Nga tăng cường hoạt động quân sự tại Crimea

Các quan chức an ninh quốc gia hàng đầu của Mỹ đã thảo luận với những người đồng cấp của Ukraine về hoạt động quân sự mới của Nga ở Crimea và miền đông Ukraine.

Các tin tức quân báo của Hoa Kỳ đánh giá rằng khoảng 4.000 binh sĩ được vũ trang hùng hậu của Nga đã di chuyển trong khu vực Crimea đang tranh chấp. Tuần trước, 4 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng trong một vụ mà Mỹ cho là do Moscow vi phạm lệnh ngừng bắn, trong lúc Nga đã đổ lỗi cho Ukraine về vụ này.

Phát ngôn viên John Kirby của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Tư: “Các hành động gây bất ổn của Nga làm suy yếu thỏa thuận giảm leo thang đã đạt được hồi năm ngoái; ngoài ra, chúng tôi đã biết việc chuyển quân của Nga trên biên giới Ukraine.” Tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ cũng đã nói chuyện với Đại tướng Valery Gerasimov, Tư lệnh quân đội Ukraine hôm thứ Tư.

Cố vấn An ninh quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan đã nói chuyện với người đồng cấp của Ukraine vào đầu tuần. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Tony Blinken tái khẳng định “sự ủng hộ vững chắc” của Hoa Kỳ đối với sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine khi đối mặt với “hành động gây hấn liên tục của Nga ở Donbas và Crimea”, theo thông cáo báo chí sau cuộc gọi của ông với Ngoại trưởng Dmytro Kuleba của Ukraine hôm thứ Tư.

Nga đổ lỗi cho Ukraine về những tiếng súng mới ở miền đông Ukraine. Dmitry Peskov, Phát ngôn viên Điện Kremlin cho biết Nga lo ngại về “các hành động khiêu khích của Ukraine”, nhưng ông hy vọng nó sẽ không leo thang thành chiến tranh.

Hoạt động quân sự của Nga Tại Crimea cùng lúc với hoạt động dồn dập của Trung Quốc tại Biển Đông càng làm tăng thêm giả thuyết Nga và Trung Quốc đang hợp tác trước việc Hoa Kỳ đang xây dựng liên minh với châu Âu, Nhật Bản, Ấn Độ và Úc. Nếu đúng như vậy, việc di chuyển quá nhiều quân của Nga là một cuộc tập trận lớn và có thể là một thông điệp có chủ ý từ Điện Kremlin tới tân chính quyền Mỹ về sức mạnh của Nga trong khu vực và khả năng của Nga thách thức các đồng minh của Mỹ.

Hôm thứ Hai, NATO đã điều máy bay 10 lần để theo dõi mức độ cao bất thường của các phi vụ quân sự Nga trên một khu vực rộng lớn của châu Âu, bao gồm Biển Bắc, Biển Đen và Biển Baltic. Các máy bay phản lực của NATO đã 6 lần nghênh cản các máy bay Nga trong khoảng thời gian 6 tiếng.

Chính quyền của Tổng thống Biden đang có cách tiếp cận cứng rắn hơn với Nga, và Ukraine chỉ là vụ căng thẳng mới nhất giữa hai nước. Hoa Kỳ đã công bố nhiều biện pháp trừng phạt đối với các quan chức và thực thể của Nga vì vụ đầu độc nhà lãnh đạo đối lập Alexey Navalny. Tổng thống Joe Biden sau đó cảnh báo rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ “phải trả giá” cho những nỗ lực phá hoại cuộc bầu cử năm 2020 của Mỹ và tiếp tục gọi ông Putin là “kẻ giết người“. Lời cáo buộc này khiến Nga triệu hồi đại sứ của họ tại Hoa Kỳ.

Tại Moscow hôm thứ Năm, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết quan hệ của Nga với Hoa Kỳ và các đồng minh của Hoa Kỳ đã “chạm đáy” và Nga chưa có ngày nào được đặt ra để đại sứ Nga quay lại Washington, chuyện đó sẽ tùy thuộc vào quyết định của ông Putin.

Ngoại trưởng Lavrov cũng lấy làm tiếc về việc Washington từ chối lời đề nghị của Putin muốn sắp xếp một cuộc gọi công khai nhanh chóng với Biden để giúp xoa dịu căng thẳng.

“Cuộc đối đầu đã chạm đáy”, Bộ trưởng Nga cho biết trong một bài phát biểu trên truyền hình. “Nhưng mặt khác, có một hy vọng rằng tất cả họ đều là những người trưởng thành, nhận biết những rủi ro liên quan đến việc kích động thêm căng thẳng.”

Ngoại trưởng Lavrov cho rằng áp lực với Nga hiện nay do Mỹ dẫn đầu “sẽ không có cách chi mà thành công”. Ông cũng đổ lỗi cho Liên minh châu Âu về sự xuống cấp của quan hệ Nga-EU, đồng thời phủ nhận chuyện Moscow có hành động gây chia rẽ giữa các quốc gia thành viên EU.

Ngoại trưởng Nga nhấn mạnh rằng dù quan hệ của Nga với Trung Quốc ngày càng chặt chẽ, Moscow và Bắc Kinh không có ý định xây dựng một liên minh quân sự hoặc phối hợp lập trường chung chống lại phương Tây. Lavrov nói: “Chúng tôi không cần một liên minh quân sự theo kiểu cổ điển của NATO.”

(Theo CNN và AP)