Quan chức CSVN: Sợ dân hay sợ nhau?

Đã đến lúc Luật Cảnh Vệ cần mở rộng tối đa, không chỉ 18 “đối tượng” được bảo vệ mà cho cả những ai đã thấm đủ sợ hãi vì “ân oán giang hồ.”

Có một câu chuyện nhỏ, tưởng như hài hước nhưng lại đặt dấu mốc thật sâu xa cho nỗi sợ hãi khôn nguôi ấy.

Từ thần hồn nát thần tính đến “cả ba bị bắn”

Tháng Chín, 2014, một vị tướng quân đội “phát hiện” trước nhà ông một hộp quà lạ. Không biết bởi tâm trạng bất an đến mức nào, vị tướng này đã triệu hàng chục binh sĩ công binh đến để xác minh. Báo chí cũng được nước đăng tải ồn ào như thể có “âm mưu khủng bố.” Nhưng rốt cuộc, kết quả được mở ra: đó chỉ là một gói quà trung thu bình thường, trong số hàng chục ngàn gói quà trung thu chuyển theo dạng bưu phẩm ở Việt Nam.

Chỉ vài tháng sau cơn sợ hãi thần hồn nát thần tính trên, nổ ra vụ “tau khỏe mà, có chi mô” của người sắp trở thành cố trưởng ban nội chính trung ương Nguyễn Bá Thanh. Những bóng ma lẩn khuất ở đầu giường bệnh nhân ung thư đã khiến báo chí nhà nước câm bặt trong cơn rùng mình lạnh buốt. Cho tới giờ, cái không khí tang tóc ấy vẫn chưa được “giải mật.”

Hai năm sau, bùng nổ Yên Bái. Dấu ấn của vụ này là thảm sát thực sự chứ không còn là âm mưu trong trí tưởng tượng bị ám ảnh suốt ngày đêm. Một dấu ấn nổi bật khác là vụ Yên Bái có “chủ thể” và khách thể” đều là giới quan chức – lần đầu tiên từ năm 1975 đã xảy ra vụ quan chức bắn nhau chết hàng loạt như thế. Nhưng cũng không thể bỏ qua dư luận về một dấu hỏi vô cùng lớn: “cả ba bị bắn.”

Chẳng biết có phải “thần giao cách cảm” hay không, nhưng chỉ trước vụ Yên Bái vài ngày, Quốc Hội đã bàn về Luật Cảnh Vệ. Theo đó, khá nhiều “yếu nhân” như nguyên tổng bí thư, nguyên ủy viên bộ chính trị, và đương nhiên tất cả các ủy viên bộ chính trị hiện nay đều được đặc ân có cảnh vệ bảo vệ. Nhưng chi tiết cần mô tả là trong cuộc họp bàn này, đã hiện ra lộ liễu nhu cầu cần được bảo vệ – không phải như một thời trang, mà là thực chất cần phải thế.

Không ai còn an toàn!

Bây giờ thì không còn quan chức nào an toàn. Sau những xung đột trầm kha trước đại hội 12 và vài cái chết không mấy rõ ràng trước đó, bầu không khí xung đột trong nội bộ đảng đã được “nâng lên một tầm cao mới.” Vụ bắn nhau của quan chức Yên Bái cho thấy tình đồng đội và từ cửa miệng “đồng chí” xưng hô với nhau đã bị đẩy vào vô thức, để thay bằng một ý chí sẵn sàng thanh trừng, loại trừ và diệt trừ nhau. Điều được gọi là “nhân học chính trị” ở Việt Nam đã tiệm cận giới hạn bùng nổ thảm sát cá nhân.

Bây giờ thì không còn quan chức nào an toàn. Thậm chí với một số “đồng chí ủy viên bộ chính trị,” phương án chuyển đổi chỗ ngủ đêm có thể trở thành một nhu cầu chính trị – tương đương với nhu cầu ăn uống.

Sau vụ Yên Bái, trong Quốc Hội, Ban Chấp Hành Trung Ương Đảng “bỗng dưng” dậy lên những đề xuất, đề nghị là phải tăng cường lực lượng cảnh vệ, phải bổ sung trang thiết bị, và đồng thời gia tăng số đối tượng, thành phần được bảo vệ. Nghe nói một số ủy viên Bộ Chính Trị đã được tăng gấp đôi lực lượng cảnh vệ cùng quy chế bảo vệ rất nghiêm khắc.

Phía trước còn là cả một con đường “không biết đến cuối thế kỷ này có được chủ nghĩa xã hội hoàn thiện ở Việt Nam hay không.” Sẽ còn vô số cuộc xung đột và tranh giành quyền lực lẫn tiền bạc trong “chuyến tàu vét.” Sẽ không một quan chức nào an toàn. Chuyện gì cũng có thể xảy ra!

Giờ đây, không một ai còn an toàn. Ở Việt Nam, không một địa phương nào là không có mâu thuẫn, thậm chí nhiều chính quyền địa phương xảy ra xung đột nội bộ rất nặng nề, đặc biệt về quyền lực và lợi ích nhóm. Sau vụ quan chức bắn nhau ở Yên Bái, điều được dự báo chắc chắn sẽ xảy ra đang dần ứng nghiệm: nhiều quan chức ở nhiều tỉnh thành khác đã đòi có cơ chế cảnh vệ bảo vệ mình, đồng thời sẽ ban hành cơ chế kiểm tra vũ khí, chất nổ… tại những cuộc họp quan trọng của thành/tỉnh ủy, ủy ban nhân tỉnh ; thành, thậm chí xuống cả cấp quận /huyện… Không khí họp hành có vẻ đang bước vào “thời chiến.”

Vào đầu năm 2017, Sài Gòn là địa chỉ đầu tiên công khai cơ chế kiểm tra người vào cổng theo sắc màu “xanh – vàng – cam – đỏ,” trong khi các trụ sở hành chính địa phương khác có thể đã âm thầm tiến hành việc này nhưng không công bố.

Chi tiết thú vị là “xanh – vàng – cam – đỏ” lại khá giống với các mức độ cảnh báo mà cơ quan hình sự quốc tế Interpol đặt ra trong việc cảnh báo và truy nã tội phạm. Phải chăng  nhà cầm quyền thành phố Sài Gòn  đang “học tập tấm gương” của Interpol?

Sợ dân hay sợ nhau?

Đến kỳ họp Quốc Hội Tháng Nam – Sáu, 2017, một đại biểu quốc hội còn gợi ý “cho thêm” các bí thư, chủ tịch tỉnh/thành vào đối tượng được cảnh vệ với lý do “khi có tình hình phức tạp ở địa phương thì có thể ảnh hưởng đến an toàn của một số cán bộ chủ chốt.”

Vậy là đã diễn ra một cuộc tranh luận quyết liệt về việc có nên bổ sung các bí thư, chủ tịch vào đối tượng được cảnh vệ để tránh bị “ám sát”?

Đề xuất “bí thư, chủ tịch vào đối tượng được cảnh vệ” chắc chắn đã xuất phát từ nỗi sợ hãi khôn nguôi của dàn lãnh đạo địa phương trước sự phẫn nộ của nhiều người dân bị cướp đất, nạn nhân ô nhiễm môi trường, nạn nhân bạo hành của công an trị…, lẫn sợ hãi lẫn nhau trong nội bộ “đồng chí.”

Tại sao họ lo sợ đến thế? Lẽ ra người lãnh đạo phải gần nhau, thật sự gần dân, óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm, nhưng lại xây dựng một hàng rào ngăn cách với dân.

Họ sợ dân hay sợ cái gì khác? Nếu là cái gì khác, có phải họ sợ chính nhau hay không? Có phải sợ trong chính nội bộ họ hay không?

Sợ dân đã nhiều, sợ nhau còn nhiều hơn.

Từ vụ Nguyễn Bá Thanh đến những cái chết lộ thiên kinh hoàng xảy đến với giới quan chức ở Yên Bái, cùng những hiện tượng “lãnh đạo bị đe dọa” trong thời gian gần đây, e rằng Luật Cảnh Vệ sẽ được đòi hỏi nới rộng hơn hẳn số lượng chính khách có cảnh vệ riêng. Còn dân chúng Việt lại phải chuẩn bị tinh thần để đóng thêm một khoản thuế nữa, dành cho việc bảo vệ các nhân vật lãnh đạo không chỉ cấp trung ương mà ở cả ở cấp địa phương.

Từ thói quen “ăn của dân không chừa thứ gì,” giờ đây các “đồng chí” lại tìm cách không chừa thứ gì để tự bảo vệ mình. Thêm một lần nữa, dân sẽ phải è cổ đóng thuế để phục vụ cho cái nhu cầu tham sống sợ chết ấy.

Phạm Chí Dũng