Khi con tu hú gọi bầy

Nó vốn là thằng tự trọng, luôn tự hào với câu ông bà dạy: “Nghèo nhưng không hèn, khổ nhưng không khốn…” Rồi “cuộc đời ta sống bằng sức ta, bằng đôi bàn tay và trí óc của ta, đâu phải bằng sự thương hại của những kẻ nhìn ta bằng con mắt coi thường. Lại: “Tự hào con Lạc, cháu Hồng, đầu không thể rỗng, tay không thể lười ” v.v và v.v…

Tôi là bạn nối khố với nó từ thưở chăn trâu cắt cỏ trên đồng, biết nó là con mọt sách, nên không những thông cảm vì những thứ triết lý vụn vặt này mà đôi khi còn kính nể nó vì sự hay chữ , thậm chí có cảm giác như được “soi gương vàng” vậy.

Rồi số phận đưa đẩy, khi khu công nghiệp Vũng Áng thành lập, mẹ tôi nhanh tay bán được xuất đất và tống tôi đi xuất khẩu Lao động tại Nam Hàn, còn nó thì ở lại sau khi tuyên bố đầy hiếu thắng: “Làm giàu tại quê nhà mới xứng chứ ra nước ngoài làm thuê thì vinh dự gì?...”Tôi đã giận nó tím mặt vì câu nói thẳng ruột ngựa ấy, định bụng không bao giờ thèm kết giao với nó nữa, đặc biệt khi cưới vợ, nó cũng không thèm nói với tôi một tiếng, coi thường nhau đến thế là cùng…

Vậy mà hôm nay, qua facebook nó mếu máo kể với tôi đời nó tàn rồi, bản thân thất nghiệp, vợ chạy theo thằng khác, con để bà nội nuôi.

Cho dù đã đổi giận thành thương, đã hứa sẽ cho nó vay vài nghìn yên giúp nó quay lại với nghề truyền thống: Chăn vịt dưới sông , nuôi gà đồi bán cho các “Quán Ngon” ở tỉnh…nhưng câu chuyện nó kể còn day dứt lương tâm tôi mãi :

– Sao? vợ chồng mày có chuyện à, sao tự nhiên lại gõ đầu tao vào lúc này?

– Quên con vợ mất dạy ấy đi, Nó gắt: – Chẳng qua tao là nạn nhân của cái cơ chế đểu cáng này. Nó đã không một lời an ủi, động viên lại còn cố tình đào mả chôn tao?

– Trời! Lập trường như mày, quyết ở lại xây dựng quê hương giàu mạnh, rồi lấy được cô vợ đẹp nhất làng mà lại “phát tiết tinh hoa” thế à?

Đầu dây, nó giải thích:

-Tao đang làm ở công ty, bọn lao động Trung Quốc tràn sang nên tao mất việc…Đang từ tổ trưởng, lên phó phòng rồi cưới vợ cũng là một thợ bậc cao. Cả hai tưởng yên ổn làm ăn, sinh con, đẻ cái rồi dần dần mua đất, xây nhà ở riêng. Ai ngờ bị trưởng ban tổ chức gọi lên cho thôi việc.

Tôi lờ mờ hiểu ra sự việc:

– Không lẽ đúng như câu nhân định của một chuyên gia xã hội học, nơi tôi đang ở: “Khi cái nghèo đi vào cửa lớn thì tình yêu đi qua cửa sổ…”

-Sao nữa? Tôi tò mò…Chả lẽ vì mất nghiệp mà mất vợ?

– Chứ còn gì nữa. Con vợ tao tuyên bố: “Bản thân tôi liễu yếu, đào tơ, che chắn cho mình còn không nổi, sao che chắn cho cả thằng chồng sức dài vai rộng, vô tích sự như anh được, còn thằng tít nữa chứ? Bố mẹ tôi bảo: “Hai vợ chồng son, nuôi thêm một con thành bốn”. Một mình tôi làm lấm lưỡi không đủ ăn, làm sao gánh cả bốn mạng trên độ tuổi 25 mơn mởn non tơ được?”… Mày biết đấy, nó cậy có nhan sắc nên đâu có định đánh đổi cho tương lai mịt mờ, tăm tối của tao.

– Ra thế, tôi đáp – đúng là “đàn bà sâu sắc như cơi đựng trầu”, chỉ biết nhìn hiện tại mà không nhìn tương lai hoặc nhìn lại xa xưa như lời ông bà chỉ bảo “trai tay không không ăn mày nhà vợ, gái bách mẫu vẫn lệ thuộc nhà chồng”

Trong điện thoại nó gắt:

– Tao cũng biết mình là thằng đàn ông, phải làm bóng tùng quân cho vợ con trú ẩn. Khốn nỗi nó không cho tao thời gian. Bố mẹ nó vì tương lai của cháu ngoại và con gái, cũng muốn giúp tao thế chấp sổ đỏ vay vốn ngân hàng, nhưng nó không chịu…

Tôi thở dài ngao ngán:

-Chỉ có thế mà mày bảo Hạnh – bạn học của hai đứa tôi từ hồi cấp 2, chỉ kém hai lớp- là đồ khốn nạn?

Nó đáp, giọng thổ đặc sệt, tê tái :

– Nó lấy thằng Trung quốc rồi.

-Ô! Tôi chưng hửng, giọng thổ pha kim tan biến, chỉ còn chất kim lanh lảnh, chói vói: – “Giặc đến nhà đàn bà cũng… cưới” à? Mày không định hình sự hóa vấn đề đấy chứ ?

-Thật mà …giọng nó lạc đi. Nếu không vì cu Tít cùng hai bên gia đình nội ngoại, tao đã đâm chết cả hai đứa chúng nó rồi.

-Maỳ nói rõ hơn được không? Tôi thúc

Nó bật khóc rưng rức, tôi nghe mà não lòng, nhão ruột :

-Thằng ấy là dân lao động không phép, đưa sang từ ngày đầu tiên

xây dựng công trường. Nó vốn là trưởng nhóm, lại bập bẹ học nói tiếng Việt, nó biết con Hạnh buồn vì chuyện của tao, nên mỗi lần hai vợ chồng cãi nhau xong, nó lại bênh con Hạnh chằm chặp rồi đưa tiền cho con Hạnh tiêu, lại mua cả đất xây nhà ngay bên hông nhà máy nữa. Thoát cảnh nợ nần dây dưa, lại thoát khỏi xóm trọ tồi tàn, một bước lên bà chủ giữa xóm Tàu, bên cạnh thằng con một, đẹp trai, cao ráo, còn trai tân nữa, làm gì nó chẳng đồng ý, mặc cả tao và hai bên gia đình chưng hửng…

– Ô trời! Tôi la hoảng: – Đúng là tổ chim chích nhà mày bị thằng Trung quốc nó đẻ trứng tu hú vào để chiếm rồi; Sao chỉ trong một thời gian ngắn như thế, tất cả đã rối bung…Tôi nói và nhớ lại hình ảnh cùng sự hành xử thô bạo của lũ chim tu hú .Thoạt đầu Tu hú mẹ tìm một tổ chim chích đang ấp, lợi dụng lúc Chim Chích mẹ bỏ đi kiếm mồi để đẻ trứng vào đó nhằm độc chiếm nguồn thức ăn mà chim chích mẹ dùng để nuôi dưỡng bầy con. Vài tháng sau, Tu hú con nở ra, tuy còn đỏ hỏn, không lông, mắt chưa nhìn thấy gì nhưng đã thể hiện bản lĩnh gian ác có một không hai của mình, liên tiếp dùng sức mạnh cơ bắp, đôi cánh và phần lưng để đẩy những con chim chích non tội nghiệp mới nở, hoặc những quả trứng còn lại văng ra khỏi tổ, trong khi chim chích mẹ không hề biết gì, vẫn ấp ủ, kiếm mồi dọn tổ, dọn phân, nuôi con khôn lớn, cho đến khi tu hú rời tổ bay đi tìm về với bố mẹ chúng…

– Đúng thế! Đầu dây Trung ho húng hắng, xác quyết: – Tao không ngờ cuộc hôn nhân của tao mang sắc màu tu hú như thế, tao cứ nghĩ chim chích mẹ là con Hạnh nhận rõ bản chất sự việc, nên chả khuyên can gì, còn thách thức nó, ai dè nó bỏ mặc chim chích non và cái tổ rách để bay theo thằng tu hú kia. Tao tức sặc tiết mà không làm gì nổi.

– Thế chúng nó có cưới xin gì không? Tôi hỏi

– Cưới hỏi gì đâu? Cũng chẳng về quê ra mắt mẹ chồng nữa(Bố nó cũng đang ở Việt Nam), nhưng từ ngày con Hạnh dính bầu, nó cũng cho đứng tên trong sổ đỏ nhà rồi.

Quay trở lại việc tự dưng mất việc- đầu mối của mọi đường dây, mối rợ, tôi thắc mắc:

– Mày là dân thổ địa, có kinh nghiệm lâu năm, sao lại bị mất việc?

Trong điện thoại , Trung cười nhạt:

– Mày ở Nhật Bản mấy năm nên nghĩ như người Nhật Bản chân chính ấy nhỉ? Chính tao cũng hết sức bất ngờ trước quyết định bị sa thải này…Mò lên hỏi lão trưởng phòng tổ chức- vốn là ông anh họ xa nhà tao lý do vì sao, thì lão ấy gãi đầu gãi tai bảo do cấp trên chỉ đạo, lão ấy chỉ biết làm theo…Trong hai vợ chồng chắc chắn phải có một người nghỉ, cũng như trong một gia đình cũng chỉ được một người ở lại công trình ấy. Tao sức dài vai rộng nên ưu tiên cho vợ…

– Trời đất! Bắt lao động người địa phương nghỉ để thay thế lao động trung quốc ư? luật ở đâu ra thế?

– Luật rừng, luật tu hú cướp tổ, cướp công, cướp miếng ăn của chim chích chứ ở đâu nữa. Nó cay cú đáp: – Chính lão anh họ tao kể, mấy thằng cai thầu trung quốc chây ì lắm, chúng nó không chịu hợp tác, không làm thủ tục đăng ký xin cấp phép đã đành, còn cố tình nhét người của mình từ cố quốc sang, nếu lãnh đạo Việt Nam thắc mắc thì chúng gạt thẳng tay: “Lao động người Việt Nam không biết tiếng nên không đáp ứng được mọi yêu cầu về trình độ chuyên môn kỹ thuật, cũng như không đủ năng lực nên không thể tuyển dụng. Chúng tôi cần đưa lao lao động người trung quốc sang để đảm bảo trình độ chuyên môn cũng như tiến độ công trình.

– Đúng là luật rừng. Cá lớn nuốt cá bé, chim to nuốt chim nhỏ rồi, tôi nuốt một hơi nghẹn cuống họng, bảo: – Bọn lãnh đạo trung quốc  xem thường lao động Việt Nam quá đáng, coi Việt Nam như một quốc gia không có chủ quyền , nên muốn nhận ai, thải ai cũng được. Tại sao các cơ quan chức năng lại lờ đi, không kiểm soát hoặc kiểm tra các cơ sở của họ trên đất nước mình?

-Gớm, lại chả gọi chúng nó bằng bố, Nghe tôi bày tỏ, Trung lớn tiếng khẳng định- đến cụ Trọng, bác Phúc, bác Quang, thím Ngân muốn đến thăm cũng bắt buộc phải làm việc với chủ đầu tư trước rồi mới được phép vào, làm gì có chuyện kiểm tra , dù chỉ là đột xuất trên công trường lao động của họ?

Như muốn bộc bạch sâu hơn nỗi lòng mình, nó bảo:

– Mày biết không, chính báo chí Việt Nam nhận định: “Tại các công trường ở Formosa quê mình bây giờ, số lao động Trung Quốc đang có mặt là trên 4.000 người, hầu hết không có giấy phép . 

Óc tôi chợt lóe lên một câu nói và cái lắc đầu đầy ấn tượng của ông bạn người bản địa mới quen: “Việt Nam chúng mày là một đất nước không luật lệ, lại qúa lệ thuộc vào trung cộng”. Ừ, nếu là một quốc gia có chủ quyền , thì làm sao lũ lao động không phép này nhập cảnh vào Việt Nam được? 4000 thằng có ít đâu?

Có lẽ muốn tôi mở “hầu bao” giúp nó làm lại cuộc đời , nên nó cũng mở lòng, trả lời các câu hỏi lòng vòng của tôi

-Thế mấy cha bí thư tỉnh ủy, Trưởng Ban chỉ đạo và chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh đâu? Chủ trương thành lập cả một ban chỉ đạo 881, bảo đảm ổn định tình hình tại Khu kinh tế Vũng Áng mà để tình trạng “ma lạ bắt nạt ma quen” thế à? Chó chẳng gần nhà, gà chẳng gần chuồng mà không sợ chó nhà, gà nhà xơi tái sao?

– Ôi, mấy lão ấy bị cả triệu “nhân dân tệ” đè ngập mặt rồi, cần gì phải bảo đảm, hoặc ổn định cho bọn …nhân dân nghèo, nhân dân tốt trong khu vực tỉnh nữa? Động nhấc máy lên là các lão ấy bảo “bận”. Lúc đi họp ở trung ương, lúc đang chỉ đạo cuộc họp ở tỉnh nhà. Đến cánh phóng viên còn chẳng hóng hớt được nữa là đám dân ngu, cu đen như tao.

“Gà gật” mấy tiếng trên tàu , tôi cũng đủ tỉnh táo để trải lòng mình thêm , nhằm xoa dịu phần nào nỗi đau của nó:

– Cứ nghe theo tiếng gọi của Bà Trưng như tao mà lại hay đấy. Qua ống nghe, tôi cười khành khạch.

Nó ngẩn ngơ, rồi như đoán ra liền bảo:

– Hồi 1980, 1985, Bà Trưng quê ở… Châu Phi, nên con cháu mò sang xứ “ruồi vàng” Angola, hay vùng có dịch bệnh Ebola ở Tây Phi (Nigeria, Sierra Leone và Liberia…) kiếm cơm, bây giờ Bà Trưng quê ở đâu không ai biết nữa, có lẽ trên khắp thế gian này, đâu có việc làm là bà Trưng đóng đô ở đó.

Tôi cười , đọc lại câu thơ của giới trí thức nước nhà thập kỷ cuối 80 chọc nó:

Bà Trưng quê ở Châu Phi

Giáo sư, bác sĩ ra đi tìm bà

Tìm bà để kiếm đô la

Đem về cứu nước , cứu nhà, độ thân

Bây giờ nếu được phép chỉnh đổi lời thơ có lẽ phải bảo: “Trạch Đông quê ở Việt Nam” mất. Chả thế con cháu ông ta ngập tràn Việt Nam, riêng khu vực Vũng Áng- Kỳ Anh quê tôi đã 4000 thằng, thì không biết cả tỉnh Nghệ An là bao nhiêu , cả 63 tỉnh thành trong nước là bao nhiêu ? Vốn là “Mao”, chúng theo gió bay đến mọi vùng miền thế giới, đặc biệt là Việt Nam, lấy vợ, đẻ con, lập làng, lập phố, mở nhà hàng, siêu thị và chiếm cứ cả một vùng rộng lớn . Lũ “ mao” này càng nổi bao nhiêu thì dân bản địa càng chìm nghỉm tận đáy. Bằng chứng xác thực là cả triệu tiến sĩ, cử nhân, người lao động trong nước thất nghiệp dài cổ, rã họng, bỏng ruột vì những thực phẩm bẩn rẻ tiền ôi thiu từ phương bắc tràn qua…Lẽ ra theo lời ông bà dạy:

“Bước chân đồng đất xứ người. Đứa bé lên mười cũng gọi là anh” thì ngược lại, cái lũ lao động không phép, tuổi đời từ 20 đến 50 này lại nhơn nhơn “hảo lớ! hảo lớ” với nhau ngay trước mắt người Việt Nam… Ngoài việc lấy vợ chui, làm việc chui ra, chúng công khai làm những việc hết sức thô bỉ , điếm đàng khác, làm xóm làng nhộn nhạo như ong vỡ tổ, như chim lạc đàn, như cá mất vây, như cây mất gốc v.v Lúc chúng uống rượu, đuổi nhau khắp xóm và chửi thề “Tỉu hà ma nị”, lúc chúng tắm truồng, chạy tô hô ngoài đường, dùng gầu múc nước té vào người nhau rồi cười khanh khách như bị ma làm, lúc lại trộm cắp lẫn nhau, xập xí xập ngầu, vác dao, vác gậy dọa nạt dân làng…khiến cả họ hàng, hang hốc, lốc nhốc chích non phải dạt đi xa, hoặc đóng cửa gài then im ỉm cả ngày lẫn đêm. Chỉ mong một ngày công trình kết thúc để tống cổ lũ tu hú về nước mà nào có yên. Lũ lãnh đạo cộng sản dù biết chắc trong tổ chim chích có bao nhiêu mầm họa, vẫn nhắm mắt làm ngơ, ăn tiền của lũ tu hú già để vợ con chúng thi nhau đẻ vào ổ của những cặp chim chích Việt Nam rồi hất văng ra khỏi tổ những đứa con đứt ruột đẻ ra của mình. Hễ ai thấy trái tai gai mắt lên tiếng mách bảo bày chim chích ngây thơ rằng đâu là ác điểu, đâu là chích bông cùng họ hàng, làng nước của chúng, phải tìm cách đuổi cổ lũ tu hú đi để dựng lại tổ mới hòng bảo tồn nòi giống, thì cộng sản vung roi gân bò xuống…Thà mất nước ,mất tổ mà giữ được mạng ,bè đảng của chúng là chúng vung…quyết bảo vệ bầy tu hú độc ác, gian manh đến cùng.

Lao động trung quốc đón xe đi làm tại Vũng Áng. Ảnh: Văn Định .

Co ro cái cổ gầy nhẳng trong chiếc mũ trùm đầu, tôi ra supper-maket gần khu nhà trọ gửi tiền về cho Trung. Mong nó sau cuộc hôn nhân đầy nước mắt này sẽ gây dựng lại từ đầu, xây được tổ mới cho mình mà không lo bị lũ tu hú ăn cắp trứng, cướp ổ như cũ. Cũng mong cu Tít – sớm trưởng thành, đủ sức đánh nhau với lũ tu hú đểu giả ác độc để bảo vệ tổ ấm, giang sơn, vùng đất “địa linh sinh linh kiệt” của mình.

Sacramento October 2017

T.K.T.T