BẦU CỬ MỸ : AI THẮNG, AI BẠI ?
Từ Thức
Phòng phiếu đã đóng cửa ở Mỹ. Cả hai phe Cộng Hòa, Dân Chủ đều cho mình đã thắng. Sự thực, kết quả không phải là ‘’một thắng lợi ngoài sức tưởng tượng‘’ như Trump quả quyết, cũng không phải là ‘’làn sóng xanh’’ ( mầu tượng trưng cho đảng Dân Chủ ) như phe đối lập mong đợi. Hạ viện rơi vào tay Dân Chủ. Thượng Viện vẫn ở trong tay Cộng Hòa.
Mỗi phe có lý do để nói mình thắng, hay có lý do để thất vọng
1 .PHE DÂN CHỦ:
Đảng Dân Chủ (DC) có thể mừng vì đã lấy lại được Hạ Viện, nhưng thất vọng vì những bất mãn về cá nhân và tư cách Trump không cuốn trôi phe Cộng Hòa (CH) như dự đoán, nhất là chuyện tranh cử của phe CH đều xoay quanh Trump, như một cuộc trưng cầu dân ý về Donald Trump, mặc dù đó là một cuộc bầu cử địa phương.
Không có, hay chưa có chuyện xã hội Mỹ chối bỏ Trump như nhiều médias tiên đoán. Cái sợ di dân và ổn định kinh tế (nhờ Trump hay không là chuyện khác) khiến hậu thuẫn cửa tri của Trump vẫn còn mạnh.
Vai trò của Thượng Viện quan trọng hơn Hạ Viện, nhưng với Hạ Viện trong tay, phe DC sẽ có khả năng gây khó khăn cho Trump, thí dụ về chuyện biểu quyết ngân sách, chính sách di dân, thành lập những uỷ ban điều tra về chuyện kinh tài, thuế má của Donald Trump. Ứng cử viên DC nổi nhất của DC, Beto O‘Rourke thua thượng nghị sĩ đương nhiệm CH Ted Cruz ở Texas, nhưng là ngôi sao mới nổi mà đảng DC đang tìm kiếm, để tranh cử Tổng thống hai năm tới, nếu không muốn lôi Hillary Clinton trở lại.
Vấn đề của đảng DC là phải tìm ra lãnh đạo, và phải minh bạch hơn về chính sách, phải biết mình muốn gì, định làm gì. Chống Trump không phải là một chính sách. Đó cũng là những khó khăn các đảng phái cổ điển ở Âu Châu đang lúng túng, nhất là phe tả. Thế giới đã thay đổi, khó thuyết phục cử tri với những lý luận của thế kỷ trước.
2 .PHE CỘNG HÒA .
Với Thượng Viện trong tay, Trump vẫn rảnh tay về ngoại giao, nhưng sẽ phải thương lượng, sống chung, thoả hiệp với Hạ Viện trên những địa hạt khác.
Tới nay, Trump cai trị như chỗ không người. Hai năm tới, Trump sẽ phải chứng tỏ có khả năng lãnh đạo một quốc gia dân chủ bình thường, có đối lập, có những người nghĩ khác mình.
Trong cuộc bầu cử Tổng thống 2020, chắc chắn Trump sẽ nói không thực hiện được những điều đã hứa vì bị Hạ Viện ngăn cản, chọc gậy bánh xe. Nhìn dưói lăng kính đó, mất Hạ Viện không chừng lại trở thành một lợi khí tranh cử cho Trump. Thí dụ về vụ xây tường, Trump sẽ nói không xây đưọc vì Hạ Viện của đảng DC , trong khi ngay cả khi đa số là Cộng Hoà, chuyện biểu quyết ngân sách đã gặp khó khăn. Và không một chuyên viên nào nghĩ rằng một bức tường có thể chận đứng được di dân.
Những lý luận đó, cử tri có nghe không là tùy tình trạng kinh tế, xã hội của nước Mỹ trong 2 năm tới
Trái với một nước độc tài, lãnh tụ leo lên ngai vàng là ngồi lỳ tới chết, ở một xứ dân chủ, hai năm là một thời gian đủ dài để xẩy ra nhiều chuyện, để cử tri ngả về phe này hay phe kia.
3. NỀN DÂN CHỦ VỮNG MẠNH.
Trong một cuộc tranh cử gay cấn nhất, gay go nhất và tốn kém nhất trong lịch sử, cử tri Mỹ đã đưa nhiều khuôn mặt trẻ, nữ giới, thuộc mọi chủng tộc, mọi giai cấp vào một quốc hội tới nay đa số là đàn ông, da trắng, thuộc giai cấp thượng lưu. Điển hình là Alexandria Ocasio-Cortez, dân biểu mới New York, 29 tuổi, mẹ người Portoricaine, xuất thân từ giới bình dân, hoạt động xã hội từ khi còn rất trẻ .
Chưa bao giờ số cử tri tham dự đông như vậy, trẻ như vậy; số ứng cử viên phụ nữ cũng chiếm kỷ lục. Người có công mang những người vốn thờ ơ đến với chính trị, với sinh hoạt xã hội là …Donald Trump. Nếu không bất bình với những lời tuyên bố của Trump về đàn bà, về người da mầu, chắc chắn những người đó đã đi shopping, hay câu cá ngày bầu cử .
Kết quả bầu cử cho thấy một nước Mỹ chia đôi, khó hàn gắn, nhưng quốc hội Hoa Kỳ phản ảnh đúng xã hội Mỹ. Điều đó xác nhận nhận xét của Alexis de Tocqueville : mặc dầu có nhiều khuyết điểm, Hoa kỳ có một thể chế dân chủ đủ mạnh, có khả năng quân bình hoá sinh hoạt chính trị, để vượt qua những giai đoạn sóng gió ( * ).
Nước Mỹ chia làm hai, nước Mỹ của thành phố và nước Mỹ của vùng quê. Nước Mỹ của những người muốn đóng cửa, bên cạnh những người muốn mở rộng. Những người cùng một chính kiến sống với nhau trong một khu, đọc một tờ báo, coi một đài TV phe kia coi như không có.
Mỗi người có lý do của mình. Ngay cả giới di dân bầu bán cũng khác nhau. Đa số người Mễ bầu DC, nhưng có nhiều người Mễ bầu Trump vì sợ những người Mễ khác sang…ăn phần bánh mì của mình. Đa số người Nhật, Đại Hàn, Ấn Độ bầu DC, vì nghĩ Trump kỳ thị chủng tộc. Đa số người Việt ủng hộ Trump kịch liệt vì nghĩ Trump sẽ đánh tan hoang Trung Cộng để từ đó đánh sụp Cộng Sản VN.
Cái vết rạn đó, sẽ rất khó hàn gắn
Kết quả bầu cử khiến nhiều người thất vọng, vì ” phe ta ” không đại thắng. Một chính phủ có đối lập sẽ gặp nhiều khó khăn. Đó chính là một trong những nguyên nhân khiến phong trào dân túy ( mị dân ) lên cao khắp thế giới. Người ta bắt đầu hoài nghi dân chủ vì thấy nó không hữu hiệu, vì nhà nước không có toàn quyền. Quên rằng đó cũng chính là một ưu điểm của dân chủ, vẫn theo Tocqueville: nó ngăn chặn độc tài, tránh hỗn loạn.
Từ Thức
———————————
( * ) Các bạn trẻ, nếu muốn hiểu về dân chủ Hoa Kỳ, hay dân chủ nói chung (đủ mọi góc cạnh của dân chủ ), những cuốn sách đầu tiên nên đọc là tác phẩm của Alexis de Tocqueville . Mặc dầu tác giả là người Pháp, viết từ đầu và giữa thế kỷ 19, tác phẩm của Tocqueville vẫn trẻ, mới như vừa viết hôm qua.
Khi một đảng chiếm đa số cả hai viện quốc hộí cũng cho là dân Mỹ chia rẽ. Nay mỗi đảng chiếm đa số tại một viện lại cũng vẫn luận điệu ấy. Vậy theo quý “bình luận gia” thế nào mới là đoàn kết ở Mỹ? Sao thấy suy tư nặng mùi đảng toàn trị quá. Thời thế đã đi quá xa, sao vẫn không thoát khỏi hơi hướng bế tắc của dòng truyền thông cánh tả thối tha nhỉ?
Thưa ông Chí Nguyễn,
Theo ngu ý, Khổng Tử dậy: “quân tử hoà nhi bất đồng, tiểu nhân đồng nhi bất hoà” !
Ở nước dân chủ tự do tiên tiến phương Tây hay ở Á Đông như Nhật chẳng hạn, người ta vẫn luôn luôn BẤT ĐỒNG CHÍNH KIẾN, nhưng vẫn TÔN TRỌNG nhau, không dẫn đến xúc phạm nhau thật trầm trọng bằng sử dụng võ lực hay qua lời ăn tiếng nói (non-sense physical or/and verbal violence). Đó chính là mục tiêu tối hậu của DÂN CHỦ ĐA NGUYÊN. Và đấy cũng đích thực là “quân tử hoà nhi bất đồng” !
Trong khi đó ở các nước độc tài như Cộng Sản (Ta, Tàu, Triều Tiên) các đảng viên bên dưới tuy “nhất trí” với lãnh đạo, nhưng trong lòng lại “không đồng ý”, nên mới có đấu đá nội bộ, thanh trừng nhau liên tục, mà CS nguỵ biện bằng luận điệu dối trá “mâu thuẫn để tiến bộ” ! Hình ảnh đó phản ánh trung thực câu “tiểu nhân đồng nhi bất hoà”. Người dân dưới chế độ độc tài là nạn nhân của chế độ, nên trong bụng bao giờ cũng căm ghét chế độ.
Tình hình của nước Mỹ hiện nay có sự bất hoà trầm trọng, chứ không thể gọi là bất đồng (chánh kiến) lành mạnh thường thấy ở môi trường sinh hoạt dân chủ tự do. Người ta chia phe chửi bới nhau thậm tệ, tổ chức biểu tình phản kháng liên tục. Và ông tổng thống Mỹ Trump phải nói thực là “mồm loa mép giải” quá “bà nhà quê VN chửi mất gà” ! Ông nói dối trắng trợn, nói dối không ngừng nghỉ. Ông cố tình bóp nghẹt tự do báo chí … Chưa bao giờ nước và dân Mỹ có một ông tổng thống “lý tài” chỉ biết có tiền là trên hết, bất kể đạo lý con người !
Kết, NHÀ DỘT TỪ NÓC ! Lãnh đạo bất xứng là nguồn gốc của bất ổn, bất hoà trong nước là điều dĩ nhiên. Rất may nền dân chủ của Mỹ rất vững chắc, nên không hay chưa dẫn đến hỗn loạn (chaos) do chia rẽ trầm trọng.
Lão Ngoan Đồng
Mới nhận được email từ anh bạn THẠCH ĐẠT LANG về nạn cháy rừng ở bang Cali với tổng thống Trump rất hay. Tôi vội repost dưới đây, để dẫn chứng những nhận xét của tôi ngay bên trên về Trump không sai chút nào hết.
Lão Ngoan Đồng
=====
Mời quý vị đọc một bài viết của Mai V. Phạm. Một Navy Cadet.
Các sử gia thế giới sẽ ghi lại hôm nay – thế kỷ 21, có 1 tổng thống Mỹ – Donald J Trump – đã phát biểu chấn động phản khoa học. Trump chia sẽ sở dĩ Finland không cháy rừng như Cali là do họ dành rất nhiều thời gian để cào lá RỪNG khô cho gọn gàng, sạch sẽ (Trump tin rằng “cào lá rừng” sạch gọn sẽ giảm cháy rừng ).
Vấn đề là Trump không chỉ nói bậy, nói ẩu, nói dối mà còn phản khoa học. Lá rừng khi rụng xuống đất có vai trò rất quan trọng: giữ độ ẫm cho đất, góp dinh dưỡng màu mỡ nuôi đất và bảo tồn hệ sinh thái. Trump nói ra là đủ hiểu cả đời Trump chưa vào rừng, hoặc nghĩ diện tích rừng Cali nhỏ như sân golf hoặc như sân nhà. Ngay cả người dân Finland cũng tố cáo sự gian dối của Trump trên Twitter : họ nói Finland không huy động lực lượng “cào lá rừng” như Trump tuyên bố.
Sở dĩ ở Finland ít cháy rừng là do mưa nhiều, nhiệt độ lạnh và mát hơn Cali rất nhiều lần. Mùa hè ở Finland kéo dài khoảng 3 tháng, nhiệt độ từ 68-86F. Trong khi mùa hè ở Cali kéo dài hơn 4 tháng với nhiệt độ tại các khu rừng lớn là 90-100F. Vì thế, cháy rừng ở Cali là hầu như năm nào cũng có. Quan trọng là các vụ cháy rừng ở Cali phần lớn là do con người gây ra, chứ không phải chỉ do lá khô như Trump vội vàng phán. Theo một nghiên cứu toàn diện năm 2017 được viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ công bố, khoảng 84% vụ cháy rừng ở Mỹ gây ra bởi người dân (đến từ bất cẩn, sai sót…).
Các vụ cháy rừng gây chết người ở California có thể được gây ra bởi những nguyên nhân hết sức giản dị như một đường dây điện bị rơi xuống, một lốp vỏ xe bị nổ giữa đường, hoặc tàn thuốc lá.
Chẳng hạn như vụ cháy rừng lớn vào cuối tháng 7/2018 tại phía Tây thành phố Redding bang Cali, khiến 8 người chết, được gây ra bởi lốp xe tải bị nổ.
Đọc thêm:
https://www.businessinsider.com/california-fire-caused-by-f…
Tóm lại, chỉ cần 1 tia lửa đến từ vỏ xe nổ, tàn thuốc lá… , kết hợp với rừng khô hạn và gió, có thể gây ra một trận cháy rừng thảm khốc. Một khi lửa bốc cháy, kết hợp nhiệt độ nóng, oxy và nhiên liệu (cây khô) có thể nhanh chóng khiến đám cháy lần rộng.
Trong thời kỳ đầu của Trái đất, gần như tất cả các vụ cháy rừng đều bắt nguồn từ sấm sét.
Một nguyên nhân quan trọng khác dân đến cháy rừng là do biến đổi khí hậu. Nhiệt độ ở Cali là khá nóng, đã vậy mưa ít nên dẫn đến khí hậu khá khô. Nhiệt độ nóng làm cỏ, bụi rậm khô và khiến chúng dễ cháy hơn. Gió mạnh – khét tiếng như ở Santa Anas miền Nam California – có thể khiến đám cháy lan nhanh và rộng.
Tóm lại, hễ Trump mở miệng là bà con vừa cười, vừa tức giận vì sự thiếu hiểu biết của Trump. Nói cào sạch lá khô để giảm cháy rừng có khác gì nói cấm trời đừng mưa để không bị ngập lụt.
Hớt tóc, làm nail còn phải học để có bằng hành nghề, thì cớ sao chúng ta lại có yêu cầu khá thấp đối với lãnh đạo quốc gia vậy nhỉ? Lãnh đạo tối cao mà thiếu hiểu biết kiến thức cơ bản về lịch sử, sinh học, địa lý … thì không những dân khổ mà rừng cũng héo tàn theo.
Giả sử bạn không biết cái biện pháp “cào lá rừng” là phản khoa học, thì hãy thử nghĩ xem Trump sẽ bố trí nhân sự ra sao để quản lý “cào” hơn 30 triệu acres (100 acres = 40.4 hecta) đất rừng tại Cali, trong đó 57% được chính phủ liên bang kiểm soát. Trong suốt cả 2000 ngàn năm tồn tại, đã từng có con người ở bất kỳ xứ nào tìm cách cào sạch lá khô để phòng cháy rừng chưa?
Mình nghĩ thôi thì dễ nhất là cứ theo lời đề nghị của nhiều đồng bào Mỹ trên Twitter là giao cho Trump cái rake – cây cào để Trump cào cho đã đời .
“But, if you leave all that woody debris and those pesky fallen leaves in the forest, you’re not only helping the creatures that need it to survive, you’re also saving your back from all that raking. It’s really a win-win. Help the eco-system and get out of some of your chores. The bottom line is, while it goes against the grain of wanting to clean everything up, an unkempt forest floor is actually the most healthy and the most beautiful.”
https://forestsociety.org/…/caring-forest-floor-dont-rake-a…
http://forestunlimited.org/california-forest-statistics/
Trước đó không lâu, tôi nhận được tin từ Facebook của anh bạn nơi xứ Mỹ.
Qua đó có một bài hát chế, dựa theo âm điệu bài hát “The Sound of Silence”, để “ca tụng” tài nói dối của tonton Trump. Xin ghi lại lời bài hát chế này.
https://www.facebook.com/quy.tran.7140/posts/2038215372902785
Hello darness my old friend
It’s time for him to tweet again
But first he’ll have to check in with Fox News
‘Cause that’s the only place he got his views.
That’s how things get planted in his brain
where they remain and it confounds the science
The problem is he’s not alone
He tweets to people on his phone
that global warming is a great hoax
and he hires people that all think the same
that play his game and it confounds the science !
When he talks to crowds of four
He sees 10.000 maybe more
Believing they all think he’s God on earth
and was the product of a virgin birth.
and if you disagree you’re victim of fake news,
or feminist schreuws and it confounds the science.
“Fools” say he “you do not know”
“It makes me smart from so much dough”
“I know exactly where the problems are”
But his solutions are a beyond bizarre,
because his words never quite a sentence make
and thus he spake and it confounds the science.
No limits on pollution now
There’s not a thing we don’t allow
Dump the garbage in the waterway
Spray the toxins where your children play
All the signs say that life on the planet
is headed for a downward fall
Go to the mall and continue to confound the science.
Trích:(Tóm lại, chỉ cần 1 tia lửa đến từ vỏ xe nổ, tàn thuốc lá… , kết hợp với rừng khô hạn và gió, có thể gây ra một trận cháy rừng thảm khốc. Một khi lửa bốc cháy, kết hợp nhiệt độ nóng, oxy và nhiên liệu (cây khô) có thể nhanh chóng khiến đám cháy lần rộng.)
Phân tích trên khá chính xác nhưng thiếu, mà lại thiếu yếu tố quan trọng nhất. Trong rừng, trước khi “cây khô” là đã rụng hết Lá, và độ dày lá khô của rừng có thể từ một đến hai ba feet là thường. Cho nên lá khô chính là Mồi của ngọn lửa cháy đầu tiên làm lan rộng ra hoả hoạn lớn. Nếu không có lá khô, không lẻ ngọn lửa bắt mồi từ…râu bác Hồ?
Công nhận ông Trump có cái tật ăn nói bộp chộp, thay vì khuyên dân nên cẩn thận vì lá khô dể bắt lửa, thì lại bảo học “cào”, ai cào cho nỗi!
Bố Trump ơi, dân An Nam Mít…đặt tui coi bèo vậy chứ trước khi nói phải uốn lưỡi bảy lần mà đôi khi còn bị vỗ vẹo hàm đó. Vậy từ đây trước khi nói, ông làm ơn uốn lưỡi (36) lần giùm, nếu không, Fake News họ dí không có đường ra đâu.
Nước Mỹ phải có đối lập để quân bình chính trị và giúp cho nước Mỹ đi lên.Đó là lý do chỉ có hơn 200 năm,nước Mỹ hơn nhiều các quốc gia khác trong nhiều lãnh vực như: Kinh tế và Khoa học.
Bây giờ nước Mỹ có nhiều sự chia rẽ hơn các thời Tổng Thổng khác dưới sự cai trị của TT Trump,nhưng không phải vì vậy nuớc Mỹ tan nát.Hiểu như vậy là không hiểu nền cai trị Tam lập pháp của Mỹ và thể chế Tự do dân chủ.Tổng thống dù thế nào cũng chỉ đuợc 8 năm cầm quyền mà thôi. Chuyên ai cũng hiểu
Một nước không có tự do báo chí,phân quyền tam lập là Độc Tài như: Trung Công,Việt Nam,Bắc Hàn,Nga sô v.v… con người chỉ còn biết nghe và cúi đầu như súc vật.Người Việt đã liều mình hy sinh thân xác trên biển cả,rừng sâu,với ý nghĩ duy nhất là tìm tự do,nhưng sau khi qua xứ tự do phần đông lại thích chế độ độc tài,chỉ muốn ý mình là trên hết,chống nhau kịch liệt vì đảng phái của người Mỹ…
Bầu cử ở Mỹ là đo luờng những sự suy nghĩ của toàn dân.Khi TT Trump nhìn thấy người dân Mỹ bây giờ không thích Di dân,và người Da màu,bất luận da màu gì (trừ da trắng) ồ ạt đổ xô vào Mỹ và họ tin một ngày không xa nước Mỹ sẽ bị cai trị một màu da khác (như TT Obama) Họ không muốn điều đó xãy ra một lần nữa.
Chuyện một người Da Vàng như Việt Nam trở nên TT Mỹ là chuyện cổ tích và huyền thoại với chủ nghĩa dân túy bây giờ.
Chúng ta có quyền đưa ra bất cứ ý kiến nào trong sự xây dựng và phải lắng nghe những ý kiến đối lập thì mới hiểu đuợc giá trị của nền tự do tam quyền phân lập mà chúng ta hy sinh tính mạng để tìm tự do.
Cám ơn ông Từ Thức đã cho chúng ta bài học đáng đọc