mạnh mẽ như Nguyễn Trãi:
“Trận Bồ Ðằng sấm vang sét dậy. Miền Trà My trúc phá tro bay.” (Bình Ngô Đại Cáo)

Những áng hùng văn đánh vào lý trí, đánh mạnh, đánh mau, nhưng sớm dứt, ít có khả năng tồn tại lâu dài, khi ta không còn trực tiếp đối diện với văn bản. Nhưng một bản nhạc có thể ở lại khi tiếng nhạc, lời ca đã đi qua, nhưng dư âm của nó, trụ lại, rủ rê quyến rũ: “Biên khu ù u! Biên khu ù u! Vang thời quân Chi Lăng reo hò, rừng in bóng những oan hồn xưa, giữa đêm mờ ôi thoáng nghe tiếng hú” (Rừng Lạng sơn, PD)

     Âm nhạc tự tạo cách sống còn, rồi Phạm Duy đem tiếng gọi từ xa: ù u … giấu vào trong tim người để nó ở đấy, chờ đấy. Khi “người nghe” nhớ lại, thì cứ việc rút “nhạc” từ tim mình ra, hát lại trong đầu, tiếng hát thầm trong não trạng kéo hắn lên “biên khu u ù”, cho hắn ‘nhìn qua Cai Kinh ngang tàng…’

Tóm lại, bản nhạc, khi đã đi vào lòng người, nó có khả năng được “hát lại” mãi mãi, dù nhạc sĩ và ca nhân đã xa. Những bài ca như Rừng Lạng Sơn của Phạm Duy, có thể biến một kẻ tầm thường thành “ngang tàng”, một kẻ chưa yêu nước phải yêu nước, một kẻ thờ ơ với lịch sử, làm nên lịch sử. Kháng chiến dinh dưỡng bằng âm nhạc. Nghệ sĩ là nhà ảo thuật, có thể làm được tất cả: Xui kẻ không hùng làm việc anh hùng như những ‘hồn xưa’ trên ‘đường Lạng Sơn âm u ù u!’ trong ‘tiếng gà bình minh’, với những ‘màu áo chàm phất phới trong mây mờ’.
Cấu trúc nhạc kháng chiến của Phạm Duy xoay tròn quanh ma lực trữ tình ấy: Ðem những địa danh lồng vào lòng người, vào tình yêu: ‘Hỡi anh vệ quốc cầm súng ngang tàng, thuyền tôi đậu bến Tuyên Quang, nửa đêm trông ánh trăng vàng nhớ anh… Hỡi anh du kích tập bắn bên rừng, thuyền tôi đậu bến Ðoan Hùng …’ (Tiếng hát trên sông Lô, PD)
     Tiếng hát trên sông Lô lời thơ thoát thai từ ca dao, ý nhạc đượm tình quan họ, địa danh nằm trong thổ ngơi ‘thế lữ, tự lực văn đoàn’: Phạm Duy đến từ dân, đi vào dân bằng những yếu tố thuần túy văn hóa dân tộc, để tạo ra tiếng ‘tình, lời tình’, ông lấy tình làm ngôn ngữ thứ nhất, và điều đó khiến cho nhạc ông, không chết khi kháng chiến đã tàn…” (hết trích)

Viết như Thuỵ Khê…mới là đáng cho ta chịu mỏi mắt dõi theo từng con chữ, phải không nhỉ?

day la bai nhac hieu cua Luc Quan Viet Nam chu khong phai cua Khong Quan – Vi
co 1 loi 2 nua ” duong truong xa, con cho no tha con meo , ! “

“Quân đội QGVN kể cả chết bị thương và bị bắt làm tù binh là 419 ngàn ” . Trích.

Thế thì tại sao không viết là “Việt Minh, kể cả chết và bị thương và bị bắt làm tù binh là 900000, không kể thường dân chết 150000 ” nhỉ ? !, mà lại viết là” Việt Minh chết 300 ngàn, 500 ngàn bị thương, 100 ngàn bị bắt làm tù binh, thường Dân chết 150 ngàn, tổng cộng 450 ngàn người đã bỏ mạng”.

“Họ đã bị đánh lừa nay lại đi theo con đường đánh lừa những người nhẹ dạ khác, và sau cùng họ cũng đi vào con đường tội lỗi, vì họ cũng phải nói láo, cũng phải đánh lừa người khác”

Và họ trở thành những tấm gương sáng cho các thế hệ sau noi theo . Các thế hệ sau noi theo thật .

Chỉ còn mỗi 1 cách duy nhất . GET OUR PEOPLE OUT. Bắt đầu bằng đưa con cháu nhà mình đi .

Nếu Tố Hữu là Phạm Duy “Tôi yêu Xít Ta Lin, từ khi mới ra đời”

Nhớ bài “Xuất Quân” của Phạm Duy, đã được dùng làm nhạc dẫn nhập cho chương trình phát hình của Không quân VNCH năm xưa, trên băng tần số 9 Sài gòn:

“Ngày bao hùng binh tiến lên
Bờ cõi vang lừng câu quyết chiến
Bước oai nghiêm theo tiếng chân đi tung hoành
Quân Việt Nam đi hồn đất nước xây thành
Đi là đi quyết chiến, đi là đi quyết thắng, đi là mang linh hồn non sông
Đi là đi quyết chiến, đi là đi quyết thắng,bước lên đây hồn Việt Nam…”