Dư âm 100

Câu nói sắt máu

Hôm thứ Năm, trong bộ quần áo nhiều túi kiểu Mao Trạch Đông, trước đám đông tụ tập trước quảng trường Thiên An Môn, Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc đã đọc bài diễn văn một tiếng đồng hồ kỷ niệm 100 năm thành lập đảng CSTQ.

Không biét có nhận được chỉ thị trước hay không, trong số các quan lớn vây quanh họ Tập, không thấy ai mặc bộ đồ này.

Bài diễn văn có một câu gây chú ý và làm nhiều người lo ngại. Ông Tập nói: “Bất cứ ai định (bắt nạt hoặc chèn ép Trung Quốc) sẽ thấy đầu mình đổ máu vào bức tường lớn bằng thép được rèn bởi hơn 1,4 tỷ người Trung Quốc.” 

Đám đông cuồng nhiệt khoảng 70.000 người đã reo hò tán thưởng như sấm sét sau câu này. 

Ngay sau đó, chính phủ đã phát hành bản dịch tiếng Anh, có vẻ làm dịu lời của ông Tập, nói rằng bất kỳ ai cố gắng bắt nạt Trung Quốc sẽ “rơi vào tình huống va chạm” với một bức tường thép.

Qua bản dịch, chính phủ dường như muốn giảm bớt hình ảnh sắt máu của tuyên bố, nhưng dù sao thì phiên bản tiếng Trung cũng khiến người ta phải nhíu mày, đặc biệt là trên các phương tiện truyền thông phương Tây, nơi mà câu nói này đã chiếm những hàng tít lớn.

Tuy nhiên, trên mạng xã hội, một số người đã nhanh chóng chỉ ra rằng “đầu bị đổ máu” là một thành ngữ được sử dụng phổ biến ở Trung Quốc, cụm từ này không nên hiểu theo nghĩa đen. Câu thành ngữ này nên hiểu là sẽ phải hứng chịu một thất bại thảm hại, thường ám chỉ một thực tế khắc nghiệt – ví dụ, một người trẻ ngây thơ ngơ ngác học được những bài học nhớ đời khi bước vào thế giới người lớn.

Một số người lập luận rằng, bản dịch những lời của ông Tập như thế nào cũng không thực sự quan trọng; dù theo nghĩa đen hay không, nó đều gửi cùng một thông điệp rõ ràng đến thế giới: Trung Quốc bây giờ có quyền ăn to nói lớn, đang trên đà phát triển về mọi mặt.

Có nên dùng vắc-xin Trung Quốc?

Trung Quốc cho biết đã tặng 350 triệu liều vắc-xin cho hơn 80 quốc gia, nhân danh “lợi ích công cộng toàn cầu” chứ không có hậu ý gì; thế nhưng, nhiều người, trong đó có Ngoại trường Mỹ Antony Blinken, đã cáo buộc Trung Quốc thực hiện chính sách ngoại giao vắc-xin “có ràng buộc đi kèm”, sử dụng các mũi chích để đạt lợi thế chính trị.

Trong vài tháng qua, những lo ngại về hiệu quả của vắc-xin Trung Quốc đã thúc đẩy một cuộc tranh luận rộng rãi hơn: Điều gì sẽ xảy ra khi vắc-xin bạn đang sử dụng có thể không hiệu quả?

Seychelles, Chile và Mông Cổ – ba nước phụ thuộc nhiều vào vắc-xin Sinovac hoặc Sinopharm do Trung Quốc sản xuất – vẫn đang chứng kiến những ca lây nhiễm cao, mặc dù đã tiêm cho hơn 50% dân số. Tại  Indonesia, ít nhất 20 bác sĩ được tiêm chủng đầy đủ Sinovac đã tử vong vì Covid-19.

Trong các thử nghiệm ở Brazil, Sinovac có hiệu quả khoảng 50% đối với các ca có triệu chứng Covid-19 và 100% hiệu quả đối với các ca nghiêm trọng, theo dữ liệu thử nghiệm được báo cáo cho Tổ chức Y tế Thế giới. Hiệu quả của Sinopharm đối với cả các ca có triệu chứng và các ca nằm viện được ước tính là từ 72% đến 78%, theo kết quả thử nghiệm lâm sàng được công ty công bố.

Dù Sinovac và Sinopharm có thể kém hiệu quả hơn Pfizer trong việc dứt khoát chận đứng  lây lan, các nhà khoa học cho biết vắc-xin Trung Quốc vẫn có thể giảm số ca bệnh nghiêm trọng, có nghĩa là giảm áp lực cho các bệnh viện và cuối cùng, ít tử vong do Covid-19 hơn.

Ben Cowling, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Hồng Kông, cho biết: “Tôi nghĩ rằng vắc-xin (của Trung Quốc) chắc chắn có công hiệu và chúng chắc chắn đã cứu sống rất nhiều người.”

Trung Quốc nói rằng các câu hỏi thắc mắc về hiệu quả của vắc-xin là có mục đích chính trị. Trong một cuộc họp báo hôm thứ Ba, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân gọi những lời chỉ trích vắc-xin của Trung Quốc là một “sự bôi nhọ” có “động cơ thiên vị”.

Công chúng thường gom tất cả các loại vắc xin do Trung Quốc sản xuất lại với nhau, khác với các loại vắc xin do phương Tây sản xuất. Lý do các công ty sản xuất vắc-xin của Trung Quốc hoặc là xí nghiệp quốc doanh hoặc là có phần góp vốn của nhà nước. Hễ nói đến quốc doanh hoặc nhà nước là vấn đề minh bạch lại đặt ra.

Tại Singapore, quốc gia duy trì quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc, tuần trước đã có một đợt mua vắc-xin Sinovac. Nhưng ở Mông Cổ, nơi có tình cảm chống Trung Quốc từ lâu, đã có phản ứng dữ dội đối với vắc-xin của Trung Quốc.

Theo các chuyên viên, hiện nay, có nhiều loại vắc-xin tốt hơn so với các sản phẩm của Trung Quốc; do đó, chính sách ngoại giao vắc-xin của Bắc Kinh chỉ nhận được lợi ích khiêm tốn; và tại thời điểm này vẫn chưa thành hiện thực.

(Tổng hợp nhiều nguồn)

 (Ảnh: Chủ tịch Tập Cận Bình đọc diễn văn đánh đấu thành lập 100 năm của đảng CSTQ ngày 1 tháng 7 – CNN)