Mùa xuân lại trở về, theo phong tục từ 23 tháng chạp ông Táo về trời, những chợ hoa bắt đầu bán đủ các loại hoa nở đẹp dưới nắng hoe vàng dễ chịu. Những năm trước người Việt nước ngoài thường về Việt Nam ăn Tết, tìm lại không khí của những ngày xuân đầm ấm xa xưa, nhưng ngày nay những người lớn tuổi không còn muốn về quê, ngược lại những người giàu trong nước thì đi du lịch nước ngoài! Mùa xuân ở Việt Nam thời tiết ấm áp, nhưng Âu Châu những năm trước mùa đông giá lạnh, ngoài trời tuyết phủ trắng cỏ cây, nhưng năm nay mùa Giáng Sinh ở tiểu bang Bavaria không có tuyết. Ở xứ lạnh khó tìm thấy không khí ấm áp của Xuân. Tết đến rồi đi trong lặng lẽ.
Đón Xuân nơi xứ lạ
Cành mai giả màu vàng
Ngoài trời tuyết phủ trắng
Những giấc mơ muộn màng…
Lý Lạc Long
Mỗi năm theo Thập Nhị Đại Can tức: Tý, Sửu, Dần, Mẹo Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi. chiếu theo cung Hoàng đạo, chuột là con vật đầu tiên trong 12 con giáp, chuột nhỏ bé nhưng thông minh và lém lỉnh. Năm 2019 theo Thiên can (Giáp, Ât, Bính, Đinh Mậu, Kỷ, Canh, Tân, Nhâm, Quý) tuổi chuột năm nay thuộc Canh tý. Tháng Tý là tháng 11, giờ Tý từ 23 giờ đến 1 sáng.
Đời sống tập tính của dòng họ chuột trong khoa học
Chuột sống gần với loài người gọi là chuột nhà Hausmaus/ Mus musculus. Theo tài liệu thời tiền sử từ 10.000 năm trước công nguyên (CN) chuột ở Ấn Độ từ đó đến các vùng các vùng Trung đông Ai Cập 4000 trước CN, Hy Lạp Tây Ban Nha 1000 trước CN và theo tàu buôn hay theo các cây trôi đến các lục điạ khác như Nam Mỹ, Phi châu và Úc Châu. Bởi vậy có nhiều giống được phân chia nhiều lục điạ:
Östliche Hausmaus/ Mus musculus musculus
Westliche Hausmaus/ Mus musculus domesticus
Asiatische Hausmaus/ Mus musculus bactrianus
Mandschurische Hausmaus/ Mus musculus manchu
Wagner-Hausmaus/ Mus musculus wagneri
(trích nguyên gốc tiếng Đức và Latin)
Trong khoa học chuột được chia nhiều dòng họ để dễ nghiên cứu, trong dân gian người ta gọi các loại chuột như: chuột xạ, chuột lemmut thảo nguyên, chuột nhắt, chuột cống, chuột chù, chuột đồng (hình dạng của chúng khá giống chuột nhắt nhưng thân thể chắc khỏe, đuôi ngắn và có lông, đầu hơi tròn, mắt, tai nhỏ. Có nhiều loài chuột đồng: chuột lang, chuột núi, chuột nước, chuột túi, chuột sao, chuột nhảy, chuột lùn, chuột chũi, chuột tuyết, chuột NaUy (rattus Noruegicuc). Chuột Mông cổ Mongolische/ Merionesunguiculatus có thể sống với nhiệt độ lạnh – 40 độ C nóng 50 độ C. vào mùa đông loài chuột núi chúng lo làm ổ trong hang tích trử thức ăn và ngủ, chuột gục đầu vào giữa hai đùi, cuộn tròn giữ nhiệt và tự điều hòa thân nhiệt trong cơ thể để ngủ, lúc thức chỉ cần ăn ít thức ăn đủ duy trì sự sống.
Giống Rennmaus/Gerbilinae có hàng trăm loại khác nhau ở vùng khô làm tổ trên cây, dòng họ chuột thì rất nhiều loại khác trên thế giới. Theo các thống kê có hàng tỷ con chuột sống trên trái đất nầy.
Chuột thuộc loại động vật có vú, đuôi dài 7-10 cm, mũi nhọn và lỗ tai dựng đứng, mắt không nhìn thấy xa, không phân biệt được màu sắc, bù lại chuột có khả năng cảm nhận mùi vị, thức ăn rất tốt mà không cần ngậm trong miệng, rất thính tai, do đó khi nghe một tiếng động nhỏ, chuột chạy trốn ngay, các răng cửa dài cứng bé nhọn để gặm nhấm, thân dài từ 7 đến 11 cm nặng 20-25 g, lông thường màu xám nâu, tuy nhiên cũng có loại lông trắng gọi là chuột bạch. Đời sống chính của loài chuột vào ban đêm đi tìm thức ăn, ban ngày lẩn trốn ở trong hang hay chỗ kín. Ngoài thiên nhiên chuột sống từng đàn, chuột leo trèo nhanh có thể bò ngược trên trần nhà, trên dây, nhảy vọt, chạy nhanh, bơi lội và có tài đào đất làm hang để ở, hay làm tổ trên cây, trong các bụi rậm, chuột thuộc loại ăn tạp, ăn các loại ngũ cốc, rau cỏ non, côn trùng, cua, cá … Chuột có tính đa nghi, thường di chuyển trên đường mòn, hay men theo bờ, nghi ngờ chỗ lạ, thức ăn lạ, chuột nếm thử thức ăn trước khi ăn nhiều, chuột cũng khôn ngoan, ngậm vào đuôi nhau để qua sông, chuột ăn cắp trứng gà, phải dùng bốn chân ôm qủa trứng nằm ngửa để con khác ngậm đuôi mình khéo về hang … Chuột cái có chửa trong vòng 3 tuần đẻ đến 10 con, lúc sinh chuột con chưa mở mắt, điếc, da trần truồng màu hồng, khoảng 10 ngày sau chuột con mọc đủ lông, 15 ngày mở mắt, nhưng còn nằm trong ổ bú sửa mẹ. Từ 21 ngày chuột con rời bỏ mẹ, tự đi tìm thức ăn, sức nặng khoảng 6 gr. Sau 6 – 8 tuần tuổi chuột cái có thể tiếp tục sinh sản. Chuột sinh sản rất mau, chuột luôn gặm nhấm để mài răng, cắn phá làm hư hại mùa màng, mỗi ngày một con chuột cống ăn hết 100gr, nếu 1 triệu con ăn như vậy thì hao tốn hàng chục tấn thực phẩm! Người miền Nam rất sợ loại chuột từ hang Pắc Pó không những ăn tạp mà còn ăn cả đất và thịt người. Theo qui luật tự nhiên về cân bằng sinh thái, nên phải có các loại khác sinh ra để trừ khử bớt chuột đó là: mèo, chim cú, qụa, rắn, diều hâu. Bởi vì những con nầy thường săn chuột làm mồi.
Các nhà khoa học cấy giống đổi gen, các giống chuột, loại chuột bạch thường dùng trong phòng thí nghiệm. Nhà khoa học Nhật Bản và Hàn Quốc còn tuyên bố tạo ra thành công động vật có vú đầu tiên mà không cần tinh trùng. Con chuột mới sinh là kết quả „giao phối“ của hai con chuột cái. Việc thí nghiệm này là hoàn toàn mới lạ, vì động vật có vú không bao giờ sinh sản đơn tính như các loài ong, kiến và một số loại cá. Chúng phải thừa kế một bộ nhiễm sắc thể từ mẹ và một từ cha để phát triển bình thường. Sự ra đời của con chuột không cha là một kết qủa tốt thành công mới lạ.
Bác sĩ Manuel Serrano dùng kỹ thuật DNA để lai tạo chuột có một bản sao phụ trội các gen kèm chế khối u gọi là Ink4a/ARF. Gen này kiểm sóat việc sản xuất hai protein nhằm ngăn chận phần lớn sự phát triển các tế bào ung thư. Khi chuột này cho tiếp xúc với nhiều lọai carcinogen, chúng phát triển những khối u với tốc độ chậm hơn nhiều so với bình thừơng và sức đề kháng lại ung thư cao.
Các loại chuột nuôi làm kiểng như chuột hamsters, gerbils, chuột nhắt, và chuột lang guinea pigs. Trẻ con phải cẩn thận, chuột truyền vi trùng Streptobacillus moniliformis hay Spirillum minus khi cắn, cào hay vi trùng thấm vào nước trong đồ ăn. Từ 3 tới 10 ngày sau sẽ gây nóng, lạnh, nhức đầu đau nhức mình mẩy. Phân nửa bệnh nhân bị phong thấp nhiễm trùng, viêm màng trong tim (endocarditis), viêm màng ngoài tim (pericarditis), làm mủ, và đôi khi sinh biến chứng vào ruột và phổi. Phân guinea pigs gây bệnh thương hàn (Salmonella), hay truyền những vi trùng khác như Yersinia pseudotuberculosis, Yersinia enterocolitica, hay Trixacarus caviae.
Ở thế kỷ thứ 20 trên thế giới từng xảy ra nạn dịch hạch khủng khiếp nhất lịch sử, làm thiệt mạng hơn 20 triệu người từ Âu châu lan sang các nước Á châu và Trung đông. Chuột đã truyền bệnh đến con người hai thứ bệnh: dịch hạch (Bubinic) và phổi có nước (Pneumonia). Loài vi khuẩn Yersinia pestis hình que chiều dài từ 1 μm đến 5 μm. Đây là một loại trực khuẩn Gram âm, thuộc họ Enterobacteriaceae. Vi khuẩn gây bệnh dịch hạch có thể bị tiêu diệt ở nhiệt độ 550C trong vòng 30 phút, ở 1000C trong vòng 1 phút và các thuốc sát khuẩn thường dùng.
Chuột truyền bệnh do loại bọ chét Xenopsylla cheopis sống ký sinh trên chuột. Những trung tâm thí nghiệm, các nhà khoa học dùng chuột nhiều hơn thỏ hay cừu, nên hàng triệu con chuột được thí nghiệm tìm ra nhiều kết quả hữu ích cho Y học. Năm 1894 bác sĩ Alexandre Émile Jean Yersin người Pháp gốc Thụy sĩ (sinh năm 1863- †1943 tại Nha Trang) là nhà vi khuẩn học khám phá ra vi khuẩn Yersinia pestis. Yersin cũng là nhà thám hiểm khám phá cao nguyên Lâm Viên và tìm con đường bộ từ miền Trung sang Campuchia và Lào, ông là người thành lập trường Y Đông Dương (sau nầy là Đại học Y khoa Hà Nội) và làm hiệu trưởng đầu tiên của trường nầy. Bệnh dịch hạch xảy ra tại Hồng Kông năm 1894. Yersin là thành viên của “trường phái Pasteur”. Ông Shibasaburo Kitasato北里 柴三郎 (1894- †1934), một nhà vi khuẩn học người Nhật học trường đại học Y khoa Tokyo, từng làm việc cùng Dr. Robert Koch ở Đức (1885- †1891), năm 1890 ông cùng Emil von Behring cấy được vi trùng bệnh phong đòn gánh. Ông cũng giúp tìm ra chất kháng độc tố cho bệnh bạch hầu và bệnh than (tiếng Anh: anthrax). Ông cũng tham gia nghiên cứu tìm vi khuẩn gây bệnh dịch hạch. Tuy nhiên chính Yersin là người đã tìm vi khuẩn Yersinia pestis gây ra bệnh. Vi khuẩn này lúc đầu được gọi là Pasteurella pestis, và sau đó được đặt lại tên theo tên của Yersin. Nhờ nhà bác học Yersin chế huyết thanh chữa trị bệnh dịch hạch (1).
Một nhóm nghiên cứu của trường đại học ở Washington, đại học St Louis, sau khi nghiên cứu thấy rằng chuột đực phát các tiếng kêu siêu âm khi ngửi được nước tiểu của chuột cái và cặp chuột đến với nhau để giao phối. Các nhà khoa học từ lâu biết rằng chuột có khả năng phát ra các tiếng siêu âm ở một tần số mà tai con người không thể nghe được, tuy nhiên hai nhà nghiên cứu thuộc trường đại học này Tim Holy và Zhongsheng Guo, chứng minh có thể thâu âm thanh đó để nghe được.
Chuột Gambia dò mìn
Nhiều thập niên trước tổ chức phi lợi nhuận Apopo (Antipersoonsmijnen Ontmijnende Productontwikkeling/ Entwicklung von Produkten zur Landminenräumung) của vương quốc Bỉ nhờ các nhà Khoa học với sự trợ giúp của Universität Antwerpen (Hòa Lan) thí nghiệm và huấn luyện chuột Cricetomys gọi là chuột khổng lồ Châu phi Gambia-Riesenhamsterratte (Cricetomys gambianus) Loài chuột này hoạt động về đêm, có thể dài tới 92 cm (cả đuôi) có con to lớn nặng tới 3- 4 kg, tương đương với một con mèo nhà, có con chiếc răng cửa dài gần 3 cm. Chúng có thể sinh sản rất nhanh (khoảng 50 con/năm) và chuột con được 5 tháng tuổi có thể sinh đẻ. Loài chuột này ăn tạp, cả thực và động vật, chúng có thể sống thọ từ 7-8 năm. Khi huấn luyện cho ăn thực phẩm như: mối, ốc, ngũ cốc, đậu phộng, bắp chuối và trái bơ. Tổ chức này đã tạo ra một chương trình nhân giống và trung tâm đào tạo ở Tanzania huấn luyện những chú chuột đi dò mìn, thị lực của chúng rất kém nhưng khứu giác rất nhạy bén. Chúng có có thể ngửi được mùi của thuốc nổ TNT với trọng lượng tối thiểu 29 gram. Giúp các quốc gia trải qua chiến tranh, đầu tiên là Mozambique, Angol, và Kampuchia nhờ loại chuột nầy tìm mìn thời Khmer đỏ bỏ lại, chuột Gambia nhạy bén, làm việc rất trật tự hai con chuột Gambia, trong vòng 1 giờ có thể dò hết một bãi mìn tới 200m², rất hiệu quả. Chuột Cricetomys còn được đào tạo để phát hiện bệnh lao TBC/Tuberkulose
Các loại cây và trái mang tên chuột
Trong sách thuốc có nhắc đến 2 loại cây thuốc: cây chóc chuột / Typhonium triobatum schott và cây sầu đâu cứt chuột/ Brucea Javanica. Mỗi cây đều có chứa những tính chất dược thảo riêng để trị bệnh… Loại dưa chuột còn gọi là: hoàng qua, thích qua, ngũ qua… Vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt chỉ khát, lợi thủy tiêu thũng, thanh hỏa giải độc, thường được dùng để dưỡng da, làm sáng da và phòng chống vết nhăn. Cách dùng: đơn giản nhất là dùng dưa chuột rửa sạch, giã nát, ép lấy nước, xoa lên da mặt nhiều lần trong ngày, cũng có thể thái thành những lát mỏng rồi dán lên mặt
Chuột trong chuyện cổ tích văn học dân gian
Theo chuyện cổ tích, chuột là con vật linh thiêng ở trên thiên đường, Nhà Trời giao cho nó giữ chià khoá trông coi kho lúa. Nhận nhiệm vụ có chià khoá mở kho rủ nhau vào ăn hết lúa, Trời biết giận quá đuổi chuột xuống hạ giới để trừng phạt vì thói quen lười biếng tiếp tục lén vào kho của nhân gian ăn hết lúa, nên người ta phải than:
Chuột kia xưa ở nơi nào?
Bây giờ ăn lúa nhà tao thế nầy!
Việc trong nhà ông Táo (gồm có 2 ông một bà) chứng kiến và chia xẻ đời sống hàng ngày với gia chủ. Ngày 23 tháng Chạp hàng năm Táo quân thường về Trời để tâu chuyện nhân gian, không quên tâu chuyện
Chuột nhà trời xuống hạ giới ăn lúa phá hại đủ thứ, người ta phải làm bẩy chế thuốc diệt
chuột cũng không ngăn ngừa hết được sự sinh sản của loài chuột. Xin Thượng Đế bắt chúng
nó trở lại.
Thượng đế phán: ”không được, chúng vô kỷ luật ta đã đày xuống hạ giới tính nào vẫn tật đó, ta không thể cho nó trở lại Thiên đình thơ mộng nầy. Ta có một cách giúp nhân gian là cho loài mèo xuống hạ giới, để mèo bắt chuột, còn khi nào nó không muốn bắt chuột thì nó kêu “ngau, ngau” chuột cũng sợ bỏ chạy.
Mèo sống thư thả trên thiên đình, nhưng bị Táo quân tâu trình chuyện chuột ở hạ giới, nên mèo phải xuống giúp nhân gian. Đời sống nhân gian bận rộn cực nhọc, mèo ngồi nghĩ lại lấy làm giận Táo quân, nên thỉnh thoảng vào đống tro bếp để phóng uế. Vấn nạn ngày nay ở Việt Nam có nhiều nơi ăn thịt mèo, đánh chén, cũng như ăn các loại rắn. Nếu một ngày nào đó hết mèo, rắn? Thì rất tai hại đối với loài chuột phá hại mùa màng! bởi chuột có tuổi thọ trung bình là hai năm rưỡi
Trong thi ca bình dân thường nhắc đến chuột, tranh đám cưới chuột, các truyện cổ tích hay hấp dẫn như: truyện Trinh thử, Mèo lừa chuột, Con cóc và con chuột.
Chuột kêu chút chít trong rương
Anh đi cho khéo đụng giường mẹ hay
Chuột kêu chút chít trong vò
Lòng em có muốn thì bò qua đây
Hay
Con mèo trèo lên cây cau
Hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng nhà
Chú chuột đi chợ đường xa
Mua mắm mua muối giỗ cha chú mèo
Chuột chù chê khỉ rằng hôi,
Khỉ lại trả lời: cả họ mầy thơm
chuột chê xó bếp chẳng ăn
Chó chê nhà dột ra nằm bụi tre.
Ngày xưa ở Việt Nam chưa cấm đốt pháo vào những dip xuân, thường từ sau ngày 23 tháng chạp đưa ông Táo về trời, chúng ta đã nghe tiếng pháo chuột đì đẹt nổ rang
Đì đẹt ngoài sân tràng pháo chuột
Om sòm trên vách bức tranh gà
Hay
Tết về nhớ bánh chưng xanh
Nhớ tràng pháo chuột, nhớ tranh lợn gà
Bàn Bá Lân
Giờ lâu tràng pháo chuột
Đì đẹt nổ tren hè phố
Đoàn Văn Cừ
Đời sống ở thôn quê nơi chưa có điện phải dùng đèn dầu lửa có tim, để cháy sáng ngọn đèn cháy có bông đỏ, ban đêm có những con đơm đớm nếu bay vào nhà, cũng như chuột rúc .. người bình dân cho đó là điềm may
Thứ nhất đơm đớm vào nhà
Thứ nhì chuột rúc, thứ ba hoa đèn
Thế giới Điện toán tạo ra có con chuột để điều khiển Computer, ngoài ra còn nhiều cụm từ nói đến chuột, nhưng ẩn ý khác nhau: chuột sa hủ gạo, lủi như chuột, ướt như chuột lột, len lét như chuột ngày, đầu voi đuôi chuột, cháy nhà bày mặt chuột, miệng nhọn như mõm chuột, hôi như chuột chù, chuột gặm chân mèo, tóc đuôi chuột, pháo chuột, đầu voi đôi chuột, nhí nhắt như chuột nhắt, mèo chuột, cháy nhà mới ra mặt chuột, mắt thó ló như mắt chuột, lù đù như chuột chù phải khói, chuột hang Pắc pó, hội đồng chuột…
Từ Hi Thái hậu (Cixi 1835 – †1908 /慈禧太后) (2) với đời sống xa hoa ăn uống cầu kỳ, nên người đầu bếp phải biến chế nhiều thức ăn bổ khoẻ cho Thái hậu như: bắt chuột trắng trên núi Ngự Hằng về nuôi lúc mới đẻ con, họ đem nuôi trong lồng kính cho ăn toàn sâm thượng hảo hạng và uống nước suối, đến khi đẻ ra con thì lấy những con đó nuôi riêng cũng theo cách thức đó để sinh ra một lớp chuột mới, nhưng lớp chuột mới này vẫn chưa dùng được. Cứ nuôi như thế đến đời thứ ba, thế hệ chuột nầy là “thập toàn đại bổ”, người ta lấy những con vừa đẻ còn đỏ hồng nên gọi là “chuột bao tử/ pinkie mouse” ăn như thế tức là ăn tất cả cái tinh hoa có tính chất cải lão hoàn đồng, cường dương bổ thận. Dù Thái hậu đã ăn các loại chuột đó, cũng như mỗi ngày đầu bếp nấu 500 nón ăn khác nhau, nhưng bà đã không vượt qua qui luật của tạo hóa.
Ngày nay ở Trung hoa trong giới bình dân tại tỉnh Quảng Đông /Guangdong (廣東省), người ta thường ăn thịt chuột. Mặc dầu cơ quan Phòng Ngừa Dịch tại Shenzhen đã cảnh báo rằng chuột tuyệt đối không thích hợp để ăn, bởi vì chúng mang nhiều thứ vi trùng và ký sinh trùng, mà vẫn thấy bán ở nhà hàng tại Shenzhen. Một thông tín viên của Jinbao ở Shenzhen đã đến chợ Hubei tại Dongmen còn thấy người ta vẫn bán chuột, vì nhiều người thích ăn chúng. Riêng người Việt ở các tỉnh đồng bằng sông Cữu Long, thường ăn các loại chuột đồng/Microtus vì loại chuột nầy chỉ ăn lúa, ốc cua ngoài đồng, mập sạch thịt thơm ngon, khác với chuột ở thành phố vì dơ bẩn ở hang cống nhiểm bệnh, những dân tộc thiểu số cũng đi săn chuột vào ban đêm khi chuột ăn trái cây trên núi. Trung Hoa, Đại Hàn, Việt Nam đều có bán loại rượu ngâm những chuột con còn đỏ hồng. Các loại rượu như vậy không được phép bán ở các quốc gia Tây phương tiến bộ. Chắc chắn chúng ta cũng không thể nào uống các loại rượu đó, sống đâu quen đó uống ly rượu vang đỏ hay ly beer, thưởng thức một chút hương vị rượu tạo xúc tác cho những buổi chuyện trò thêm phần hứng khởi.
Chuột rút (Krampus), hay vọp bẻ, là cảm giác đau gây ra bởi sự co rút, thường là co cơ. Chuột rút có thể xảy ra với những vận động viên thể thao hoạt động với cường độ cao, mất nước và khoáng chất do ra mồ hôi nhiều, Chuột rút chân lúc ngủ đêm là sự co cơ có thể xảy ra ở cơ bắp chân, cơ bàn chân trong lúc ngủ hay nằm nghỉ. Triệu chứng có thể là cẳng chân duỗi đơ với các ngón chân quắp xuống. Chuột rút kiểu này có thể xảy thoáng qua trong vài giây hoặc vài phút và sự đau kéo dài một lúc sau đó. Chuột rút kiểu này hay xảy ra với người lớn tuổi, nhưng cũng có thể xảy ra với bất cứ ai. Có thể lý do là thiếu một số khoáng chất như: Magnesium, thiếu nước hoặc nằm bất động lâu quá. bệnh giãn tĩnh mạch hoặc xơ vữa mạch máu. Theo kinh nghiệm nếu bị chuột rút chân trái đưa tay phải lên, hoặc ngược lai sẽ hết.
Về phim hoạt họa của Walt Disney (1901-1966) với hàng trăm nhân vật do ông dựng nên. Trong số đó, có khá nhiều chó, mèo. Riêng chú chuột láu lỉnh Mickey dễ thương này được tạo ra năm 1928 bởi họa sĩ Ub Iwerks và ông Walt Disney lồng tiếng. Hãng phim Walt Disney ấn định ngày sinh của chú chuột này là ngày 18 tháng 11, thời điểm tung ra (năm 1928) bộ phim Steamboat Willie ở New Yorker. Sau sự thành công đó các phim ra đời. Mickey and the Beanstalk-Mickey’s Christmas Carol. Micky, Donald & Goofy im Märchenland. Walt Disney lồng tiếng cho Mickey từ năm 1928 đến 1946, sau đó chuyên gia hiệu ứng âm thanh James G. MacDonald đảm nhiệm vai trò này. Hiện nay, giọng nói của Mickey được thể hiện bởi Wayne Allwine. Disneyland không thể vắng bóng chú chuột dễ thương chào đón quan khách.
Mèo chuột nếu theo nghiã đen của người Việt chúng ta ám chỉ người đàn ông lập gia đình mà có thêm bồ bịch. Nhưng trong phim hoạt hoạ nổi tiếng mèo là Tom chuột là Jerry phim rất hấp dẫn chinh phục khán giả của mọi lứa tuổi. Phim nhiều tập Tom and Jerry do Cty MGM sản xuất tại Hollywood từ năm 1940 đến 1967 được 161 phim hoạt hoạ chiếu trên Tivi cũng như ở Kino được nhận giải Oscar, do hai đạo diễn William Hanna và Joseph Barbera được người ta gọi là “the king of Tom and Jerry”. Năm 2000, tạp chí TIME công bố Tom and Jerry là một trong những show truyền hình hay nhất mọi thời đại.
Cuối năm 2007 phim hoạt họa Animationsfilm: Ratatouille/Le Festin/ Ratte mit Geschmack. Tác giả Bard Bird cũng là đạo diễn, người lồng tiếng cho Remy là Patton Oswalt, nhưng chuyển sang tiếng Đức là Axel Malzacher (3). Phim chiếu trong 6 tuần lễ hơn 5 triệu trẻ em và người lớn đến xem. Vai chính là chú chuột Remy có bộ lông màu xanh rất dễ thương trong chuyến phiêu lưu Paris. Remy luôn mơ ước trở thành đầu bếp giỏi và sành điệu các món ăn ngon. Khác với cha và anh của Remy chỉ quan niệm là ăn cho đầy bụng. Remy phân biệt được mùi vị nên biết được thức ăn nào có thuốc độc. Trong một lần Remy tìm kiếm cây rau nghệ tây và một loại nấm quý hiếm cho công thức món ăn đặc biệt, Remy làm phiền người trong bếp nên nhiều lần bị truy đuổi. Từ đó chạy trốn sang Paris. Đến nhà hàng Auguste Gusteau danh tiếng ở kinh thành ánh sáng. Remy làm thân với chàng Linguini phụ bếp rửa chén bát cho nhà hàng, có một lần được sự giúp đỡ của Remy chàng Linguini phải sửa lại món soup chính anh làm hư, món ăn đã trở thành ngon tuyệt vời, hương vị làm cho thực khách yêu thích. Remy giúp Linguini trở thành đầu bếp chính hàng đầu ở Paris. Nhưng Remy vẫn là chú chuột không thể trở thành người đầu bếp danh tiếng, nhưng đã học được những bài học quý giá về tình bạn, về gia đình, không có sự chọn lưạ nào khác hơn là trở về với chính mình.
Những năm Tý các công ty ra đời thành công
Công ty Honda (本田) thành lập ngày 24 tháng 9 năm 1948 (Mậu Tý) là chế tạo xe rất thành công là nhà sản xuất lớn của Nhật Bản với số lượng hơn 14 triệu chiếc mỗi năm.
Công ty Sharp (シャープ株式会) sản xuất điện tử thành lập năm 1912 (Nhâm Tý)
Năm Kỷ Hợi vừa qua xảy ra nhiều chuyện vui buồn trong đời sống. Theo dư luận con heo nái ở quê nhà sinh ra các nữ hoàng Mít, nữ hoàng Dép, nữ hoàng Lon và nữ hoàng Lu. đã làm trò cười ra nước mắt! Sinh các ông bà bộ trưởng, chủ tịch, phó chủ tịch quốc hội CSVN tiếp tục khuấy động dư luận vì những ý kiến “vô tiền khoáng hậu”. được lan truyền rộng rải trên Fb những lời bình luận, tôi trích lại những „lời hay ý đẹp của năm heo“ để độc giả đọc tìm hiểu thêm sự thật.
Trong bài diễn văn nhậm chức T.T John F. Kennedy ngày 20/01/1961 phát biểu: “Đừng hỏi tổ quốc có thể làm gì cho bạn mà hãy hỏi: Bạn có thể làm được gì cho tổ quốc.” (Ask not what your country can do for you – ask what you can do for your country). Thì ngày nay bà Chủ tịch áo dài cũng bắt chước phát biểu na ná như vậy với tính cách trịch thượng và kiêu ngạo “… đã làm gì cho đất nước”. Bà trả lời dùm với quốc dân tại sao phái đoàn Quốc hội của bà sang Hàn Quốc thì có 9 người trốn ở lại? Bà phó chủ tịch thì phê phán: “…tình yêu ở các nước tiên tiến là tình yêu robot” các bà ấy khoe khoang, khoác lác cũng như Chuột chù lại có xạ hương/.
Bà Bộ trưởng „giết người“ vì không kiểm soát thuốc giả, kém „chất lượng” “, đã đề nghị đổi Đại học Y Dược Sài Gòn thành Đại học Sức khỏe, giống như „Chuột chù nếm dấm“. Ông Bộ trưởng Thông tin – Truyền thông (TTTT), khẳng định: Việt Nam có thể làm những thứ thế giới chưa từng làm… Lời nói không đi đôi với việc làm giống như „đầu voi, đuôi chuột“
Nhìn lại lịch sử Sài Gòn hơn 300 năm bị đổi tên. Sau đó Đại học Văn khoa ngắn gọn, súc tích bị đổi thành Đại học Khoa học xã hội – Nhân văn dài thượt, đọc méo miệng. Bộ Canh nông đổi thành Bộ Nông nghiệp – Phát triển nông thôn. Bộ Giáo dục đổi thành Bộ Giáo dục – Đào tạo. Bộ trưởng „vô giáo dục“ tuyên bố niên học 2019 -2020 dạy người… niên khoá trước năm heo ông dạy heo? Ngày khai giảng ông dự tiệc linh đình, trong khi các trường tiểu học ở vùng xa không có bàn ghế cho học sinh! Các kỳ thi thì thi gian lận nâng điểm! rồi nạn mua bằng, bằng giả, bằng dỏm… mua bằng để làm lớn ngồi mát ăn bát vàng! Hồ Ngọc Đại người sáng chế ra cách dạy trẻ con đọc chữ bằng những ô tròn, vuông, tam giác, ngớ ngẫn qúa nên Thủ tướng phải học đánh vần „Cờ Lờ Mờ Vờ. Ngu sỹ Bùi Hiền muốn thay đổi chữ quốc ngữ vốn có lịch sử từ thế kỷ thứ 17, cả trăm năm đóng góp cho văn học Việt Nam phát triển phong phú. Có phải ông từng học bên Tàu làm tay sai cho giặc muốn phá sự trong sáng của tiếng Việt? ông đổi cách viết tiếng Việt phiên âm thành Tiếq Việt, “em ôm chặc anh” phải viết là “em ôm cặk an“…
Hệ thống giáo dục xuống cấp vì chú trọng „hồng hơn chuyên“, còn phải học môn chính trị lỗi thời không thực dụng…Sinh viên tốt nghiệp trình độ thấp kém, không có việc làm. Đại học Việt Nam không được xếp thứ hạng với trường đại học thế giới „cháy nhà, ra mặt chuột“ nhưng ông bộ trưởng vẫn ù lì không từ chức mà ngậm miệng ăn tiền.
Bộ trưởng Giao thông -Vận tải đổi trạm thu phí BOT thành trạm thu giá. Thế kỷ 21 rồi mà các ý tưởng trên không có gì mới lạ cũng giống như từng đổi bệnh viện Từ Dũ thành xưởng đẻ. Một quốc gia thiếu lãnh đạo tài đức, yêu nước thương dân, không biết trọng dụng nhân tài thì nhiều người cũng chẳng làm nên trò trống gì, giống như những ông cựu bộ trưởng tham nhũng ăn cắp, ăn cướp của dân bị đốt lò … „chuột bầy làm chẳng nên hang“. Sự đổi mới tư duy của các cán bộ CSVN trở thành ngu tưởng, suy nghĩ, việc làm thua con heo. Hy vọng năm Kỷ Tý có nhiều đổi thay tiến bộ hơn, nếu từ bỏ được chế độ thối nát độc tài tham nhũng…Phải trả tự do cho những tù nhân lương tâm.
Năm cũ đủ thứ thiên tai, bão lụt vì phá rừng, thời tiết thay đổi môi trường ô nhiễm. Nhiều người yêu nước biểu tình chống luật đặc khu, chống Tàu bị nhà cầm quyền CS kết án tù nặng nề! trong lúc bọn giặc Tàu muốn chiếm vùng biển bãi Tư Chính /Vanguard bank trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam! Theo Công ước Luật biển năm 1982, Công luận phản đối thúc giục nhà cầm quyền Việt Nam phải đưa Trung Cộng ra tòa quốc tế giống như Philippines năm 2013 đã kiện và có phán quyết năm 2016 công nhận Philippines đúng theo luật UNCLOC. Nhưng nhà cầm quyền CSVN vẫn im lặng và bưng bít tin tức về sự kiện biển đảo. Ngày 28/9/2019 Bộ trưởng ngoại giao đọc diễn văn tại Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc (UNGA) ở New York đưa vấn đề căng thẳng ở vùng biển bãi Tư Chính do Trung Cộng xâm lấn trái với luật pháp quốc tế, nhưng ông chết nhát tránh né không dám gọi tên Trung cộng là kẻ đang cướp biển đảo của VN! nhà cầm quyền CSVN nhu nhược, hèn nhát thần phục trước kẻ thù, thật đáng buồn cho dân tộc VN.
Việc chống ngoại xâm để giữ nước, là trách nhiệm bổn phận của người Việt Nam, không thể tin tưởng nhờ nước khác lo cho mình. Cộng Đồng Người Việt khắp nơi trên thế giới biểu tình chống giặc Tàu trong những tháng cuối năm 2019 thì trong nước bị đàn áp không thể biểu tình chống Tàu như những năm trước! Nếu tiếp tục để mất biển thì chúng ta có tội với Tiền nhân đã bỏ xương máu để dựng nước và giữ nước. Giới trẻ trong nước tôi mong các bạn: bớt ăn nhậu, bớt ăn chơi, bớt vô cảm và thờ ơ với đất nước. Họ chỉ xuống đường hàng trăm ngàn người vui mừng hò hết gọi là „đi bão“ sau những trận banh giành được cup và tự hào “làm nên lịch sử”? môn thể thao đá banh giải trí, thắng những trận banh là niềm vui cho giới ham mộ mà thôi. Làm nên lịch sử Việt Nam không phải là những trận banh trên sân cỏ. Nên nhìn về tinh thần tuổi trẻ HongKong họ đã làm nên lịch sử của họ sáng ngời, làm cho thế giới ngưỡng mộ và đồng hành.
Những ngày cuối năm, người Việt thường lo sửa soạn bàn Thờ để đón Xuân, người Tây phương không có tục lệ thờ cúng, nên không có bàn thờ tổ tiên trong nhà như người Việt. Thế hệ con cháu ở hải ngoại ảnh hưởng đời sống Tây phương, mong trong tương lai vẫn tiếp tục duy trì được cái Tết cổ truyền, gìn giữ được Văn hoá cội nguồn của dân tộc Việt. Nhìn về đời sống Văn hóa, Đạo đức, Tình người trong nước bị băng hoại rất trầm trọng!
Xuân đến rồi đi, mái tóc thêm bạc màu, đời người già nua theo năm tháng. Nhìn lại hơn 45 năm người Việt tỵ nạn sống xa quê hương, chưa hẹn được ngày về, để sống những ngày trên quê hương yêu dấu, thật sự có tự do dân chủ, dân trí phát triển đất nước phú cường.
Nguyễn Quý Đại
——————————————
1/ Yersin là người đầu tiên chứng minh rằng trực khuẩn hiện diện ở chuột bệnh và người bệnh là một, nhờ đó ông đã giải thích được phương thức truyền bệnh. Cũng trong năm ấy, khám phá này được cộng tác viên Émile Duclaux gửi đến Viện Hàn lâm Khoa học Pháp trong bài báo nhan đề La Peste Bubonique de Hong-Kong (Bệnh dịch hạch ở Hồng Kông).
Từ năm 1895 đến 1897, Yersin nghiên cứu thêm về bệnh dịch hạch. Năm 1895 ông trở lại Viện Pasteur ở Paris và cùng với Émile Roux, Albert Calmette và Armand Borrel đã điều chế ra huyết thanh chống bệnh dịch hạch đầu tiên. Cùng năm đó, ông trở về Đông Dương và lập một phòng thí nghiệm nhỏ tại Nha Trang để sản xuất huyết thanh, (năm 1905 viện này trở thành một chi nhánh của Viện Pasteur). Năm 1896, ông thành lập trại chăn nuôi Suối Dầu, nuôi ngựa để sản xuất huyết thanh.
Phim tài liệu về nhà bác hoc Yersin
https://www.youtube.com/watch?v=L46T5-of1-c
———————————–
Tài liệu tham khảo
Thành thật cảm ơn và mạn phép các tác giả trích một số tài liệu
Cũng như hình cho bài viết nầy
2/ Die Kaiserinwitwe Cixi
3/ Der Spiegel số 47/ 2007-12-05
The Public Library of Science Biology
Tự điển Y Dược
Tiere Dieser Welt Tác giả Martin Walters & Jinnny Johson
Phim Tom and Jerry
https://www.youtube.com/watch?v=zYwpZ4sndu0
https://www.youtube.com/watch?v=kRs59FauqkI
https://www.youtube.com/watch?v=wy2DgqL1P7s
Hãng Honda ở Mỹ
Năm 1982, Honda là nhà sản xuất ôtô Nhật Bản đầu tiên xây dựng nhà máy sản xuất xe hơi ở Mỹ, bắt đầu với nhà máy sản xuất xe Accord ở Marysville. Đến nay, hãng đã có bốn nhà máy sản xuất xe ở Ohio: 2 ở Marysville (nhà máy tự động Marysville và nhà máy sản xuất xe gắn máy Marysville), Anna, và Đông Liberty. Hãng còn có các nhà máy ở Lincoln, Alabama (Honda Manufacturing of Alabama), và Timmonsville, Nam Carolina, và gần đây (2006) Honda đã mở một nhà máy mới ở Tallapoosa, Georgia. Honda mở rộng thêm sau khi có thị phần ở Marysville, Ohio, và cơ sở nghiên cứu và phát triển ở Raymond, Ohio. Bộ phận quản lý của Honda Bắc Mỹ đặt ở Torrance, California. Honda Canada và các xe Civic bán cho Mỹ có nhà máy sản xuất ở Alliston, Ontario từ năm 1985. Ngày 27 tháng 6 năm 2006, Honda thông báo đang mở thêm mộ cơ sở sản xuất ở Bắc Mỹ, đặt ở Greensburg, Indiana
Honda VietNam
Được thành lập vào năm 1996, công ty Honda Việt Nam là công ty liên doanh giữa 3 đơn vị: Công ty Honda Motor (Nhật Bản), Công ty Asian Honda Motor (Thái Lan), Tổng Công ty Máy Động Lực và Máy Nông nghiệp Việt Nam với 2 ngành sản phẩm chính: xe gắn máy và xe ô tô. Sau hơn 20 năm có mặt tại Việt Nam, Honda Việt Nam đã không ngừng phát triển và trở thành một trong những đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất xe gắn máy và ô tô uy tín tại thị trường Việt Nam. Theo số liệu công bố của Honda Việt Nam, năm tài chính 2019, tổng dung lượng thị trường xe máy trong nước đạt 3,37 triệu xe, tăng 2,7% so với năm trước. Trong đó, Honda Việt Nam bán ra 2,56 triệu xe, tăng 7,6%, chiếm thị phần 76,8%.
