Hỏi : Ai cần đối thoại lúc này ?
Đáp : Đảng đưa ra trước, thì cho thấy đảng cần trước. Chúng ta đấu tranh ôn hòa bất bạo động, thì chúng ta cũng cần. Nhưng vấn đề là nhân dân không tin đảng, đảng không tin nhau và nhân dân cũng không tin nhau.
Hỏi : Ai có thể được mời tham gia đối thoại ?
Đáp : Không biết, nhưng tôi nghĩ rằng những ai đòi “giải thể đảng CSVN ngay lập tức”, hoặc bỏ điều 4 hiến pháp, hoặc tha tù chính trị trước khi đối thoại thì đảng sẽ không mời.
Hỏi: Nếu những ai đi đối thoại đề cập đến 3 nội dung trên thì đảng sẽ không mời như anh nghĩ. Vậy đối thoại có ý nghĩa gì ?
Đáp: Để đưa ra các đề nghị khác mà quần chúng cũng cần. Ví dụ như có tư thế chính thức để đề nghị đảng thực thi nghiêm túc các công ước quốc tế về các quyền dân sự- chính trị- môi trường- lao động- tù nhân…mà đảng đã thay mặt cho VN tham gia ký kết. Đề nghị những điều đó có thể mang lại lợi ích thiết thực ngay cho công chúng. Có thể bạn và tôi cùng thích giải thể đảng CSVN, nhưng chưa chắc quần chúng đều muốn thế.
Do đó nếu ở tư thế đối lập, chúng ta lên tiếng không chỉ cho những người chúng ta quen biết, mà còn phải lên tiếng cho những người chúng ta chưa quen biết và họ cũng không biết chúng ta là ai, đó mới gọi là lên tiếng vì lợi ích của toàn thể nhân dân.
Hỏi: Nếu đối thoại xong mà đảng không tiếp thu, không làm gì cả thì sao ?
Đáp: Thì nhân dân hiểu ra rằng đảng không thực tâm, đảng không thèm nói chuyện với nhân dân nữa, những ai còn hi vọng đảng biết lắng nghe sẽ biết rằng nói chuyện mồm miệng lý lẽ với đảng là vô ích, thì họ sẽ nghĩ đến cách đối xử với đảng theo kiểu khác một khi đảng lại làm sai.
Hỏi: Ai đủ tư cách đại diện cho cộng đồng đối lập tham gia đối thoại lúc này hoặc sau này ?
Đáp : Khó có ai có thể đại diện cho toàn thể, nhưng có những người có thể đại diện cho 1 xu hướng chính trị trong cộng đồng đối lập (vốn đang có nhiều xu hướng). Xu hướng nào có thể lớn lên, được ngày càng đông quần chúng ủng hộ thì đảng sẽ hướng về đối thoại với nhóm tiêu biểu của xu hướng đó.
Hỏi: những vấn đề gì nên mang ra đối thoại ?
Đáp: Đó là đối thoại để bảo vệ những lợi ích sát sườn, lợi ích mà quần chúng có thể thụ hưởng ngay thì nên ưu tiên đề nghị đảng đối thoại trước. Có một ví dụ là người ta có thể chưa quan tâm đến đa nguyên đa đảng hay bỏ điều nào đó trong hiến pháp, nhưng người ta muốn bỏ cái đất đai sở hữu toàn dân (vì dính dáng đến ngôi nhà của họ)
Hỏi: Chúng ta được gì mất gì khi bàn về đối thoại ? bàn cho đã mà đảng không làm thì sao ?
Đáp : Cái chúng ta được là quần chúng thấy chúng ta đủ tâm, đủ tầm để sẵn sàng đối thoại nhưng đảng không làm. Trong con mắt nhân dân chúng ta thêm điểm và đảng mất điểm. Cái thứ 2 là chuẩn bị kỹ về đối thoại, nhân dân sẽ hiểu rằng chúng ta quan tâm đến họ thật, biết ứng xử và chuẩn bị cho những thay đổi chính trị mang tầm quốc gia.
Chứ không phải vì chúng ta nghĩ đảng này nọ theo suy nghĩ chủ quan của chúng ta, rồi chúng ta bỏ qua cơ hội mà nhân dân đang cần.
Còn đảng không làm thì kệ đảng, chúng ta cần cho nhân dân thấy, chứ đảng và chúng ta lạ gì nhau nữa đâu.
H.M
CƠ SỞ ĐỐI THOẠI
Hai thằng điếc nói với nhau
Có thằng nào hiểu thằng kia nói gì
Hai thằng câm nói với nhau
Mỗi thằng đều cũng đoán mò vậy thôi
Thằng cao thằng thấp cũng tồi
Mỗi khi nói chuyện phải hầu vễnh tai
Chuyện đời nó vẫn khôi hài
Không trên cơ sở nói năng được gì
Đảng thì luôn phải Mác Lê
Nghĩa là theo riết Bác Hồ chẳng buông
Dân thì Dân chủ Tự do
Là điều mình muốn nhằm cho mọi người
Hai điều nước lửa trên đời
Làm sao đối thoại chắc Trời phải la
Quyền hành đâu phải sa đà
Phải cùng chia sẻ mới là hiểu nhau
Một đằng quyền nắm trong tay
Đằng kia trớt hướt nói ngay chỉ huề
Khiến điều đối thoại quả hề
Nói gà nói vịt bên nào mà nghe
Cho nên thành chuyện chẻ hoe
Mẫu chung không có làm sao cộng trừ
Nhân chia chỉ có nhứ nhừ
Cái ngu như thế phải cần rõ ra
Hóa đồng mẫu số mới là
Thảy đều bình đẳng mới ra rạch ròi
Thâm tâm ở mỗi con người
Phải đều thành thật không lừa gạt nhau
Hiểu cùng điều đúng điều sai
Tức là khoa học khách quan mới là
Còn như đầy kiểu chủ quan
Chỉ thành cuồng tín có đàng nào lên
Hay là vì thảy lợi quyền
Cá nhân vốn chính nhân danh đủ điều
Dùng toàn ngôn ngữ mỹ miều
Nhằm che sự thật nói liều trước sau
Thế thì đối thoại làm gì
Chỉ là bày đặt cho người hoảng kinh
Cho nên phải nói thật tình
Vì dân vì nước mới mình ra chi
Còn mà cố đấm ăn xôi
Giành nhau miếng bỡ có nào hơn ai
Hoặc là xôi thịt thượng đài
Đều nhằm chia chác lý tài của dân
Vài điều vậy đã cân phân
Ai cần đối thoại đối đây đủ rồi
Cần chi mà phải vẽ vời
Mười voi bát xáo cũng thời vậy thôi
Cây ngay cao thấp trên đời
Mới càng so sánh giữa trời tự do
Còn như cây chỉ quanh co
Có ngu mới sánh cây nào thấp cao
Nên lòng chẳng thể chò chò
Bởi trong rừng rậm giả đò mà thôi
Nó vì cơ chế vậy rồi
Độc tài có dễ ai người tự do
Khiến thành đối thoại giỡn đò
Trong niềng đâu dễ chạy ra được ngoài
Nên chi giải phóng con người
Xong rồi đối thoại mới điều tự nhiên
Còn mà cứ ở trong niềng
Dẫu ai cũng vậy hỏi ghiền được không
Chẳng qua đất nước long đong
Nói chơi thì được đừng hòng lo toan
Bèo trôi mây giạt theo đàn
Bác Hồ đi trước dân toàn theo sau
Mác Lê luôn lá cờ đầu
Lạc Hồng thôi chỉ có rầu muôn năm
Thành toàn chỉ nói cà lăm
Có ai nói thẳng việc đời được đâu
Thành ra rốt chỉ khôi hài
Yêu dân ngoài miệng rạt rài bấy nay
Còn mà yêu nước nước nào
Dân quyền không có lẽ nào nước yêu
Quyền hành chỉ để cho mình
Bởi tin lãnh đạo tài tình là ta
Cần gì dân chủ tự do
Dân ngu cả thảy phải ta cầm nèo
Niềm tin đó quả lộn mèo
Thành ra như thế nói đều ích chi
THƯỢNG NGÀN
(26/5/17)