Tôi từng thâm nhập vào các hội thảo bán hàng đa cấp của công ty Thiên Sư, Vision… điều lạ ở chỗ là hội thảo nào cũng thấy sự góp mặt của PGS.TS Trần Đáng (Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế)
Là nhân vật quan trọng nhất nên ông Đáng phát biểu lâu nhất, như đọc thuộc lòng, có bài có bản, các nhân viên đa cấp ngồi bên dưới ăn mặc bảnh bao vỗ tay ầm ầm…
Chỉ ra ưu, nhược điểm của thực phẩm chức năng thì ít, mà ông Đáng ca ngợi doanh nghiệp đa cấp thuê mình thì nhiều, ông còn dạy người tham dự về kỹ năng bán hàng, tiếp thị, cách xây dựng hệ thống đa cấp…
Cũng nhờ ông Đáng mà sản phẩm của Vision mới dễ dàng vào Việt Nam, bất chấp Cục Quản lý Dược ra thông báo không cho lưu hành.
Cũng nhờ chức danh Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Bộ Y tế mà một bộ phận lớn sinh viên cho tới dân lao động nghèo khổ bị thuyết phục và làm theo lời ông Đáng, họ tìm mọi cách tham gia vào hệ thống bán hàng đa cấp, trong số đó không ít phải vay mượn, bỏ ra một đống tiền mua thực phẩm chức năng rồi tiền mất tật mang, bí quá làm liều, họ đi gạ gẫm, lừa đảo cả người thân của mình.
Mới đây, chiếc cần câu cơm, tức công ty đa cấp Vision của ông Đáng tuyên bố ngừng hoạt động, Thiên Sư cũng bị phạt… người ta không còn thấy cục trưởng Đáng xuất hiện trong các hội thảo bán hàng đa cấp nữa, họ bắt đầu thấy ông xuất hiện trong các hội thảo về mắm…
Một tuyên bố mới nhất của cục trưởng Đáng: “Anh dựa vào đâu mà phân biệt nước mắm truyền thống với nước mắm công nghiệp. Tại sao phải phân ra nước mắm truyền thống với nước mắm công nghiệp để gây mất đoàn kết”…
Phát biểu thì nghe có vẻ bình thường, nhưng tôi tin chắc rằng ông Đáng rất giàu nhờ các phát biểu.
Khi Nguyễn Đăng Quang trở thành tỷ phú thế giới, cũng đồng nghĩa với việc nhiều quan chức Việt Nam, và cả ông Đáng sẽ bị sai bảo, Nam ngư đệ nhị trở thành nước mắm và những ngôi làng làm nghề nước mắm thật bị bỏ rơi, họ dùng nó để trộn cơm sống tạm qua ngày, những con thuyền ra khơi đánh bắt cá mang về cũng chỉ còn ý định làm thuê, bán cá lại cho các doanh nghiệp lớn.
Những chum nước mắm nguyên chất bao gồm cá và muối của người Việt giờ đây phải nhường chỗ cho Nam Ngư, Chinsu hóa chất… của tỷ phú Nguyễn Đăng Quang, với gần 20 thành phần hóa học như chất điều vị, chất bảo quản, hương cá hồi tổng hợp, chất tạo ngọt tổng hợp, màu tự nhiên, chất điều chỉnh độ a xít, chất làm dày,… cũng có tinh cốt cá nhưng không dám ghi hàm lượng, trong khi chất tạo màu HT 155 đang bị cấm ở nhiều nước.
Khi 1 lít Nam ngư đệ nhị chỉ toàn hóa chất, chỉ đạt được vài ba độ đạm thì Nam ngư không phải là nước mắm, với gần 20 chất hóa học là chính thì phải gọi là nước mắm giả, tỷ phú đô la Nguyễn Đăng Quang cũng là tỷ phú nước mắm giả, lẽ ra phải bồi thường và bị bắt về tội tội sản xuất, buôn bán hàng giả.
Nhưng không, báo chí vẫn cứ tung hô và người tiêu dùng vẫn lao đầu vào mua. Cũng giống như nhiều sản phẩm nguyên chất khác, mắm thật đã bị tẩy chay.
Mắm giả, cà phê giả cho tới trí thức giả vẫn cứ tung hoành. Và cuối cùng, môi trường độc hại cùng những viên thuốc giả đưa tiễn người Việt lên đường.
Đỗ Cao Cường (facebook)
