Theo Ủy ban bảo vệ nhà báo, trong năm 2017 có 262 nhà báo đã bị bỏ tù vì công việc của mình, đó là con số lớn nhất trong lịch sử.
Ngoài ra, 58 nhà báo đã bị mất tích và 8 người bị giết. Con số ở mức kỷ lục này thể hiện bức rào cản ngày càng thêm dày đặc, và sự nguy hiểm mà các nhà báo trên toàn thế giới đang phải đương đầu để hoàn thành công việc của mình.
Một vấn đề khác nữa là kiểm duyệt gia tăng và cơ hội được tiếp cận thông tin tự do bị hạn chế. Chính vì vậy, các nhà báo trong chi nhánh tại Đức của tổ chức Nhà báo không biên giới, đã chọn một cách tiệm cận đầy sáng tạo: từ các bài viết mà tại một số nước sẽ bị kiểm duyệt, hay là bị cấm đoán thẳng thừng, họ viết thành các bài hát và phát trên các dịch vụ truyền phát âm nhạc như Apple Music hay là Sportify, mà hệ thống kiểm duyệt của nhà nước không với tới.
Tổ chức phóng viên không biên giới đã ngỏ lời với các nhà báo từ Trung quốc, Thái lan, Việt nam, Uzbekistan và Ai cập, tức là các nước được xếp hạng thấp nhất trong biểu đồ đo mức độ tự do ngôn luận.
Mỗi nhà báo đều viết hai bài phê bình, mà sau đó các nghệ sĩ (ẩn danh vì lý do an toàn) tại các nước đó đã phổ nhạc. Sau đó, tổ chức Phóng viên không biên giới đã thu thập tất cả các bài hát này dưới tên gọi Danh sách các bài không bị kiểm duyệt Uncensored Playlist, và phát trên Sportify, Apple Music và các server khác là nơi có thể thoải mái tải danh sách này về nghe.
Mặc dù chính phủ của các nước đã nói ở trên, có khả năng kiểm soát một cách khá hiệu quả và kiểm duyệt tất cả những gì xuất hiện trên internet, họ không thao túng được nội dung các bài trên các dịch vụ phát stream của các hãng tư nhân (trừ khi phải thỏa thuận được với họ).
Muốn ngăn cản các bài hát phê phán này lan truyền, đơn giản là họ sẽ phải cấm Sportify và Apple Music – và bởi vì hai dịch vụ này đã khá phổ biến, việc cấm đoán sẽ khó có thể xảy ra. Mỗi bài hát viết về một đề tài khác nhau, từ sự bạo hành của công an, sự tham nhũng của chính phủ, cho đến sự bất bình đẳng về kinh tế.
Ví dụ, Basma Abdelaziz, nữ nhà báo Ai cập viết “đây là chỗ ngủ của họ, trong quyền lực và sự kiêu ngạo của mình, với các tòa nhà bằng vàng, và điều khiến những người nghèo khó ngoài kia”.
Chiến dịch ủng hộ sự kiện này đang lan rộng trên Twitter dưới hashtag #truthfindsaway (sự thật sẽ tìm ra lối thoát), bao gồm nguyên tắc của toàn sự kiện: “Danh sách các bài không bị kiểm duyệt Uncensored Playlist là thông điệp cho các nhà độc tài trên khắp thế giới rằng họ không thể bưng bít các thông tin tự do” cô Bianca Dordea từ tổ chức Phóng viên không biên giới cho biết.
Trong Danh sách này có hai bài của Người buôn gió Bùi Thanh Hiếu về cái chết của Đỗ Đăng Dư và công cuộc chống tham nhũng của Nguyễn Phú Trọng với Trịnh Xuân Thanh, cả tiếng Anh và tiếng Việt. Xin hãy nghe cả hai bài của Trung quốc, bởi sự thay đổi có thể xảy ra ở Việt nam nhiều phần sẽ có nhiều liên quan với chuyển biến ở Trung quốc.
Nguyễn Thanh Mai (Cộng Hòa Séc)
Theo tin từ Respekt.cz
