Diễn đàn An Ninh Châu Á, tức Đối Thoại Shangri-La, tại Singapore, diễn ra từ hôm nay 02/06 đến Chủ Nhật 04/06/2017. Diễn đàn có sự tham gia của nhiều lãnh đạo quốc phòng, chuyên gia về an ninh quốc tế từ khoảng 40 quốc gia. Trong dịp hội nghị lần thứ 16 này, mọi chú ý đều đổ dồn vào Hoa Kỳ, với hy vọng là bài phát biểu của bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ sẽ làm rõ chính sách an ninh Châu Á-Thái Bình Dương của Washington trong nhiệm kỳ Donald Trump.
Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ James Mattis sẽ có bài phát biểu tại phiên họp khoáng đại sáng 03/06, có chủ đề chính là “Hoa Kỳ và an ninh Châu Á-Thái Bình Dương”. Cho đến nay, mặc dù tổng thống Mỹ và các cố vấn thân cận vẫn khẳng định tầm quan trọng của khu vực, nhưng theo nhiều nhà ngoại giao châu Á, Washington chưa khẳng định rõ chính sách trong thời gian tới, tiếp tục đường lối xoay trục sang Châu Á-Thái Bình Dương của người tiền nhiệm, hay có những thay đổi.
Theo nhiều nhà quan sát, đây là lần đầu tiên trong lịch sử Đối Thoại Shangri-La, thái độ của Hoa Kỳ được chú ý nhất chứ không phải là Trung Quốc như điều thường thấy.
Theo Reuters, trên đường tới Singapore dự hội nghị, trả lời báo giới, bộ trưởng James Mattis cho biết ông sẽ nhấn mạnh đến một “trật tự thế giới” cần thiết cho hòa bình tại châu Á, ngụ ý nhắc đến hồ sơ hạt nhân nóng bỏng trên bán đảo Triều Tiên, với tham vọng sở hữu vũ khí nguyên tử của Bình Nhưỡng.
Trong lần thứ hai tới châu Á, kể từ khi nhậm chức hồi tháng 1/2017, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ đặc biệt có kế hoạch gặp các đồng nhiệm Hàn Quốc, Nhật Bản và Úc. Ông James Mattis khẳng định quan điểm của bộ Quốc Phòng Mỹ là tăng cường hợp tác với các đồng minh, hỗ trợ các nước nâng cao khả năng tự phòng vệ và gia tăng sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ để ngăn ngừa chiến tranh.
Vẫn theo Reuters, lãnh đạo bộ Quốc Phòng Mỹ cho biết ủng hộ “về nguyên tắc” đề xuất của thượng nghị sĩ John McCain, chủ tịch Ủy Ban Quân Lực của Thượng Viện, về ngân sách quân sự 7,5 tỉ đô la cho Châu Á-Thái Bình Dương.
Việc Bắc Triều Tiên liên tục thử tên lửa và hai lần thử hạt nhân từ đầu năm ngoái đến nay đặc biệt gây lo ngại cho cộng đồng quốc tế, rõ ràng là vấn đề hàng đầu của hội nghị Shangri-la lần này. “Những nguy cơ hạt nhân tại Châu Á-Thái Bình Dương” sẽ là chủ đề của một phiên thảo luận cuối chiều mai. Vấn đề Biển Đông sẽ được đề cập tới trong phiên thảo luận về “các biện pháp tránh xung đột trên biển”.
Cũng trong cuộc trả lời phỏng vấn báo giới trên đường tới Singarpore, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ cho biết ông sẽ nhấn mạnh đến đòi hỏi tuân thủ “luật pháp quốc tế”, một diễn đạt rõ ràng liên quan đến các hoạt động bồi đắp đảo nhân tạo và quân sự hóa của Trung Quốc tại một số khu vực tranh chấp ở Biển Đông.
Việc Hoa Kỳ dưới thời Donald Trump, lần đầu tiên cử chiến hạm vào trong khu vực 12 hải lý của một đảo nhân tạo (đá Vành Khăn) do Trung Quốc kiểm soát tại quần đảo Trường Sa hồi tuần trước (ngày 25/05), để bảo vệ quyền tự do hàng hải, mang lại một tín hiệu phần nào cho thấy Washington không từ bỏ cam kết.
Về diễn đàn Shangri-la lần này, giới quan sát cũng chú ý đến việc đoàn Trung Quốc chỉ do một lãnh đạo cấp thấp dẫn đầu, một tướng về hưu thuộc Viện hàn lâm quân sự. Về phía Việt Nam, thượng tướng Bùi Văn Nam, thứ trưởng bộ Công An, sẽ có bài phát biểu trong phiên thảo luận về “các biện pháp tránh va chạm trên biển”.
(RFI)
Ông Mattis đã làm rõ chính sách của Mỹ rồi. Ông nói thẳng ra là Trung Quốc không tôn trọng luật pháp quốc tế, quân sự hóa các đảo, như vậy là không thể chấp nhận được.