Bài viết này dựa theo tác giả Deidre Mc PHILLIS đăng trên CNN
Theo nghiên cứu, gần hơn phân nửa các trường hợp chết người do ung thư ở người trưởng thành ở Mỹ, có thể ngừa được bằng cách thay đổi cách sống.
Câu hỏi mà nhiều người đặt ra là: Ung thư là do trời kêu ai nấy dạ, hay còn do nguyên do nào khác có thể ngừa được?
Gần 1/5 ung thư ở người trưởng thành ở Mỹ trong năm 2019 là do hút thuốc.
Theo nghiên cứu của Hội Ung Thư Hoa Kỳ (American Cancer Society)
khoảng 40% các trường hợp ung thư mới ở các người trưởng thành lớn hơn 30 tuổi ở Mỹ và hơn 50% các trường hợp tử vong có thể dính líu tới các yếu tố mà ta có thể tránh được. Theo BS Arif Kamal, đây là điều mà mỗi cá nhân có thể thay đổi cách sống mỗi ngày, nhằm giảm nguy cơ ung thư.
Cho tới nay, nguy cơ số một của ung thư là hút thuốc lá, nó đã gây ra 1/5 các trường hợp ung thư và gần 1/3 số tử vong. Các nguy cơ khác gồm béo phì, uống rượu, không tập thể dục, do ăn uống và nhiễm khuẩn ví dụ: bịnh HPV (Human Papilloma Virus).
Tính chung, các khảo cứu gia phân tích 18 nguy cơ có thể thay đổi được thông qua 30 loại ung thư. Trong năm 2019, các cách sống liên hệ tới hơn 700,000 trường hợp ung thư mới tìm ra và hơn 262,000 trường hợp tử vong theo các khảo cứu.
BS Kamal nói: Ung thư phát sinh do tổn thương DNA hay do nguồn cung cấp năng lượng cho ung thư phát triển. Các chuyện khác như di truyền và các yếu tố môi trường, có thể cũng sinh ra các điều kiện sinh học này, nhưng các yếu tố nguy cơ thay đổi được góp phần quan trọng hơn tất cả tạo nên ung thư và gây tử vong cao hơn so với bất kì các yếu tố nào khác.
Phô ra ánh sáng mặt trời (với tia UV) quá mức, làm tổn thương DNA, và gây ra ung thư da.Tế bào mỡ có nhiều ở người béo phì sản sinh ra kích thích tố, có thể gây ra vài loại ung thư.
Với ung thư, người ta có khuynh hướng nghĩ rằng không có gì thay đổi được nó cả, là do bất hạnh, do di truyền xấu, nhưng phải hiểu rằng có những yếu tố thay đổi được trên ung thư. Theo các khảo cứu, có loại dễ ngừa hơn loại khác, Các yếu tố thay đổi được đóng vai trò trong 1/2 tổng số ung thư mới khám phá trong 19 trên 30 loại ung thư.
Trong quá khứ, ung thư thường xuất hiện ở trẻ con và người già, nhưng hiện nay, tần số xuất hiện ung thư tăng ở người trưởng thành dưới 50 tuổi, các BS đang điên đầu không hiểu tại sao.
Có 10 loại ung thư mà nguy cơ có thể thay đổi được, góp phần vào 80% các ung thư mới khám phá, gồm 90% mélanoma (UNG THƯ SẮC TỐ ĐEN CỦA DA) rất độc xảy ra nhiều ở người da trắng, do thiếu tế bào mélanocytes để bảo vệ da chống tia UV).
Gần như 100% ung thư cổ tử cung là do nhiểm khuẩn HPV. ngày nay có thể ngừa được bằng thuốc chủng Gardasil hay Cervarix, nếu được chủng ngừa trên toàn thế giới, hi vọng trong một thế hệ sẽ không còn bịnh ung thư cổ tử cung ở phụ nữ.
Ung thư phổi, có rất nhiều do hút thuốc, 104.000 trường hợp ở đàn ông, và 97.000 trường hợp ở đàn bà, (một trường hợp ngoại lệ không do hút thuốc là adenocarcinoma).
Sau thuốc lá, béo phì là nguyên do thứ nhì dính tới ung thư, khoảng 5% ở đàn ông và 11% ở đàn bà. Béo phì liên hệ tới hơn 1/3 trường hợp chết vì ung thư tử cung, túi mật, thực quản, gan và thận theo các khảo cứu mới đây.
Một khảo cứu mới đây cho thấy, nguy cơ ung thư giảm rõ rệt ở người dùng thuốc giảm cân và tiểu đường như Ozempic, Wegovy.
Béo phì ngày càng tăng, là yếu tố gây ung thư không thua gì hút thuốc, theo BS Marcus Pleiscia, là Chef medical officer for the Association of State and
Territorial Health Officials ở Mỹ.
Can thiệp bằng cách thay đổi cách sống : cai thuốc hút, ăn uống hợp vệ sinh, tập thể dục, có thể làm thay đổi đáng kể tần số xuất hiện của các bịnh mãn tính, theo Pleiscia, ung thư là một bịnh mãn tính không khác bịnh tim hay tiểu đường.
Với sự gia tăng số trường hợp ung thư ở người trẻ tuổi ở Mỹ, chúng ta phải tạo nên thói quen tốt thật sớm trong đời sống. Rất khó bỏ hút thuốc một khi đã hút, rất khó giảm cân một khi đã béo phì. nhưng không bao giờ trễ để thay đổi một thói quen xấu: trễ còn hơn không!
Thay đổi thói quen xấu nhằm giảm tiếp xúc với các yếu tố nguy hiểm có thể giảm nguy cơ ung thư nhanh chóng.
Ung thư là chuyện mà cơ thể của bạn phải chiến đấu mỗi ngày trong lúc tế bào cơ thể bạn phân chia (phân bào) theo BS Kamal, đó là nguy cơ mà bạn phải đối diện mỗi ngày, và điều này có nghĩa là làm giảm nguy cơ là làm tốt cho bạn mỗi giây mỗi phút.
TB :Theo Canada. ca, thuốc lá gây ra các ung thư sau đây :
– Ung thư phổi.
– Ung thư thanh quản.
– Ung thư vùng vòm miệng.
– Ung thư hầu.
– Ung thư xoang cạnh mũi (sinus paranasal).
– UT thực quản.
– UT dạ dày.
– UT ruột già, gan, tuỵ tạng, thận, ống tiểu, tử cung, bọng đái…
Điều quan trọng cần nhấn mạnh là thuốc lá không chỉ gây ung thư phổi và các bịnh mãn tính ở riêng phổi không thôi, mà nó còn gây vô số ung thư ở các nơi khác của cơ thể.
Montréal 8/8/2024
Dòng họ dâu rễ nội ngoại gia đình nhà tôi chia làm hai phe, phe “khói ” và phe “car”.
Phe “khói” tức là phe hút thuốc như ống khói tàu, khoái đi du lịch. Phe “car” tức là phe khoái sửa xe, tân trang xe classic cũ tầm tầm thành xe mới chay chơi, khoái đầu tư mua bán.
So far, tổng kết tỉ lệ tử vong vì ung thư thì thấy phe “car” chết ba mạng, hai ung thư phổi lây qua gan, một ung thư ruột, dù chẳng nhậu nhẹt hút sách gì cả—còn phe “khói” thì sống hoài chưa ai chết dù có người đã 87 tuổi, vẫn hút “ba số năm” như ống khói tàu, một ngày gần một gói! Gần một gói là tại vì thuốc lá dạo này mắc quá, nên giảm bớt vì hà tiện.
Tôi thường xuyên đưa ra các chỉ số thống kê cho thấy tì lệ tử vong từ những người hút thuốc ở Mỹ rất cao, để khuyên phe “khói” giảm hút thuốc, nhưng họ cũng đưa ra thống kê cho thấy phe car “die ba” để cãi lại. Đó là chưa kể một anh Mỹ trắng accountant chuyên làm thúê cho gia đình tôi cũng vừa mới chết vì ung thư phổi dù chẳng smoking hay nhậu nhẹt drinking gì cả từ thời niên thiếu đến khi qua đời.
Tạm thời phen car đang đuối lý…
Tuy nhiên, chúng ta nên bỏ hút thuốc không phải vì sợ chết vì ung thư mà thực tế, hút thuốc rất tốn tiền
Một gói thuốc trung bình khoảng từ $12 đến $21 tùy nơi tùy chổ (Los Angeles khoảng $13, Las Vegas bán khoảng $21) Như thế nếu hút một tuần hai gói thì coi như tốn hết $24 đến $42 và một tháng tốn hết $96 đến $168 cho một tháng, tứ là một năm tốn khoảng $1152 cho đến $2016.
Ước tính bình quân, mỗi người hút thuốc trong dòng họ nhà tôi tốn khoảng $1700/ năm MINIMUM.
Just my two-cent thinking – Mỗi lần muốn mua thuốc lá, cứ bỏ $12 vào trong ống heo thì cuối năm cũng có $1700/ năm tiêu sài du lịch, hay cho người nghèo ở Mỹ, cho các hiệp hội từ thiện ở Mỹ, hay cho gia đình các cựu chiến binh Việt Nam Cộng Hòa nghèo túng tàn tật…
BỎ THUỐC ĐỂ GIÚP NGƯỜI!
Loạn tâm sinh ra loạn bệnh . Khoa học phát triển nhưng nếu tâm không bình an , không nhân từ , không xả bỏ được , kềm chế được dục vọng thì bệnh sẽ biến thành khổ đau mãn tính , tử vong .
Cũng giống như nghành khoan dầu khí càng phát triển thì động đất càng tăng , càng tăng cao ô nhiễm khí hậu , càng tăng cao biến đổi khí hậu . Đây cũng là căn bệnh ung thư khoa học .
Kềm chế dục vọng xử dụng dầu khí phục vụ cuộc sống để tránh căn bệnh ung thư biến đổi khí hậu cho thế giới có được không ngay ở thời điểm này ?
Không quá cực đoan tin tưởng vào mọi kỳ tích phát minh của khoa học mà quên đi chính tâm của mình , sự hiểu biết kiểm tra thường xuyên thân thể của mình bởi chính mình , mới là liều thuốc trước tiên để điều trị bách bệnh .
Đừng quy nạp ung thư phổi do hút thuốc . Không phải ai hút thuốc cũng đều bị ung thư phổi , còn những người không hút thuốc vẫn bị ung thư phổi thì tại sao ?
Việc cấm hút thuốc vì thế trở thành một mục đích hoang tưởng phát xuất từ khoa học phục cho kinh tế là chính , đúng hơn ngăn chận diệt trừ bệnh ung thư phổi .
Quá cực đoan , chê bai người hút thuốc cũng là một vì phạm nhân quyền , như quyền lựa chọn phá thai ở nữ giới .