Chuyện bên lề vụ án ‘ luật sư Trần Vũ hải trốn thuế’

Tôi và Ls Trần Vũ Hải có những nét tương đồng, cùng quê Hà tĩnh. Tính cách của quê hương tôi: ăn to nói lớn, thẳng thắn, trung thực, yêu chuộng lẽ phải, thấy chuyện bất bình thì phản ứng ngay, sâu đậm nghĩa tình, không thù lâu nhớ giai. Trần Vũ Hải học giỏi toán; còn tôi giỏi cả toán cả văn do đó khác nhau tý xíu là văn vẻ nói năng của tôi có phần dí dỏm và cẩn thận hơn.

Công việc khởi nghiệp ban đầu đều làm tại cơ quan bảo vệ pháp luật ( Tôi ở Bộ Công an, Hải ở Viện Kiểm sát ND tối cao). Sau đó Hải xin thôi việc ở VKSND TC ra hành nghề luật sư; còn tôi 18 năm làm pháp chế ở Ngân hàng Nhà nước và Hiệp hội Ngán hàng VN,rồi mới thực sự hành nghề luật sư .

Tôi tin rằng: Luật sư Trần Vũ Hải cũng như tôi về ý thức chính trị, đều yêu Đảng, yêu nhà nước, yêu nhân dân VN; luôn mong muốn Đảng vững mạnh, nhà nước vững chắc, nhân dân no ấm – hạnh phúc và văn minh; giữ vững độc lập chủ quyền lãnh thổ của Tổ quốc; an ninh, quốc phòng và trật tự xã hội bình yên; quan hệ thân hữu và hoà bình với tất cả các nước trên thế giới.

Nhưng không hài lòng với bất kỳ ai lợi dụng Đảng, nhà nước và nhân dân để vì lợi ích riêng, lợi ích nhóm, tham nhũng, tiêu cực, vi phạm pháp luật.

Chúng tôi đều mong ước một hệ thống pháp luật hoàn thiện và pháp luật là tối thượng; dân trí cao; Đảng và cán bộ của Đảng; nhà nước và cán bộ nhà nước thật sự là “người đầy tớ trung thành của nhân dân”; đừng đè nén, áp bức dân; một nền tư pháp anh minh, đừng để oan- sai tràn ngập xã hội.

Tuyệt đối xoá bỏ tình trạng án chỉ đạo, án liên ngành, án thỉnh thị, án đút túi, án quyền uy, án thân quen, án “đồng tiền đâm toạc tờ giấy”, án trả thù, án dằn mặt, án đe doạ;…Tôn trọng nhân quyền, quyền được sống, quyền mưu cầu hạnh phúc,…của con người.

Tuy nhiên, “sống mỗi người một nết, chết một người một tật”, tôi và Ls Trần Vũ Hải về tính cách cũng rất nhiều điểm khác nhau (tôi không đánh giá ai tốt ai xấu). Cách làm việc của tôi có vẻ thâm trầm kín đáo hơn, khi cần quyết liệt thì sẵn sàng “xung trận”, biết điểm dừng, góp phần và không tạo nên điểm nóng làm mất an ninh trật tự chung. Ls Trần Vũ Hải đôi lúc hơi quá về xử lý tình huống, có khi việc bé xé ra to,…

Chính vì vậy, mà nhiều lần gọi điện thoại, nhắn tin, gặp trực tiếp, tôi đã thẳng thắn góp ý với Ls Hải. Thậm chí, trên FB của Ls Hải, có bài tôi còn bình luận công khai với lời lẽ nặng lời là: “ …có cảm nhận như bị ngáo đá” (Quá lời, tôi đã xin lỗi Ls Hải rồi).

Không phải thế, không vì thế;…mà tôi tham gia vụ này. Cái chính là trách nhiệm bảo vệ công lý, bảo vệ sự trong sáng của pháp luật; trách nhiệm Đoàn luật sư TP Hà Nội giao phó và tình yêu thương đồng nghiệp cùng ngôi nhà chung là “Đồng nghiệp luật sư VN”.

Điều mà tôi quan tâm hơn là trách nhiệm của một luật sư trước Nhà nước, tôi chủ quan kết luận rằng: “Đây là vụ án oan, cách giải quyết của một số cơ quan có thẩm quyền quá non kém – Hại gấp triệu lần lợi!”

THỨ HAI: THAM GIA VỤ VIỆC:

Tôi vào Nha Trang-Khánh Hoà trong những ngày vừa qua với 2 tư cách:

1-/ Bào chữa cho bà Ngô Tuyết Phương (vợ của Ls Trần Vũ Hải) bị truy tố về tội “Trốn thuế” trong vụ án này;

2-/ Phó Chủ nhiệm, Trưởng Ban bảo vệ quyền hành nghề hợp pháp của luật sư; theo sự phân công của Ban Chủ nhiệm Đoàn luật sư TP. Hà Nội làm việc với Giám đốc hoặc Thủ trưởng CQCSĐT Công an tỉnh Khánh Hoà về khiếu nại, tố cáo của một số luật sư thuộc VPLS Trần Vũ Hải đối với việc tổ chức khám xét nơi ở, nơi làm việc của Ls Trần Vũ Hải có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng pháp luật: Quyết định khám xét, tiến hành khám xét, thành phần khám xét, thu giữ đồ vật tài liệu, biên bản, mất mát giấy tờ và tiền bạc;…mà Liên Đoàn Luật sư VN và Đoàn Luật sư TP Hà Nội đã có văn bản. Tuy nhiên, mặc dzù đã có văn bản gửi trước để đăng ký làm việc, Đoàn Ls TP Hà Nội đã cử luật sư vào lần trước nhưng Ban Giám đốc CA tỉnh không ai tiếp.
Lần này, tôi và Ls Ngô Quốc Kỳ đến làm việc với CA tỉnh (trước khi đến, Đoàn LS TP HN đã có công văn đăng ký làm việc; mặt khác, tôi đã 2 lần nhắn tin cho Ông Cường – GĐ CA tỉnh Khánh Hoà nhưng không được hồi âm). Trước tình cảnh đó, tôi và Ls Ngô Quốc Kỳ đến CA tỉnh, nhưng không ai trả lời, không ai tiếp, không ai làm việc với chúng tôi, chờ đợi mãi ở Phòng tiếp dân rồi ra về.

Như vậy, Chương XXXIII Bộ Luật TTHS năm 2015, Kiến Nghị của Liên Đoàn LSVN, kiến nghị của Ban Chủ nhiệm Đoàn LS TP Hà Nôi đại diện cho gần 4000 luật sư Thủ Đô và đơn khiếu nại của các luật sư thuộc VPLS Trần Vũ Hải;… đã bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hoà vô hiệu trên thực tế, bất chấp quy định của pháp luật.

Vụ án, với trên 60 luật sư thuộc các Đoàn luật sư tỉnh, thành trong cả nước đăng ký bào chữa miễn phí cho vợ chồng Trần Vũ Hải trong vụ án này. Riêng các luât sư thuộc Đoàn Ls TP Hà Nội đã họp trao đổi với nhau, cùng thống nhất: “Các luật sư phải quán triệt Nội Quy phiên toà, văn hoá pháp đình và Quy tắc Đạo đức nghề nghiệp luật sư. Kiên quyết bảo vệ công lý, bảo vệ pháp luật; và vì tình đồng nghiêp “ngôi nhà chung”, “Chị ngã em nâng”, “Một con ngựa đau cả đàn bỏ cỏ”, đặc biệt là có dấu hiệu mất bình thường của vụ án này.

Đừng để họ đánh giá chúng ta tập hợp, lôi bè kéo cánh, đe doạ hay gây áp lực hoặc vì động cơ không lành mạnh.Tránh rơi vào cạm bẩy bày trò vu khống, tạo cớ đổ lỗi để xử lý luật sư. Mọi việc làm của Cơ quan tiến hành tố tụng trên mọi phương diện: bảo vệ, kiểm tra an ninh, không cho đưa phương tiện vào làm việc, bố trí chỗ ngồi, trình tự phát biểu, đi lại,…cần chấp hành nghiêm túc, nếu Cơ quan Toà và HĐXX có vi phạm thì kiến nghị giải quyết sau;…”.

Trước khi xét xử, tôi và một luật sư tham gia vụ án, đã gặp một cán bộ Bộ CA được phân công vào theo dỏi vụ án này; tôi đã trao đổi về sự thống nhất quan điểm của các Ls thuộc Đoàn HN như nêu trên. Tôi đề nghị việc bảo vệ phiên Toà là cần thiết, nhưng đừng quá phô trương, đừng làm tốn kém tiền bạc của nhà nước, đừng quá khắc khe vượt quá quy định của pháp luật; đừng gây phản cảm dư luận xã hội từ một vụ án “bé cỏn con” mà làm ảnh hưởng đến uy tín của nền tư pháp nước nhà trong quan hệ đối nội và đối ngoại. Nếu sai phải sửa, đó mới là điều lấy lại lòng dân tốt nhất, đừng bảo thủ và bất chấp pháp luật thì hậu quả sẽ là “Lợi bất cập hại”;…

THỨ BA: PHIÊN TOÀ

Sáng sớm, anh chị em luật sư không ai bảo ai, đúng giờ ăn mặc đẹp, đúng quy định, nghiêm trang đến phiên toà. Các ngã đường trước cửa Toà án TP Nha Trang bị cấm người tham gia giao thông với đông đủ lực lượng Công an canh gác. Nhiều người dân tụ tập đầu đường bàn tán xôn xao và hỏi nhau: “Hôm nay xử vụ án gì mà làm kinh khủng thế nhỉ? Chắc là đại án an ninh Quốc Gia nên không cho dân vào nghe toà xử”;

Vào cửa Toà, thấy anh chị em nhà báo không được vào đưa tin.

Anh chi em luật sư đi vào qua máy kiểm tra an ninh như tại sân bay; còn thêm động tác bóp, vuốt áo quần. Tất cả máy tính xách tay, điện thoại,… của luật sư đều bị tạm giữ lại bỏ vào phong bì gián kín nhưng không có biên bản giao nhận. Còn những người khác (kể cả là với tư cách “người dân” đến dự phiên toà không bị sự kiểm soát này); một số anh em luật sư phản ứng nhưng rất lịch sự về việc này. Tôi đứng lại để chờ cho anh chị em luật sư vào hết, mong rằng mọi bề êm thấm không có việc gì đáng tiếc xảy ra.

Khi Chị Phương (Vợ Ls Trần Vũ Hải) đi vào, qua cửa an ninh; chị Phương đang đứng, một cán bộ còn trẻ tuổi, mặc thường phục, dùng tay vuốt từ cổ áo xuống lưng và mông chị Phương; chị Phương kêu ầm lên, Cháu Hoàng ( Con anh Hải chị Phương) chỉ mặt cán bộ đó quát: “ Mày là cán bộ, tại sao không đeo biển hiệu? Mày tư cách gì sờ mông mẹ tao?”;

Một luật sư đồng nghiệp ghé tai tôi hỏi nhỏ: “Anh ơi! Nếu luật sư nữ đặt vòng bằng kim loại, máy kêu, có phải tháo ra không nhỉ?”. Tôi buồn cười và bảo: “không nên đùa nghịch ở đây em ạ”;

Trước khi đi lên, tôi nói với ông cán bộ (hình như làm Trưởng Ban Bảo vệ phiên toà): “ Anh nói với ông Chánh án TAND TP Nha Trang, Nội quy phiên toà thì các luật sư gần học thuộc lòng; đây chắc là Nội quy mới làm và treo hôm qua. Bản Nội quy này đưa thêm nội dung không có trong Luật và Thông Tư của Chánh án TAND TC, Chánh án TAND TP Nha Trang to gan quá”.

Tại Quyết định đưa vụ án ra xét xử, Hội đồng xét xử gồm: Thẩm phán Chủ toạ phiên toà: Bà Nguyễn Thị Hạng; Hội thẩm nhân dân Ông Lưu Văn Có và Ông Nguyễn Đức Đẹp. Phần thủ tục mở đầu phiên toà, Chủ toạ đề nghị luật sư có ý kiến, tôi xin phép có ý kiến là : “Phiên toà cần triệu tập Phó thủ trưởng CQĐT Công an tỉnh KH, ĐTV, KSV trực tiếp điều tra, kiểm sát điều tra và Công chứng viên có mặt để làm rõ tố tụng và nội dung vụ án. Kính đề nghị Hội đồng xét xử gồm 2 Hội thẩm nhân dân và Thẩm phán “ ĐẸP – CÓ – HẠNG” chấp thuận đề nghị của tôi”.

Thẩm phán Hạng phản ứng: “Đề nghị luật sư Triển không xúc phạm Hội đồng xét xử!”. Tôi hỏi lại: “ Tôi đọc tên chính xác của Hội đồng xét xử, sao lại kết luận tôi xúc phạm? Có giận hờn chi nhau mà không được gọi tên?”- Cả hội trường cười mà không dám phát ra tiếng.

Sau đó, Hội đồng tạm vào Nghị án để giải quyết kiến nghị của luật sư . Hai vị Đại diện VKS cũng vào tham gia nghị án.

Tôi nói với Ls Nguyễn Huy Thiệp (Trưởng Ban Bảo vệ quyền hành nghề luật sư – Liên Đoàn LS VN; được Thường trực Liên Đoàn cử giám sát phiên toà): “Anh thấy không?, VKS tham gia nghị án, công khai vi phạm pháp luật thế đó”.

Hội đồng xét xử ra và tuyên bố: Hội đồng xét xử tuyên bố tiếp tục xét xử; bước sang phần tranh tụng (giai đoạn xét hỏi, nhưng thẩm phán Chủ toạ nhầm, nhảy cóc), đề nghị đại diện VKS công bố Cáo trạng ( Hội đồng xét xử không trả lời bất kỳ đề nghị nào của luật sư – Pháp luật quy định, chúng tao không thực hiện, luật sư làm gì nào?!,…Tôi thầm nghĩ).

(Luật sư Nguyễn Duy Bình bị lôi ra khỏi tòa)

Quá trình xét xử, cách hành xử với Ls Nguyễn Duy Bình như tống cổ “Cả làng Vũ Đại nhà mày”. Kết thúc phiên toà, các luật sư yêu cầu được đọc biên bản phiên Toà, thì “bóng đen”[1] sập xuống, cả phiên toà như cụ Ngô Tất Tố tả trong tác phẩm Tắt Đèn: “Trời tối như mực, như cái tiền đồ của Chị” .

Facebook LS Trần Đình Triển 

[1] Tòa bỗng dưng… mất điện- ĐCV chú thích