Cuộc chiến Nga-Ukraine bước vào giai đọan đáng sợ

DAVID SATTER, Lê Minh Nguyên chuyển ngữ
Thứ Hai 22/8/2022

Cuộc chiến Nga-Ukraine đã đi đến một bước ngoặt đáng sợ, với việc loan tải trên mạng Telegram một tuyên bố của “Quân đội Cộng hòa Quốc gia” (National Republican Army) của một nhóm kháng chiến bí mật ở Nga, tuyên bố rằng họ chịu trách nhiệm cho việc giết chết bà Dariya Dugina, con gái của một nhà văn theo dân tộc chủ nghĩa cực đoan và là một nhà tuyên truyền ủng hộ chiến tranh, bà đã bị nổ tung trong xe của mình hôm Chủ nhật 21/8 ở ngoại ô Moscow.

Sự hiện hữu của “Quân đội Cộng hòa Quốc gia” đã được xác nhận tại Kyiv bởi Ilya Ponomariev, viên chức Nga duy nhất bỏ phiếu phản đối việc sáp nhập Crimea và là người có liên hệ với nhóm này. Nhóm này cũng đưa ra một tuyên ngôn, trong đó họ nói rằng họ đang tuyên chiến với bộ máy quân sự của Nga và thề rằng Tổng thống Putin sẽ phải bị “lật đổ và bị tiêu diệt”.

Một nhóm kiểu này có thể biến cuộc chiến thành cuộc xung đột nội bộ nước Nga. Các nhà chức trách Nga đánh giá nghiêm trọng sự nguy hiểm này. Các nhà tuyên truyền Nga, dù không có bằng chứng, đã đổ lỗi cho rằng các cuộc tấn công này là do Kyiv và đòi tấn công vào các trung tâm ra quyết định của Ukraine. Cơ quan thông tin chính thức RIA Novosti của Nga đưa tin không chính xác rằng ông Ponomariev nói bà Dugina đã bị giết bởi những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine, trong khi trên thực tế, ông Ponomariev nói rõ rằng “Quân đội Cộng hòa Quốc gia” là người Nga.

Khả năng khủng bố nguời Nga chống lại chế độ Putin luôn phủ bóng lên cuộc chiến chống Ukraine của ông Putin. Cuộc chiến đang cướp đi sinh mạng của hàng nghìn người và chưa có dấu hiệu kết thúc. Sự kiểm duyệt của chính quyền thời chiến và sự đàn áp của cảnh sát đã cắt đi các phương tiện bảy tỏ hòa bình sự bất đồng chính kiến. Có nhiều bằng chứng cho thấy chính ông Putin lên nắm quyền vào năm 1999 là kết quả của hành động khủng bố do ông gây ra, vụ đánh bom các tòa nhà chung cư của Nga khiến 300 dân Nga thiệt mạng và tạo cớ cho một cuộc xâm lược nước cộng hòa ly khai Chechnya.

Truyền thống khủng bố cũng đã từng có ở Nga trong quá khứ. Nhỏm “Ý Chí Nhân Dân” (People’s Will) đã thành công vào năm 1881 trong việc ám sát Sa hoàng Alexander II, người đã giải phóng nông nô, đó là tổ chức khủng bố hiện đại đầu tiên trên thế giới. Nó tán thành các giá trị dân chủ – chủ trương “hoàn toàn tự do tư tưởng, ngôn luận, báo chí, hội họp và hoạt động bầu cử” – nhưng đã đi đến kết luận rằng khủng bố là cách duy nhất để lật đổ một chế độ đàn áp.

Không ai biết nhiều về “Quân đội Cộng hòa Quốc gia” ngoài tuyên bố của họ, và thực tế là họ dường như đã tham gia vào việc đốt phá các trạm tuyển quân ở nhiều vùng khác nhau của Nga. Ngôn ngữ trong tuyên bố của họ gợi nhớ một cách kỳ lạ đến những tuyên bố trong “Ý Chí Nhân Dân” cách đây khoảng 150 năm. Họ cam kết sẽ hỗ trợ cho một xã hội mà trong đó quyền lực “sẽ thuộc về nhân dân và trong đó nhân dân sẽ tự lựa chọn các nhà lãnh đạo và tổ chức cuộc sống của họ”.

“Quân đội Cộng hòa Quốc gia” mô tả ông Putin là kẻ soán ngôi và tội phạm quân sự, kẻ đã gây ra cuộc chiến huynh đệ tương tàn giữa các dân tộc Slav, đưa đến “nghèo đói và tử vong cho một số người, cung điện cho những người khác”. Họ nói rằng họ vẫn chưa quên các vụ đánh bom chung cư năm 1999 và kêu gọi binh lính Nga không nổ súng vào những người anh em của họ từ các nước khác.

Có thể các thành viên của tổ chức này sẽ bị phanh phui và nhanh chóng bị trù dập. Nhưng khi thương vong của Nga ở Ukraine tiếp tục gia tăng, sự phản kháng trong nội bộ nước Nga có thể lan rộng. Trước cuộc xâm lược, lãnh đạo của một nhóm quân đội và sĩ quan an ninh đã nghỉ hưu, tướng Leonid Ivashov, cho biết cuộc xâm lược nếu thực hiện sẽ dẫn đến sự hủy diệt nước Nga. Ông cho rằng đó là nỗ lực của một chế độ thối nát để nhằm níu kéo quyền hành. Ông kêu gọi ông Putin từ chức.

Bà Dugina trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình nói rằng những bức ảnh về các nạn nhân thường dân bị quân đội Nga giết hại hàng loạt tại Bucha của Ukraine là giả mạo. Cha bà, ông Alexander Dugin, kêu gọi giết người Ukraine. Bà và cha bà bị nhóm người Nga coi là mục tiêu hợp pháp, qua cách này, cho thấy rằng những người Nga phản chiến sẽ xác định rộng rãi những ai đóng góp vào cỗ máy chiến tranh.

Cuộc chiến chưa bao giờ khơi dậy nhiệt tình của người Nga và nhiều người không muốn để ý đến nó. Tuy nhiên, nếu một nhóm ngầm tiếp tục tấn công các mục tiêu ở Nga, thì việc phớt lờ cuộc chiến có thể không còn là một lựa chọn. Những cuộc tấn công như vậy có thể làm cho chế độ mất ổn định. Điều này cũng có thể dẫn đến việc chế độ khởi động một sự cai trị bằng khủng bố.

Trong thế giới của chế độ Putin, còn có một khả năng khác – đó là “Quân đội Cộng hòa Quốc gia” xuất hiện là do sự sáng tạo của tình báo Nga, được tổ chức để biện minh cho việc đàn áp hàng loạt bên trong nước Nga. Một điều chắc chắn là, việc giết bà Dariya Dugina, nguời theo chủ nghĩa dân tộc Nga, bởi những người Nga chống Putin, cuộc chiến của Nga với Ukraine đã bước sang một giai đoạn mới.

(Tiêu đề do Đàn Chim Việt đặt)