Thứ năm 22/11/2018 nhật báo TAZ của Đức bình luận về việc Hà Nội trục xuất cô Lê Thu Hà như sau:
“Lê Thu Hà là công dân của nước Việt Nam, cô không có quốc tịch nào khác. Một quốc gia khước từ, không cho công dân của mình nhập cảnh là một hành vi vi phạm Công pháp quốc tế“.
Cô Hà sinh ra và lớn lên tại Việt Nam, vì bất đồng chính kiến đã bị Hà Nội bắt bỏ tù và sau đó trục xuất sang Đức.
Cô mong trở về Việt Nam sống với mẹ già nhưng một lần nữa lại bị Hà Nội trục xuất phải quay lại Đức.
Luật sư Nguyễn Văn Đài cho biết, “cô Hà được Đức cấp giấy tờ có hiệu lực 3 năm ở Đức bắt đầu từ ngày 1/11/2018 bao gồm sổ thông hành, giấy phép định cư, giấy phép lao động nhưng cô ấy đã không nhận…”.
Như thế là Chính phủ Đức thực hiện Công Ước 1954 về Quy chế “người không quốc tịch” trợ giúp cô Lê Thu Hà.
Giúp người không quốc tịch là…
Công ước 1954 về Quy chế người không quốc tịch yêu cầu chính phủ các nước bảo vệ người không quốc tịch tối đa, hỗ trợ họ có giấy tờ đi lại, trợ giúp hành chính, công ăn việc làm, giáo dục…
Thuật ngữ “người không quốc tịch” là người không được coi là công dân của bất kỳ quốc gia nào theo pháp luật hiện hành của quốc gia người đó đang sống.
Công ước 1961 về Giảm bớt người không quốc tịch đề cập đến việc phải làm để giảm bớt số người không quốc tịch, bao gồm quyền rời khỏi nơi bị truy bức cũng như quyền trở về quê hương xứ sở.
Cả hai Công ước 1954 và 1961 đều chưa được Hà Nội ký kết.
Một số người dịch thuật ngữ “stateless person” thành “người vô tổ quốc” là không chính xác.
Người Việt có thể bị tước quyền công dân nước CHXHCN Việt Nam vì bất đồng chính kiến hay vì các lý do khác thì vẫn là người Việt và tổ quốc Việt Nam vẫn là tổ quốc của người Việt Nam.
Quyền công dân nước CHXHCN Việt Nam rất khác nếu không nói là hoàn toàn khác với quyền công dân tại miền Nam Việt Nam trước 30/4/1975 và tại các nơi khác trên thế giới.
Trả quyền công dân…
Tổng Thống Trần Văn Hương đã chính thức từ chối nhận quyền công dân do nhà nước cộng sản trả lại.
Câu chuyện được chính ông Hương kể là vào đầu năm 1976 nhà nước cộng sản đã quyết định trả quyền công dân cho ông.
Để tuyên truyền họ cho tổ chức một buổi lễ “trả quyền công dân” ngay tại nhà ông, với sự hiện diện của báo chí và các đài truyền thanh, truyền hình tại Sài Gòn.
Ngay giữa buổi lễ, ông tuyên bố từ chối không nhận với lý do là còn hàng trăm ngàn công chức quân nhân của Việt Nam Cộng Hòa, mà ông là cấp chỉ huy tối cao của họ, vẫn còn đang học tập cải tạo và chưa được trả quyền công dân. Ông nói rõ là:
“Chừng nào những người tập trung cải tạo được về hết, chừng nào họ nhận được đầy đủ quyền công dân, chừng đó tôi sẽ là người cuối cùng, sau họ, nhận quyền công dân cho cá nhân tôi!”
Đầu năm 1976 nhà cầm quyền cộng sản cho tổ chức tổng kiểm kê dân số ở các tỉnh miền Nam chuẩn bị cho cuộc bầu cử Quốc Hội chung cả nước ngày 25/4/1976.
Người miền Nam phải điền một tờ đơn xin trả quyền công dân và một tờ khai sơ yếu lý lịch.
Khi nhận lá đơn nhiều người miền Nam mới hiểu ra rằng sau 30/4/1975 tất cả người miền Nam đã thành “người không quốc tịch” ngay chính trên quê hương đất nước mình.
Mấy trăm ngàn tù đi cải tạo khi ấy không được phát đơn, họ chỉ được làm đơn xin trả quyền công dân khi đã được thả về một thời gian.
Nhiều người miền Nam nhất là những người Việt gốc Hoa mặc dù đã nạp đơn nhưng không được trao trả quyền công dân.
Cả trăm ngàn người Việt gốc Hoa đã bị tống lên các con tàu ra đi “bán chính thức” để nhà cầm quyền thu vàng và tài sản của họ. Nhiều người đã chết trên biển.
Hằng triệu người Việt đã băng rừng vượt biển tìm tự do và đã được quốc tế đón nhận như những người tỵ nạn cộng sản.
Trang sử về người Việt “không quốc tịch” ngay chính trên đất nước Việt Nam khó mà quên được.
Thanh lọc công dân…
Công ước 1954 ra đời để giúp đỡ các nạn nhân bị nhà cầm quyền trục xuất như trường hợp Hitler tước quốc tịch Đức, trục xuất và diệt chủng người Do Thái.
Trong thời Chiến tranh Lạnh, Liên Xô và một số nước Đông Âu cũng tước quốc tịch và trục xuất các nhà bất đồng chính kiến, các văn nghệ sỹ và người Do Thái ra khỏi xứ.
Hằng triệu công dân Liên Xô gốc Tatar bị cưỡng bách di dân và không được phép quay trở lại quê hương của họ.
Tại Kampuchia, khi cộng sản chiến thắng trục xuất và thảm sát hằng trăm ngàn người Việt và người Chàm sống ở đó. Đồng thời thực hiện thanh lọc và diệt chủng công dân Kampuchia.
Tại Nam Tư sau khi cộng sản tan rã cũng xảy ra tình trạng thanh lọc chủng tộc.
Tại Cuba ngày 6/4/1980, 7.000 người Cuba lao vào đại sứ quán Peru tại La Habana xin tị nạn chính trị. Fidel Castro ra lệnh mở cảng Mariel và mở cửa trại tù cho bất kỳ ai muốn rời Cuba được ra đi. Kết quả chỉ hơn 2 tháng có trên 125.000 người Cuba đã di cư sang Mỹ.
Năm 1998 xung đột biên giới giữa hai nước Eritrea và Ethiopia, chính quyền Ethiopia đã vây bắt hàng nghìn công dân và tống họ sang Eritrea với lý do họ thuộc nhóm sắc tộc Eritrea.
Nhà cầm quyền Miến Điện mở chiến dịch thanh lọc sắc tộc, khiến hơn 300.000 người Hồi giáo Rohingya phải bỏ chạy sang Bangladesh hồi cuối tháng 8/2017.
Sau vụ đàn áp đẫm máu ở Thiên An Môn tháng 6/1989, Trung Quốc cũng đã thanh lọc nhiều công dân bất đồng chính kiến.
Gần đây hằng triệu người Hồi giáo ở Tân Cương đã bị nhà cầm quyền Bắc Kinh tước quyền công dân và đẩy vào những khu tập trung như đã từng xảy ra tại Việt Nam sau 30/4/1975.
Trên là một số các trường hợp tạo ra tình trạng “người không quốc tịch” và người tỵ nạn, hầu như đều xảy ra ở các nước độc tài hay cộng sản.
Quyền công dân nước CHXHCN Việt Nam
Hà Nội chính thức trục xuất nhiều công dân bất đồng chính kiến và không cho trở về Việt Nam như trường hợp cô Lê Thu Hà.
Nhưng chiếu theo Khoản 2 Điều 17 của Hiến Pháp 2013 thì “Công dân Việt Nam không thể bị trục xuất, giao nộp cho nhà nước khác.”
Khoản 4, Điều 88 của Hiến pháp 2013 lại cho phép Chủ tịch nước quyền “tước quốc tịch Việt Nam”.
Khoản 1 điều 31 Luật Quốc Tịch 2008 quy định về việc công dân CHXHCN Việt Nam bị tước quốc tịch.
Ngày 24/4/2013, ông Phạm Văn Điệp một công dân Việt Nam sống ở Nga từ năm 1992, nhưng không xin nhập quốc tịch Nga, khi về nước đã bị chận lại và trục xuất vì “vi phạm pháp luật Việt Nam”.
Ông Điệp cho rằng chỉ có Chủ tịch nước mới có quyền tước quốc tịch của ông, nhưng ông vẫn bị cảnh sát cơ động áp tải ra máy bay tống khỏi Việt Nam.
Ông Điệp từng tham gia đảng Dân chủ Việt Nam và có viết bài đăng trên Đàn Chim Việt và Dân Luận.
Ông Điệp là trường hợp thứ nhất được biết tương tự với trường hợp cô Lê Thu Hà.
Nhiều trường hợp công dân nước CHXHCN Việt Nam khi đến tòa Đại Sứ xin gia hạn thẻ thông hành (hộ chiếu) mới biết họ mất quyền gia hạn.
Một số công dân Việt Nam khi về lại Việt Nam bị tịch thu giấy thông hành một hình thức cấm xuất ngoại.
Một số công dân Việt Nam khác mặc dù có thẻ thông hành nhưng bị cấm xuất ngoại.
Luật pháp Việt Nam khá tùy tiện và như cố luật sư Ngô Bá Thành từng diễn tả “Việt Nam có cả rừng luật, nhưng khi xét xử lại dùng luật rừng!”
Và giờ đây Hà Nội lại sử dụng luật rừng với quốc tế.
Bởi thế ngày 24/6/2014, Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quốc tịch Việt Nam năm 2008.
Khoản 2, Ðiều 13 kêu gọi người Việt sống ở nước ngoài làm đơn xin giữ quốc tịch Việt Nam. Trên 4 triệu người Việt sống ở nước ngoài chỉ có 6,000 người xin giữ quốc tịch.
Chắc chắn có nhiều người Việt chọn làm “người không quốc tịch” thay vì phải làm người mang quốc tịch nước CHXHCN Việt Nam.
Các nước đảm bảo quyền công dân
Xin kể về các quyền gắn liền với quốc tịch Úc, nơi tôi đang sinh sống, và ở Mỹ, ở Đức để có sự so sánh:
Úc có truyền thống đơn tịch bắt đầu với Đạo luật Quốc tịch năm 1903 (Naturalization Act 1903). Khi xin gia nhập Quốc tịch Úc, người đứng đơn không bị đòi hỏi bỏ quốc tịch gốc.
Năm 2002, Đạo luật Tu chính Quốc tịch Úc bỏ quy định công dân Úc đương nhiên mất quốc tịch Úc khi nhận quốc tịch của quốc gia khác. Nghĩa là Úc công nhận tình trạng song tịch hoặc đa tịch.
Cuối năm 2015, chính quyền Liên Bang có tu chính Luật Quốc Tịch cho phép tước quốc tịch Úc những người đã xin vào quốc tịch, còn giữ song tịch, mà phạm tội hoặc có liên can tới khủng bố.
Còn ở Đức trong thời chiến tranh lạnh, phía Đông Đức năm 1967 đã ban hành Luật mới về quốc tịch, nhưng phía Tây Đức vẫn áp dụng Luật quốc tịch theo luật huyết thống ban hành từ năm 1913 “Người Đức là công dân Đức”.
Tây Đức vì vậy chấp nhận quyền công dân cho tất cả “công dân Đông Đức“. Luật quốc tịch 1913 được tiếp tục sử dụng khi nước Đức thống nhất.
Luật Đức đòi hỏi khi nộp đơn xin quốc tịch Đức phải chính thức từ bỏ quốc tịch gốc. Công dân Đức bị mất quốc tịch khi trở thành công dân nước khác.
Nhiều nhân viên ngoại giao và sinh viên du học từ Việt Nam Cộng Hòa gặp khó khăn trong thủ tục xin gia nhập quốc tịch nên nhiều người đã rời nước Đức hay không trở thành công dân Đức.
Công dân Đức không bị tước quốc tịch hay bị trục xuất vì bất cứ lý do gì.
Còn tại Mỹ Hiến Pháp và Luật Pháp định nghĩa công dân theo nguyên tắc huyết thống. Nghĩa là con cái của công dân Mỹ sinh ra bất cứ nơi nào trên thế giới đều được mang quốc tịch Mỹ.
Để tránh trường hợp bị kỳ thị da màu, Tu chính án 14 công nhận quyền công dân cho mọi người sinh ra ở Mỹ.
Lợi dụng Tu chính án 14 nhiều người ngoại quốc sang Mỹ sinh đẻ để đứa trẻ được cấp quyền công dân và sau này có thể di dân đến Mỹ. Tổng Thống Trump tuyên bố sẽ ra một sắc lệnh ngăn cấm việc lạm dụng này.
Hiến Pháp và luật pháp Mỹ không công nhận song tịch mà cũng không cấm song tịch.
Theo Ðiều khoản 349 INA của luật Quốc Tịch Mỹ “Công dân Hoa Kỳ có thể mất quốc tịch Mỹ nếu nhập quốc tịch khác hoặc tuyên thệ trung thành với nước khác.”
Nhưng thông thường chỉ khi công dân Mỹ làm đơn và tuyên thệ xin từ bỏ quốc tịch Hoa Kỳ thì mới được xem là mất quốc tịch.
Luật pháp Mỹ không cho phép bất cứ ai tước đoạt quyền công dân của người khác, nhưng trong một số trường hợp công dân Mỹ không được phép hay bị cấm tới một số khu vực vì lý do an ninh hay chính trị.
Quyền Công Dân thời Việt Nam Cộng Hòa
Việt Nam Cộng Hòa sử dụng luật huyết thống. Người Việt và con cái người Việt đều mang quốc tịch Việt Nam.
Ngày 7/12/1955, Tổng thống Ngô Đình Diệm còn ban hành Dụ số 10 qui định tất cả những ai sinh ra trên lãnh thổ Việt Nam đều là người Việt Nam.
Lãnh thổ Việt Nam được nói rõ trong Hiến Pháp 1956 và Hiến Pháp 1967 là từ Ải Nam Quan đến Mũi Cà Mau, nghĩa là người miền Bắc hay người miền Nam đều là công dân Việt.
Người có quốc tịch Việt Nam sống ở bất cứ nơi vẫn là người Việt Nam và không ai có quyền tước quốc tịch của người Việt Nam.
Người Bắc di cư hay vượt tuyến đương nhiên được hưởng mọi quyền lợi và nghĩa vụ công dân.
Người theo cộng sản vẫn được xem là công dân Việt chỉ khác là họ lầm đường lạc lối.
Chính sách chiêu hồi tạo cơ hội trên 230 ngàn cán binh cộng sản trong đó rất nhiều cán binh từ miền Bắc về hồi chánh. Họ đã được tự động nhận mọi quyền lợi và nghĩa vụ công dân.
Theo Hiến Pháp 1967 Việt Nam Cộng Hòa đa số người Việt hải ngoại có đầy đủ quyền bầu cử và ứng cử kể cả các chức vụ cao nhất là Tổng thống.
Điều 13.2 quy định “Mọi công dân đều có quyền bầu cử, ứng cử và tham gia công vụ trên căn bản bình đẳng theo điều kiện và thể thức luật định.”
Điều 53.1 quy định quyền ứng cử Tổng Thống hoặc Phó Tổng Thống những công dân hội đủ các điều kiện sau đây : “Có Việt tịch từ khi mới sanh ra và liên tục cư ngụ trên lãnh thổ Việt Nam ít nhất mười (10) năm tính đến ngày bầu cử. Thời gian công cán và lưu vong chánh trị tại ngoại quốc được kể như thời gian cư ngụ tại nước nhà.”
Vấn đề quốc tịch và tổ quốc ngày nay
Người Việt hải ngoại dù là thuyền nhân, vượt biên đường bộ, đi theo diện HO, ở lại các quốc gia thuộc Liên Xô và Đông Âu hay nay bị trục xuất như cô Lê Thu Hà đều có chung một đặc thù là tị nạn chính trị.
Những người ra đi chính thức nhưng có những việc làm về thông tin, văn hóa, chính trị trái ý với nhà cầm quyền cộng sản bị cấm không thể trở về Việt Nam đều có thể được xem là “lưu vong chánh trị”.
Những người được gia đình bảo lãnh hay sinh ra ở hải ngoại vẫn được xem là những người tị nạn chính trị.
Khi thể chế tại Việt Nam thay đổi sẽ có những bước chuyển tiếp, trong đó có việc bầu ra Quốc Hội Lập Hiến soạn thảo một Hiến Pháp mới cho Việt Nam.
Hiến pháp mới và Luật pháp tương lai nên dựa trên tinh thần nhân bản, tinh thần hòa đồng dân tộc, Hiến Chương Liên Hiệp Quốc, và các Công ước quốc tế về quyền không bị tước quốc tịch với những điểm tương tự như Hiến Pháp 1967.
Melbourne, Úc Đại Lợi
1/12/2018
Nguyễn Quang Duy
Xin trã lời anh Tudo ,khi miền Nam mất trong vòng 1 tháng thì chính quyền Lao động Úc bang giao ngay với cộng sản Vn họ có ý định trục xuất các sinh viên Vnch và toàn bộ nhân viên ngoại giao ra khỏi nước Úc ,nhưng may mắn thay một năm sau đó chính quyên nầy bị rớt đài và Đảng Tự do thân Vnch lên cầm quyền họ liên tục nhận người tỵ nạn Vn tỵ nạn với lý do Nhân đạo ,chính quyền Vnch không còn nhưng trên mặt công pháp Quốc tế VNCH vẫn là một Quốc gia Quan sát viên viên liên hiệp Quốc ,trong thời gian đó , Úc bõ lững vấn đề Song tịch ,vì lúc đó có ai dám trở lại Vn để du lịch ,Cho đến khi Mỹ bang giao với cộng sản Vn bõ cấm vận Chuyến bay đầu tiên từ Úc về Vn năm 1990 do ông Nguyễn anh Tuấn là kỷ sư hàng không cua hãng bay Quốc gia Úc Qantas tổ chức đưa người về du lịch Vn thì vấn đè song tịch mới được nhắc đến và Úc cảnh cáo người Úc gốc Việt nên cẩn thận khi về Vn chánh quyền Úc không có can thiệp được nếu csvn áp chế luật song tịch ,thật ra Úc theo đuôi Mỹ , còn miếng mồi ngon thì Úc đã có Đảng Lao động đã đi đêm và viện trợ nhân đạo từ lâu ,và Úc chẳng có sơ muối gì với cs chẳng qua là đòn chính trị ,người tỵ nạn cs Vn biến đổi theo từng giai đoạn ,mà Úc thì rất lờ mờ trong vấn đề tỵ nạn họ nhận người tỵ nạn Vn do áp lực từ cao ủy tỵ nạn mà thôi họ không có nghĩa vụ như nước Mỹ cho dù họ có tham chiến tại Vn xin Trần lời vắn tắt sẽ trắc lời cụ thể sau nầy nếu có dịp xin cám ơn anh
Xin lỗi Vanle có thể giải thích rõ hơn về luật ở Úc, vì sao có lúc họ không áp dụng luật song tịch cho người vượt biên tị nạn chính trị vì VNCH không còn trên thể chế pháp lý, nhưng bây giờ họ lại chấp nhận song tịch cả hai chế độ cho dù thế hệ thứ hai được sinh ra trên đất Úc?
-Bỡi rõ ràng, những người như chúng ta trước khi chạy trốn cs thì đã là công dân VNCH, nhưng con cháu chúng ta dù huyết thống là gốc VN nhưng đâu phải là dân của VNCH, càng không phải là dân VC, đúng không?
-Tôi nghĩ có lẽ đây là cái “lỗ hổng” của pháp lý hay cũng chỉ là thứ luật “REALPOLITIK” khi thấy miếng mồi ngon từ phía Việt Cộng?
Theo luật của Úc cho dù con cái người Di dân hay tỵ nạn chính trị cho dù có sanh ra ở Úc vẫn bị xem là Song tịch ,còn về quy chế tỵ nạn không còn hiệu lực đối với con cái người Tỵ nạn ,sanh ra và lớn lên trên Đất Úc họ là công Dân Úc gốc Việt chính vì gốc Việt nên bị chi phối bởi luật song tịch ,không riêng gì Vn cộng đồng người Thổ nhỉ Kỳ con cái họ sanh tại Úc nhưng vẫn bị bắt đi Quân dịch nếu họ trở về Thổ nhỉ Kỳ ,chánh phủ Úc không can thiệp được , Úc công nhận Song tịch khi Vnch chưa bị cưỡng chiếm ,cho dù lúc đó rất ít người Việt có công Quốc tịch Úc ,sau nầy chính quyền lao động bang giao với cs .Người Việt tỵ nạn được đảng Tự do nhận vào Australia thành hình một cộng đồng lớn tại Úc ,luật Song tịch vẫn được áp dụng ./
Luật nào cs áp dụng trục xuất Lê thu Hà ra khỏi vn? Thật ra hì không có luật nào hét .Xưa nay ở các nước ,nếu vi phạm luật thì cong dân nuớc dó bị phạt tù .Kể cả tù chính trị .Cho nên lâu nay Mỹ và vn áp dụng luật nào không biết mà hể cứ bị vi phạm luật vn về chinh trị thì lấy cớ “nhân quyền ” Mỹ can thiệp và VC trục xuất . Nhất là họ là công dân Việt Nam chó không phải công dân Mỹ . Từ khi nào Mỹ là sân sau ,là nơi lưu đày kẻ VN cho là phạm tội “lật đỏ chính quyền vn ,nói xấu chính quyền VN?
Số nay khác vói “ngụy quân ngụy quyền”- như CS gọi họ như vậy- miền Nam vì miền Nam theo thể chế tự do coi như đồng minh Mỹ (và thế giới tự do)và đã từng sát cánh vói Mỹ ,trực tiépp hay gián tiếp hi sinh xương máu cung Mỹ ngăn chặn làn sóng Đỏ quốc tế mà con bài Bắc Việt là tay sai gây nên cuộc chiến cho nga sô trung cộng ,chủ nhân của bọn hạ bộ bắc cụ ! Nó cung khác vói người Việt đ/c trên đất Mỹ ,dân miền Nam gần như bị trục xuât hay trốn chạy chế độ đi tìm tự do.Họ có quóc tịch Mỹ là công dân Mỹ có kẻ sanh đẻ tai Mỹ ,Do đó Mỹ phải có bổn phận can thiệp chô người Mỹ công dân của mình như vụ Michael hay Will Nguyễn cung như TT Trump cử người qua Bắc hàn can thiệp cho 3 công dân của họ (đều góc Nam Hàn) …Do đó người Việt Nam tranh đấu thì bị trục xuất qua Mỹ là một điều lạ > Mỹ là sân sau ,là nơi VC không thích ai thì đuổi đi và Mỹ nhận lấy và cái cộng đồng VN hình thành sau khi miền Nam bị thua cuộc lại hoan nghênh dù biết họ chẳng làm gì được cs nữa và đôi khi còn là gây chia rẻ cho khối CĐ người Việt cho công cuộc chống cộng…. Điển hình như D?C không nhận cờ vàng ,TT nương theo VT nhưng “qua sông đâm.., vào sóng “,và anh chàng Cù Vũ chí là CS Bắc Kỳ chống cs Nam kỳ ,kỳ thị Nam Bắc mà thôi .Đã ôm Võ Nguyên Giáp và ca ngợi Trọng lú (chỉ có người Bắc mới làm CM vô sản ?).
Nên có thể nói vì Mỹ là sân sau của VC nên có thể VC lợi dụng đem người qua đẻ phá CĐ chống cộng (công khai như ntt và một bọn đầu hàng vc,chống cộng nhưng lại chống cộng đồng nhiều hơn như NK ,tnp cùi ,np hùng, trâu …Do đó CĐ không còn đoàn kết …đẻ chống cộng … (Nga đưa gián diệp là một nữ sv Nga ,vừaừ bị bắt và đã thú tội .Nga chối bai bải…)
Do đó LT Hà chỉ là một TH cá biệt ,cũng có thể còn nhiều uẩn khúc…tai sao Đức cấp giấy tờ không nhận ? Và ai xui chị ta về VN?đẻ làm gì ?Chống cộng hay Ngồi tù tiếp tục ? Nếu không có bài viết của một tác giả rành tâm lý bênh học và trích đoạn chi ta tuyên bố thì ai cung ngở TH chỉ là “ăn theo” L/s NVĐ.
Với trình độ của LT Hà KHÔNG thể làm cái chuyện mà không nên không phải như vậy nếu không có lý do nào khác ,vì cái lý do bị bệnh trầm cảm thì khó chấp nhận .Vã lại phần nhiều người V TN ,lớp QNCC VNCH bị tù nhiều năm trong trại cải tao khác nghiệt của VC ,cung không tránh khỏi bị bênh trầm uất (depressive)…cho nên bây giờ vẫn còn có người cựu tù mơ thấy ác mộng là vẫn còn bj đói xử khác nghiệt trong cac trai tù tập trung làm khổ sai .bị đói rét,bị đánh đập ,nhốt tù nhỏ trong tù lớn !…
Mong Lê thu Hà sơm nhận ra CÔ đã thoát qua cơn ac mộng ,nhận ra là cô đang ở một nước tự do dân chủ thực sự đẻ cố gắng làm được cái gì mà cô đang muốn làm như tiếp tục tranh đấu cho tự do nhân quyền VN …giải thể chế độ CS hiên hành …(Quãng Trị ơi chào quê hương giải phóng .Hồi sinh rồi này mẹ này em ,Qua ĐEM ĐEN tìm thấy ánh mặt trời) và sẻ (quì hôn đất thân yêu …)
(ĐBC)
Người VN ở trên đất nước Vn thì ho đương nhiên là công dân nước VN và nếu noi về quốc tịch tức họ có quốc tịch VN.Gần đây đọc trên báp thì năm nay kiễm kê dân số ,người miền Nam VN tức người VN (NGỤY)điền thêm mẩu đơn về quốc tịch . Thì ra họ là người vn nhưng mãi đến khi tụi bắc kỳ (cục) xâm chiếm ,họ không ngờ họ là người không phải công dân vn (từ 75).Nghe nói điền mẩu đơn này có nhiều người miền Nam bị “sóc’ vì bấy lâu bị vc coi là dân “nước lạ” mà không biết ,không ngờ. Đay là hình thức lưu vong ngay trên chính quê hương mình.
Khi vượt biên vượt biển chạy thoát cs đến 01 quốc gia tự do khác họ được cứu giúp và cho nhập tịch tổ quốc nếu họ muốn ,và có nhiều người TN không nhập tịch công dân Mỹ cos lẻ họ hi vọng vê lại VN) .Mái đến 95 Mỹ bắt buôc số dân tn này phải nhập tịch mới được hưởng quyền lợi công dân Mỹ như người Mỹ (không thì bi trục xuất).TT Clinton gia hạn thêm 2 năm cho việc nhập Mỹ tịch tức 97 ,nếu ai không nhập tịch thì coi như dân lậu…và tước bỏ moi quyền lợi mà một công dân My gốc được hưởng !Cố nhiên người Mỹ tìf dã có Mỹ tịch nên VN có một số được Mỹ bão trợ lại tưởng như vậy đương nhiên mình có quốc tịch Mỹ,nhất là con lai ,Nên khi bị bắt đưa về vn thì có người nói tiếng Mỹ rành hơn tiếng việt nhưng không là dân Mỹ…
Dan TNCS hay dân bão larh (do người thân nhân TNCS bão lãnh ) họ cung được coi như TN và con cái họ cung được coi là nằm trong diện TN như thế hệ trẻ sau nay kể cả được sinh trên đất Mỹ(vì cha mẹ họ đã la người Mỹ (góc Việt) va họ có quyền đi vào chính quyền Mỹ như nghị viên ,đan biểu ,cảnh sát .linh cứu hỏa ,quân đôi…Chỉ trừ HỌ KHÔNG ĐƯỢC ỨNG CỬ TT MY vì luật pháp bắt buộc phải SANH trên đất Mỹ mói có quyền đó !(Trump “hục hặc” voi Obama cũng vì Trump nghi ngờ là không phải sinh trên đất Mỹ!..không có quyềnn ứng của TT.)
Lê thu Hà được cho là có tội và bị trục xuất như vậy cô ta không thể trở về VN khi cs còn đó. Do đó việc trở về và bị đửổi đi là vc đã áp dụng điều luật về mạt chính trị ,không liên quan tới quốc tịch hay không ,Ngày trước 75 ,một sô đão chanh NĐ Diệm thất bai nên đi lưu vong,họ vẫn là người VN và khi chính thế VNĐệ I CH sụp đỏ ,họ LẠI VỀ VN.Do đó Lê thu Hà chỉ có đợi cs sụp đỏ mới trở về được VN hoạc khi có QT nước Đức ,có thể Xin về vn như hiện nay hàng ngàn người Việt về vn ăn chơi ,thăm gia đình bạn bè vói danh nghỉa người nước ngoài !
Tonydo trở về VN vì anh ta đã là công dân Mỹ và về VN khi Mỹ và VN bắt tay nhau như nhiều người khác…
Còn về vn làm gì đó mà VC cho là có tội thì vẫn bị bắt ,đâu cần qt Mỹ hay VN ,Nhưng nếu là CD Mỹ thì TĐS Mỹ can thiệp cho CD của mình như TH Michael Nguyen hay một vài người Việt có quốc tịch Mỹ khác.(Mỹ đã can thiệp cho các mục sư Đai Hàn (công dân Mỹ) đẻ đưa họ trở về Mỹ qua thương thuyết vói Bắc Hàn…). Mỹ có chấp nhận song tịch hay không không rỏ nhưng một công dân Úc đã vào quốc tịch Mỹ đẻ tránh lôi thôi về luật cư trú.VC cung không chấp nhận QT vì họ nói là không có đơn xin ra quốc tịch thì đương nhiên họ có quốc tịch VN.Và VCy/c ngwogi VN ở Mỹ có quốc tịch muốn trở lại làm người VN thì phaỉ làm đơnvào QT VN , Bài báo cho biết là trên 3 triệu người Việt tn chỉ có 600 người xin trở lại quốc tịch VN mà thôi !.
Năm 90 mà Tonydo về thăm Bác là hay lắm may là Mỹ nó cho trở lại nước Chúa ,mà Mỹ tại sao không gọi là Hoa kỳ mà gọi nước Chúa ,có phải Thiên dàng đâu? Thật ra nếu anh là tỵ nạn chính trị bất cứ lý do gì ,mà anh trở lại nơi anh bị đàn áp phải ra đi là vì phạm quy chế tỵ nạn của Cao ủy tỵ nạn liên hiệp Quốc ,người ta sẽ quy tội khai man có thể bị tứoc quyền tỵ nạn may mà Mỹ và Úc Cannada nó chưa rờ vào d anh là hên lắm ,còn mấy Ông HO đi theo diện nhân Đạo họ về Vn vung vít là chuyện miễn bàn ./
Thưa quan bác, thấy người ta lũ lượt kéo nhau về thăm quê hương vì Hoa Kỳ mới bỏ lệnh cấm vận, thân nhân của em đang bệnh nặng, em chơi liều.
Nói cho cùng, Luật gì thì luật, ngay cả luật Quốc Tế, một khi hai quốc gia chơi với nhau, nếu mình không làm gì anh hưởng tới an ninh của quốc gia kia, họ chẳng để tâm.
Kính quan bác!
Bác Tô vào sinh ra tử quen rồi nên nhảy toán vào VN những năm 90 chỉ là nhớ…nghề thôi. Bên em thì có một số amateur liều mạng, phần đông là thanh niên thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt, còn hơn làm 2 job mấy mươi năm. Từ 1988 tới 1990, những người này cầm visa bay qua Moscow rồi sau đó chuyển máy bay từ từ tới VN. Passport đều không đóng dấu tại 2 nước Liên Xô và Việt…cộng để khỏi lôi thôi với bà nữ hoàng Anh. Gan cùng mình! Nếu một trong những đôi tượng đó bổng “tàng hình” vì lý do nhạy cảm gì đấy thì Canada và gia đình chỉ có nước cầu cơ và lấy ngày sinh nhật “bác” làm đám giỗ cho mấy thầy vì…gái hy sinh. Bản thân em cũng có chuyện phải về. Nhắm thân mình chưa cứng bằng đầu đạn AK nên chịu khó lết ra bộ ngoại giao của Canada để xin…áo giáp. Vị thứ trưởng rất bặt thiệp và hào phóng cho luôn một bao thư bảo em cứ an tâm “hẹn ngày về” và trình “quốc thư” với lãnh sự quán ( lúc đó ở Hà Nội ) khi tới bến. Em biết đi chơi mà!
Cám ơn quan bác Austin Pham!
Nghĩ lại thấy mình nông nổi!
Thưa đàn anh:
Hồi đó em phải phóng xe phom phom xa lộ không đèn qua tận Gia Nã Đại gọi điện thoại về Việt Nam “mỗi lần tốn cả $300 Mỹ Kim”.
Khỉ trở lại Mỹ, không thấy các đồng chí Hải Quan đóng dấu Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam vào trong Hộ Chiếu của mình, em toát mồ hôi vì biết là đã phạm luật Mỹ.
Có nghĩa là; lôi thôi, Mỹ nó không bênh!
Merry Christmas quan bác Austin!
Chúc mừng quan Bác bình an trở về Nước Chúa ,Trump hôm nay mở lại hồ sơ người tỵ nạn bất cứ ai ,mà lén phén trở về Nước mà mình chạy vắt giò ra biển rồi khai với cao ủy tỵ nạn là bị đàn áp ,da man ,vì mình là công dân VNCH rồi áo gấm về làng hay vì Gái ,hay vì Cha mẹ ốm đau ,có cái mộc Hải quan VC in vô passport ,của nước Chúa Mỹ hãy coi chừng Có thể bị mó d ,cho dù nó bang giao và bỏ cấm vận Sở di trú đang làm việc theo lệnh Trump ./
“Quốc có quốc pháp ,gia có gia quy”. CS dù sao cung là một nước ,có hiến pháp luật pháp,dù đọc tai áp bức bóc lột thì vẫn có nhưng “trang bị ” cho một nước ra một nước.Do đó ,chống phá nhà nước là bj bắt bị tù và được can thiệp vì “nhân quyền “,nghỉa là “một nước mạnh hơn ,đỏi chác đẻ được quyền lợi về cái gì đó mà có thể quốc tế ngoảnh đi hay không khưng chịu vói chính nước VC nên THẢ RA VÀ điều kiện “BỊ TRỤC XUẤT” đó là chuyện hàng mấy năm nay ta thấy như cù vũ ,thanh thủy ,điếu cày ,tạ tiểu muội , hay mới nhất là nnn quỳnh (Mỹ ) và ở Đức (vợ hồng luật su Đài va cô Lê thu Hà ,phụ tá l/s Đài…) . Cố nhiên VC lợi dụng quốc tế về v/đ nhân qyền đẻ trục xuất con dân của mình dù họ ,theo con mắt quốc tế ,chẳng làm gì quá đáng đẻ bị bắt ,lãnh án tù quá nặng đẻ “thương thuyết và trục xuất” VC có lợi ,người bị trục xuất có lợi ,người Việt hải ngoại có lợi và cả Mỹ Đức (thế giới tự do có lợi vì được tiếng :lo cho nhân quyền”…Và cố nhiên kẻ lợi nhất vẫn là người bị trục xuất và cả chính thằng VC : họ được hưởng tự do và danh thơm ,dù ra nướcc ngoài họ chẳng tranh đáu được gì (hay tranh đấu chỉ mục đich ra nước ngoài,như quynh nói là “vì tương lai 2 con nhỏ…” và một số phỏng vấn của nhứng “ký rả’ nghiêp dư có việc làm và tỏ ra mình quan trọng (MN được cả giàn biên tập ĐCV “tô son trét phấn “vói một dàn phản hồi “trét phấn tô son…’ nay khong ai viết chỉ trừ “dân làm báo vẫn kiên trì thích ăn Nấm … Còn VC thì có thể gài người đi phá hoại sự đoàn kết của kẻ chống cộng (như đọc được trên youtube),Ngay cả người đưa “mình”mình qua cung bị “mình” jouer papa ,nhưng đó là lúc vọ chồng con cái ổn định ,có được trợ cấp Mỹ ,có tiền học và còn có tên biết ăn theo tài năng của “mình”.Và “xáo trộn ” mất đoàn két ,chẳng chú ý tới chống cộng mà toàn CHỐNG CỘNG ĐỒNG có tiếp ta của DLV LLBB(LL47) (có hưởng lương )…
Do đó dù tác giả có viết đúng,nói đúng ,lý luận có hay thì việc lê thu hà lại ,,,Không thực tê.
Lê thu Hà ở tù cung ls Đài và bị trục xuất khi còn Ở trong tù (như NNN quỳnh) qua Đức, có lẻ chưa biết rỏ con đường mình đang ở ,sô nhà còn chưa quen ,lại trở về vn…thì dó là v/đ . Hộ chiếu Đức ,hộ chiếu Việt,tòa đai sứ Việt …làm sao cô ta lên mấy bay về VN để bị trục xuất lần thứ 2.Và nếu chưa có giấy tờ hợp lệ của Đức ,cô ta là người vô to quốc (stateless person)= tổ quốc chính ngoảnh mặt ,tổ quốc thứ 2 lại chưa kịp nhận rỏ mặt,cũng “không biết” )
Cho nên dù tác giả nói gì thì nói ,các “cụ” binh vực gì thì bênh vực ,đối vói Lê thu Hà BỊ ĐUỔI KHỎI ĐẤT NƯỚC thì khi “tìm cách trở về” cũng bị ĐUỔI là vẫn Hợp thực tế .Cộng Việt vân là Việt cộng…
Thôi đành làm kiếp lưu vong ….
“Luật nào khiến cô Lê Thu Hà hai lần bị đuổi khỏi Việt Nam?”
*
Luật của bọn Việt-gian Cộng-sản chứ luật nào, chẵng lẽ tác-giả không biết?
Tại sao không đặt câu hõi:
Luật nào khiến cô Lê Thu Hà bị tù?
Và luật đó có phù-hợp với xả-hội văn-hóa, văn-minh hiện đại hay không?
*
Có bị bắt mới bị tù.
Có bị tù mới bị trục xuất.
Bị trục xuất ra nước ngoài, sau đó mua vé bay quay trõ lại Việt Nam thì bị từ chối, không cho nhâp cảnh.
Thằng Việt Cộng làm đúng bài bản theo “quy trình” do nó đặt ra.
Muốn phãn-đối bọn mọi rợ đó cũng cần phãi có bài bản, không thễ gân cổ phãn-đối bướng bĩnh, bất-chấp sự thật sờ sờ trước mắt.
Thằng Việt Cộng ngu dốt và độc ác có nòi, nên mới làm những chuyện tầm bậy tầm bạ không giống ai.
Đừng bắt chước bọn nó.
D
Vấn-đề là bọn Việt-gian Công-sản có ra văn-bản trục-xuất chánh thức hay không?
Nếu có văn-bản trục-xuất chánh thức, thì theo luật-pháp người bị trục xuất phãi làm thủ-tục gì đễ tái-nhập-cảnh?
Các anh chĩ gân cổ cãi bướng, không sợ bọn Việt Cộng ngu dốt nó cười cho.
Tôi chưa hiểu hết ý của một câu trong bài, kính xin ngài Nguyễn Quang Duy giải thích thêm.
Đó là câu: (trích bài chủ)
(Những người được gia đình bảo lãnh hay sinh ra ở hải ngoại vẫn được xem là những người tị nạn chính trị.).
Kính cám ơn tác giả!
Thời Việt Nam Cộng Hòa sử dụng luật huyết thống nên người Việt và con cái người Việt dù sống ở đâu đều mang quốc tịch Việt Nam…
Xin đọc nguyên phần kết:
“Người Việt hải ngoại dù là thuyền nhân, vượt biên đường bộ, đi theo diện HO, ở lại các quốc gia thuộc Liên Xô và Đông Âu hay nay bị trục xuất như cô Lê Thu Hà đều có chung một đặc thù là tị nạn chính trị.
Những người ra đi chính thức nhưng có những việc làm về thông tin, văn hóa, chính trị trái ý với nhà cầm quyền cộng sản bị cấm không thể trở về Việt Nam đều có thể được xem là “lưu vong chánh trị”.
Những người được gia đình bảo lãnh hay sinh ra ở hải ngoại vẫn được xem là những người tị nạn chính trị.
Những người được gia đình (tị nạn chính trị) bảo lãnh hay sinh ra ở hải ngoại vẫn được xem là những người tị nạn chính trị…
Cám ơn tác giả Nguyễn Quang Duy đã giải thích!
Thưa ngài:
(Câu kết trong đoạn phản hồi “giải thích” của quan bác có thêm bốn chữ (tịn nạn chính trị) trong ngoặc đơn mà bài chủ không có.
Hính như ngài tác giả đang định cư ở Úc Châu? Vì mỗi quốc gia có luật pháp riêng, thành thử, em chỉ kể một số trường hợp “tị nạn chính trị” trên đất Hoa Kỳ của bà con ta đặng quan ngài có thêm dữ kiện.
Khoảng những năm đầu chín mươi thế kỷ trước, nước Mỹ tiếp nhận rất nhiều H.O cùng gia đình theo diện “Nhân Đạo”, cũng như làn sóng bảo lãnh thân nhân từ Việt Nam qua định cư trên đất Mỹ bắt đầu nở rộ.
Sau một thời gian, cuộc sống đâu vào đó, nhiều người vì nhiều lý do khác nhau đã quay lại Việt Nam “chơi”. Điểm đặc biệt là họ đều “sử dụng chứng minh thư trong nước”.
Gần đây còn có nhiều trường hợp được thân nhân bảo lãnh qua Mỹ, nhưng chỉ thời gian ngắn, họ không thích nghi được với cuộc sồng nơi xứ người, đành bỏ về cố quốc…. Tuy thế, cũng có người, chỉ thời gian ngắn lại quay đầu trở lại mảnh đất của Chúa.
Trường hợp của chị Lê Thu Hà thì bị cấm cửa!
Cùng “tị nạn chính trị” theo cách nhìn của tác giả; sao có người đi đi, về về như đi chợ, có người bị đuổi đi?
Kính cám ơn ngài Nguyễn Quang Duy!
Câu hỏi của anh Tonydo rất thực tế và câu trả lời của ông Nguyễn Quang Duy thì rất đúng theo luật thời VNCH. Tuy nhiên, luật di định cư ở các quốc khác cũng rất phức tạp, đặc biệt ở Hoa Kỳ, được mệnh danh là vùng đất của di dân, vùng đất cơ hội mà người Mỹ thường nói, (land of immigrants – opportunity land) nhưng luật thì kể cả luật sư cũng nhức cả cái đầu và nhiều khi bị hỏi cũng ú ớ với thân chủ luôn!
Vì vậy hiện nay, theo tôi nghe người ta nói di dân qua Mỹ có hai loại:
1- là tị nạn về bất đồng, kỳ thị: gồm chính trị, tôn giáo, chủng tộc, văn hoá và cả kinh tế , bạo hành gia đình (chắc không nghề ngõng gì nên nghèo quá và chắc chồng xỉn rồi hành hạ hoài?)
2-di dân: vì đoàn tụ gia đình cha mẹ anh em, kết hôn, đầu tư kinh doanh, cần công nhân lao động giỏi, chuyên gia kỷ thuật cao, sinh viên du học có tài được hãng Mỹ mướn.
Còn các em cháu sinh ra tại đất này đương nhiên là dân Mỹ không thể kể tị nạn hay di dân vì chúng được quyền làm tới tổng thống nếu đắc cử.
Riêng vụ cô Lê Thu Hà và những tị nạn (chính trị ) khác thì còn tuỳ theo con bài…tẩy. Bỡi nghề của đảng ta là đánh bài lận, nên lận con tẩy nào thấy ăn được thì…dớt, con nào thấy gai nghạnh thì nhả ra chớ nuốt vô là nghẹn họng sao?
Thôi, tại hạ dù ở sứ rừng luật nhưng bù trất nên xin xía vào đóng góp chút xíu luật…rừng với đại ca thủ trưởng.
Trích từ còm của đại ca Tudo.com:
(Riêng vụ cô Lê Thu Hà và những tị nạn (chính trị ) khác thì còn tuỳ theo con bài…tẩy. Bỡi nghề của đảng ta là đánh bài lận, nên lận con tẩy nào thấy ăn được thì…dớt, con nào thấy gai nghạnh thì nhả ra chớ nuốt vô là nghẹn họng sao?)
Quan bác viết thế này thì em xin ngả mũ, vái đại huynh ba vái… Và…. không dám viết thêm gì nữa!
Kính chúc sức khỏe đàn anh cùng gia quyến!
Bên Úc cũng vậy thôi đời cha tỵ nạn sinh ra đời con thì chuyện DNA tỵ nạn không còn quan tâm ,Dân Việt cũng có quyền tham gia chánh quyền ứng cử và bầu cử ,nhưng luật song tịch sẽ bị ràng buộc ,cho nên các ông nghị sĩ Úc bị báo chí lôi ra cái Quốc tịch Anh đành phải chấp nhận rời bỏ khi tham gia chánh quyền ,còn công dân của VNCH chưa nghe nói ,cũng có một nghị sỹ Nữ Vn trong tiểu bang Victoria không hiểu cô nầy nguồn gốc đoàn tụ hay sanh tại Úc
Thế, những người Việt Nam ở Mỷ bị trục-xuất.
Sau khi về Việt Nam được sáu tháng, họ mua vé bay quay trỡ lại Mỷ.
Vậy, Mỷ có cho họ nhập cảnh không?
Thưa quan bác Hồ A Chảy, câu hỏi rất hay, xin cho em ké chút:
Câu trả lời, là còn tùy ạ.
Nếu người quay lại Mỹ còn ngồi trên máy bay thì cảnh sát Di Trú Hoa Kỳ sẽ không cho vô nước Mỹ.
Nhưng nếu vị đó chạy ào xuống đất “tức là đã đặt chân vào mảnh đất của Chúa”, theo luật hiện hành, sở Di Trú Hoa Kỳ Quốc bắt buộc phải đưa người đó vô “nhà tù Di Trú” chờ phán quyết của Tòa để được giữ lại hoặc tống khứ đi Việt Nam tiếp.
Đầu những năm chín mươi thế kỷ trước, em vừa bườc ra khỏi máy bay China Airline ở phi trường Tân Sơn Nhất, thấy đồng chí công an mặt hằm hằm, em sợ qúa, tính chạy ngược lại máy bay.
Thời bà con vượt biển Cu Ba chèo thuyền tới bãi biển Florida, Mỹ Quốc, nếu ai đã ra được khỏi thuyền, chạy lên bờ, người đó sẽ không bị đuổi ngược về thăm các đồng chí công an Phi Đen Cát xi tờ Rô.
Người Mỹ gọi đó là “wet feet, dry feet”.
Kính quan bác Hồ A Chảy!
Tôi đọc thấy thắc mắc ,người tỵ nạn sau khi có quốc tịch ở quốc gia định cư họ bảo lảnh thân nhân ở Vn với lý do đoàn tụ gia đình thì làm sao có tư cách pháp lý là tỵ nạn chính trị ? Họ có Hộ chiếu VN ,còn người tỵ nạn chính trị không có cái giấy tờ gì hết ngoài hồ sơ của cao ủy tỵ nạn và Hộ chiếu tạm thời để đi định cư Quốc gia nhận cho mình nương thân ,không lẽ đời cha tỵ nạn đời con cháu chét cũng tỵ nạn sao ông Duy ? Tôi không thấy hợp lý khi ông trã lời trên đây tôi đang ở Mel cùng nơi ông ở ./
Luật Huyết thống nó năm trong đều luật số mấy của VNCH ? Trời ạ , tôi chỉ nghe luật song tịch ,luật song tịch được áp dụng cho tất cả người Việt mang hai Quốc tịch , nhưng với trường hợp người vượt biên mất Nước ,tỵ nạn chánh trị luật song tịch không áp dụng cho họ như trường hợp Vnch bị xâm lăng do Vndcch ,nhưng CS Việt nam không công nhận ,nên người Việt tỵ nạn ( không gọi bằng Việt kiều) vẫn bị áp chế bằng luật pháp của Vn trong luật song tịch , Úc công nhận luật sống tịch của Vnch và của chxhcnvn ,cho dù đời con có sanh ra trên đất Úc ( đây chỉ nói luật song tịch không bàn đến quy chế tỵ nạn chính trị) ./
Luật huyết thống do Nguyên quang Duy đẻ ra./
Xin lỗi Vanle có thể giải thích rõ hơn về luật ở Úc, vì sao có lúc họ không áp dụng luật song tịch cho người vượt biên tị nạn chính trị vì VNCH không còn trên thể chế pháp lý, nhưng bây giờ họ lại chấp nhận song tịch cả hai chế độ cho dù thế hệ thứ hai được sinh ra trên đất Úc?
-Bỡi rõ ràng, những người như chúng ta trước khi chạy trốn cs thì đã là công dân VNCH, nhưng con cháu chúng ta dù huyết thống là gốc VN nhưng đâu phải là dân của VNCH, càng không phải là dân VC, đúng không?
-Tôi nghĩ có lẽ đây là cái “lỗ hổng” của pháp lý hay cũng chỉ là thứ luật “REALPOLITIK” khi thấy miếng mồi ngon từ phía Việt Cộng?