Lý do Nga quyết chí ủng hộ Venezuela

Chính sách của Nga tại Venezuela chịu ảnh hưởng nặng của Igor Sechin, tổng giám đốc tập đoàn dầu khí quốc doanh Rosneft.
Venezuela đang mắc nợ tập đoàn này 3 tỉ đô la và ngoài ra, tập đoàn còn làm chủ hai giếng dầu ngoài khơi Venezuela và nhiều tài sản khác.

Tháng 9 năm ngoái, Tổng giám đốc Sechin đã gặp Tổng thống Maduro ở Moscow và đến tháng 11, Sechin bay qua Caracas để gặp Maduro lần nữa, khiến cho người ta càng thêm tin rằng chính sách của Nga tại Venezuela được tác động bởi lợi ích nhóm, nhất là nhóm thân cận với Tổng thống Putin.

Sechin, người từng là phiên dịch viên của quân đội Soviet tại Angola, đã cặp kè với Putin từ ngày Putin còn là Phó chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố St Petersburg. Trong đám thân cận với Putin, rõ ràng là Sechin có tiếng nói mạnh nhất, khi có dính đến lĩnh vục năng lượng.

Năm 2008, Sechin đã thuyết phục các nước thân Nga trong khu vực châu Mỹ Latinh công nhận hai tỉnh Abkhazia và Nam Ossetia muốn tách rời ra khỏi Gruzia, một nước mà Putin rất ghét và các nước dùng tiếng Anh thường gọi là Georgia.

Ngay khi Nicaragua trở thành nước đầu tiên công nhận hai tỉnh đó, Sechin đến Managua và hứa hẹn nhiều gói đầu tư.

Tiếp theo Nicaragua là Venezuela của Hugo Chávez. Ngay khi Chávez công nhận Abkhazia và Nam Ossetia vào năm 2009, Venezuela được Nga cho vay hơn 2 tỉ đô la để mua vũ khí của Nga. Chẳng bao lâu sau đó, Sechin lập ra tập đoàn gồm 5 công ty dầu khí lớn nhất của Nga sang đầu tư ở Venezuela.

Nhưng Nga không có công nghệ để chế biến dầu thô lấy từ các giếng của Venezuela cho nên tập đoàn này phải chi cho các công ty phương Tây hàng tỉ đô la để xây dựng thêm các sơ sở chế biến.

Các công ty tham gia tập đoàn thấy cách làm ăn này không có lời nên từ từ rút lui, nhưng Putin vẫn muốn tiếp tục đầu tư và đồng ý để Sechin chính thức làm tổng giám đốc tập đoàn Rosneft vào năm 2013. Chuyện đó đủ thấy Sechin mạnh cỡ nào.

Việt Nam cũng đầu tư hơn một tỉ đô la vào một dự án dầu khí ở Venezuela nhưng coi như mất trắng, không thấy ai nhận trách nhiệm.
Tính đến giờ phút này, Venezuela nợ Nga 17 tỉ đô la, trong đó có hơn 6 tỉ đã đáo hạn nhưng chưa trả nổi. Phân nửa số nợ là nợ với chính phủ Nga, phân nửa còn lại là do PDVSA, tổng công ty dầu khí quốc doanh của Venezuela nợ Rosneft.

Năm 2017, khi Venezuela không trả nợ đúng hạn, có nhiều tiếng nói bên trong nước Nga thắc mắc về các làm ăn của Sechin. Trong lúc đất nước đang bị phương Tây trừng phạt, tại sao Sechin lại ném tiền tỉ ở một đất nước xa xôi bên châu Mỹ Latinh? Nga trở thành nguồn hy vọng cuối cùng của Venezuela.

Và bây giờ, vì Nga đã đầu tư quá nhiều vào Venezuela nên Nga không muốn chế độ Maduro sụp đổ. Chính phủ thay thế Maduro có thể quịt nợ. Trong lúc công ty dầu khí Repsol của Tây Ban Nha đang cân nhắc chuyện thoái lui khỏi Venezuela, giống như Repsol đã rút khỏi một dự án khoan dầu với Việt Nam ở Biển Đông sau khi bị Trung Quốc hăm dọa, tập đoàn Rosnef chưa lấy có dấu hiệu nào buông bỏ.

Phải chăng điều đó có nghĩa là Nga chỉ bỏ rơi Maduro khi nào chính phủ mới hứa tiếp tục trả nợ cho Nga?

ĐCV tổng hợp theo Financial Times và Iroon