Khủng hoảng vì thể thao và sex

Dư luận quốc tế vẫn chưa hạ nhiệt về số phận của Bành Soái, tay vợt nữ nổi tiếng của Trung Quốc sau khi cô lên tiếng đã bị cựu Phó Thủ tướng Trương Cao Lệ (Zhang Gaoli) công tình dục.

Bành Soái đã không xuất hiện trước công chúng kể từ khi cô đăng cáo buộc lên mạng xã hội vào tháng này. 

Bài đăng của cô chỉ trụ được khoảng 20 phút, mở đầu cho hàng loạt vụ xóa bỏ nhanh chóng và rộng khắp trên các phương tiện truyền thông của Trung Quốc, thậm chí những thông tin mang tính cách tham khảo tổng quát về cô cũng bị loại bỏ trong các cuộc trò chuyện trực tuyến. Xa hơn nữa, Trung Quốc đã chặn tín hiệu phát sóng của CNN để chặn đưa tin thêm về cô này. 

Đáp lại, người chơi quần vợt khắp thế giới đã tập hợp lại với nhau để phản đối mạnh. Steve Simon, người đứng đầu Liên đoàn quần vợt nữ WTA cho biết sẵn sàng rút toàn bộ hoạt động kinh doanh ra khỏi Trung Quốc nếu không có thông tin đáng tin cậy về số phận của ngôi sao quần vợt. 

Nhiều ngôi sao sáng nhất trong làng quần vợt, như Serena Williams, Naomi Osaka và Novak Djokovic đã lên tiếng; và Liên đoàn thể thao Olympic của Đức là tổ chức mới nhất kêu gọi phải làm rõ tình hình.

Trước áp lực của quốc tế, nhà nước Trung Quốc đã cho phổ biến một email của Bành Soái gửi cho ông Simon, xác nhận mình vẫn ổn và không nên lo lắng cho mình, nhưng ông này không tin email do cô viết và nếu cô có viết thì cũng không thực sự những gì cô muốn nói.

Vẫn chưa hết, sáng thứ Bảy, các phương tiện truyền thông nhà nước của Trung Quốc đã chia sẻ cái gọi là video gần đây về Bành Soái, nhưng ông Simon gọi video này không đủ thuyết phục và yêu cầu bằng chứng xác minh rằng cô này an toàn và đi đứng thoải mái theo ý muốn.

Phản ứng của Bắc Kinh một lần nữa cho thấy họ bảo vệ đến cùng những quan chức họ muốn bảo vệ, không chấp nhận những phê bình tiêu cực đến giới lãnh đạo, và hiện nay chỉ có Tập Cận Bình mới có quyền muốn “đốt lò” ai thì đốt.

Thách thức quan hệ Mỹ-Hoa

Trong cuộc đua trở thành bá chủ thế giới, từ trước tới giờ Mỹ-Hoa chỉ có những tranh chấp kinh tế, ngoại giao hoặc nhân quyền; bây giờ lại có thêm thể thao pha sex.

Tòa Bạch Ốc Hoa Kỳ chưa đưa ra bình luận nào quan trọng về chuyện Bành Soái; nhưng vì từ trước tới giờ, Hoa Kỳ vẫn có thông lệ bênh vực các nhà bất đồng chính kiến ​​Trung Quốc, cho nên nhiều người cho rằng sớm hay muộn, hồ sơ Bành Soái thế nào cũng được đặt lên bàn của Tổng thống Biden.

Nhưng phía lập pháp Hoa Kỳ đã không bỏ qua vụ này. Thượng nghị sĩ Ted Cruz (Cộng hòa, tiểu bang Texas) đã viết thư cho ông Simon của WTA, nhiệt tình khen ngợi lập trường của ông đối với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Thượng nghị sĩ Cruz viết: “Việc ép buộc và bóc lột con người và các ngành nghề của chính phủ và Đảng Cộng sản Trung Quốc chỉ có thể thành công khi mọi người giữ im lặng và giả vờ tin vào những lời ngụy biện và những lý do mà họ đưa ra. Những lời chỉ trích dứt khoát giống như ông và Liên đoàn của ông đưa ra đã trở thành một mối đe dọa nổi bật – và có lẽ là nổi bật nhất – đối với quyền lực của họ.”

Thể thao và chính trị, tại sao không?

Các lợi ích ngoại giao, quốc gia, kinh tế thương mại thường đan xen chồng chéo lên nhau, nhưng lần này có thêm thể thao, nhưng yếu tố này không mới. 

Thể thao từng được sử dụng như một mũi tên bắn hai con chim: Thế vận hội mùa đông 2014 ở Sochi là dịp để giúp Tổng thống Vladimir Putin nói với người dân Nga rằng đất nước của họ chẳng những không phải là một nước nhỏ mà vẫn còn là một tay chơi toàn cầu. Cùng lúc, Putin đã làm mọi người bớt chú ý khi nuốt vùng Crimea của Ukraine.

Tổng thống Biden đã cảnh báo rằng ông đang “xem xét” việc tẩy chay Thế vận hội mùa đông của Bắc Kinh sắp tới để phản đối tội ác diệt chủng của Trung Quốc đối với dân tộc thiểu số Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ.

Trước đó mấy thập niên, Nixon đã đưa đội bóng bàn của Mỹ đến Bắc Kinh để giao lưu với thần dân của Mao.

Lần này, nếu liên đoàn te-nít Hoa Kỳ WTA nói riêng, chính phủ Biden Biden nói chung mà giành được thắng lợi trong cuộc thử thách Bành Soái thì chẳng những rửa mặt cho liên đoàn bóng rổ NBA từng khấu đầu trước đe dọa của Bắc Kinh sẽ cắt lợi nhuận của họ ở Trung Quốc; mà còn rửa mặt cho ngành điện ảnh Holywood đã phải cắt xén các kịch bản của họ theo ý Bắc Kinh trước khi được phép công chiếu khắp Hoa lục.

Mặc dù ở Trung Quốc, quần vợt nữ không phổ biến như NBA, nhưng WTA cũng có ảnh hưởng khá mạnh. Kể từ khi hoạt động tại Trung Quốc cách nay 20 năm, WTA đã giúp đưa làng quần vợt nữ Trung Quốc từ những tay vợt làng xã lên tầm quốc tế, cụ thể với Lý Na, vô địch Pháp mở rộng 2011 và giải của Úc năm 2014. Năm 2019, WTA đã tổ chức 9 giải thi đấu ở Trung Quốc, trong đó có giải vô địch cuối năm và có một nhà tài trợ lớn tại thị trường đó. 

Trong lúc chờ đợi xem Bành Soái có ổn hay không, ông Simon còn đi xa hơn khi nói với CNN rằng: “Chúng tôi chắc chắn sẵn sàng rút toàn bộ công việc kinh doanh của mình tại đó và sẵn sàng đối phó với tất cả những hậu quả đi kèm với nó. Câu chuyện này còn lớn hơn cả việc kinh doanh.”