Các nước EU khan hiếm khí đốt

Hôm thứ Tư, Liên hiệp châu Âu yêu cầu các quốc gia thành viên cắt giảm 15% lượng khí đốt sử dụng cho đến tháng 3 sang năm, một biện pháp khẩn cấp sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo rằng nguồn cung cấp từ Nga tới châu Âu qua đường ống lớn nhất có thể giảm hơn nữa và thậm chí có thể dừng lại.

Việc giao khí đốt qua đường ống Nord Stream 1, chiếm hơn một phần ba lượng khí đốt xuất khẩu của Nga sang EU, sẽ được tiếp tục vào thứ Năm sau khi tạm dừng 10 ngày để bảo trì hàng năm.

Tuy nhiên, nguồn cung qua con đường đó đã bị giảm ngay cả trước khi ngừng để bảo trì, trong khi các dòng chảy qua các tuyến đường khác, chẳng hạn như Ukraine, cũng đã giảm kể từ khi Nga xâm lược nước này vào tháng Hai.

Sự gián đoạn đã cản trở nỗ lực của châu Âu định lắp đầy kho khí đốt trước mùa đông, làm tăng nguy cơ phải sử dụng theo kiểu “chia khẩu phần” và là một đòn mạnh đánh vào tăng trưởng kinh tế mong manh của EU nếu Moscow hạn chế dòng chảy hơn nữa để trả đũa các lệnh trừng phạt của phương Tây vì cuộc chiến ở Ukraine.

Ủy ban châu Âu đề nghị tất cả các quốc gia EU tự nguyện cắt giảm sử dụng khí đốt 15% từ tháng 8 đến tháng 3, so với mức tiêu thụ trung bình của họ trong cùng kỳ 2016-2021.

“Nga đang bắt chẹt chúng tôi. Nga đang sử dụng năng lượng như một vũ khí. Và do đó, trong bất kỳ trường hợp nào, cho dù đó là cắt giảm một phần, nhiều phần hay toàn bộ khí đốt của Nga, châu Âu cần phải sẵn sàng”. Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen cho biết.

Đề nghị của Ủy ban châu Âu sẽ cho phép EU biến tự nguyện thành bắt buộc, trong trường hợp khẩn cấp về nguồn cung, nếu EU đưa ra tuyên bố có nguy cơ thiếu hụt khí đốt nghiêm trọng. 

Động thái này, cần sự ủng hộ của các quốc gia EU, sẽ được thảo luận vào thứ Sáu để các bộ trưởng có thể thông qua vào ngày 26/7.

Một quan chức EU cho biết: “Chúng tôi tin rằng rất có thể xảy ra sự gián đoạn hoàn toàn. Nếu chúng tôi chờ đợi, khí đốt sẽ đắt đỏ hơn và điều đó có nghĩa là chúng tôi sẽ phải hát theo sự bắt nhịp của Nga.”

Các quốc gia EU đang cố gắng bơm các kho khí đốt cho đầy tới mức 80% trước ngày 1 tháng 11, so với mức 65% hiện nay.

LIỆU DÒNG CHẢY SẼ BÌNH THƯỜNG TRỞ LẠI?

Các chính trị gia châu Âu nói rằng Nga đang sử dụng các lý do kỹ thuật như một cái cớ để cắt giảm lượng giao hàng. Điện Kremlin cho biết Nga là nhà cung cấp năng lượng đáng tin cậy và đổ lỗi cho các lệnh trừng phạt làm giảm dòng chảy.

Hai nguồn tin Nga quen thuộc với các kế hoạch xuất khẩu cho biết các dòng chảy qua Nord Stream 1 dự kiến ​​sẽ khởi động lại vào thứ Năm, nhưng ở mức dưới công suất 160 triệu mét khối mỗi ngày.

Công ty Gazprom do Điện Kremlin kiểm soát đã cắt xuất khẩu khí đốt qua tuyến đường này xuống còn 40% công suất vào tháng 6, đổ lỗi cho sự chậm trễ trong việc trả về một tuabin đang bảo trì ở Canada.

Tuabin đó, vốn bị vướng vào lệnh trừng phạt, nghe nói trong tuần này là sẽ quay trở lại, mặc dù Gazprom cho biết hôm thứ Tư rằng họ chưa nhận được tài liệu về tái lắp đặt tuabin và nói rằng muốn giữ đường ống hoạt động, họ cần nhận lại tuabin và bảo trì các thiết bị khác.

Tổng thống  Putin cho biết có thể sẽ phải cắt giảm thêm nguồn cung cấp hoặc thậm chí ngừng hoàn toàn dòng chảy qua đường ống chạy dưới biển Baltic tới Đức, là nước phụ thuộc rất nhiều vào nhiên liệu của Nga.

Putin cho biết thiết bị đang được đưa về từ Canada nhưng chất lượng của thiết bị được đưa về cộng với các thông số khác có thể dẫn đến việc ngừng hoạt động hoàn toàn đường ống trong tương lai.

“Có lẽ … họ sẽ tắt thiết bị vào một lúc nào đó, chỉ có thế thôi, và Nord Stream 1 sẽ dừng lại, bởi vì họ đến từ Canada”, ông nói trong khi bình luận trên truyền hình. 

Giá khí đốt đã tăng vọt trong thời kỳ giao dịch bất ổn kể từ khi chiến tranh Ukraine nổ ra. Hợp đồng khí đốt tháng trước đã tăng quá 160 euro mỗi megawatt giờ vào thứ Tư, coi như tăng 360% so với một năm trước, nhưng thấp hơn mức cao nhất vào tháng 3 là 335 euro.

THIẾT BỊ “SUY SỤP”

Giá tăng vọt đã khiến các công ty điện nước trên đường phá sản. Tại Đức, chính phủ có kế hoạch bơm hàng tỷ euro cho Uniper, công ty mua khí đốt Nga lớn nhất của Đức.

Công ty Siemens Energy cho biết việc duy trì các tuabin cho Nord Stream 1 là một chuyện thường xuyên. Công ty cho biết họ sẽ tiếp tục bảo trì thiết bị dù có các lệnh trừng phạt và khi được yêu cầu, họ sẽ bảo trì nhanh nhất có thể. 

Trong phát biểu trước đó, Tổng thống  Putin cho biết một trong năm tổ máy bơm khí đốt do Siemens Energy vận hành tại Nord Stream 1, đã không hoạt động do “lớp lót bên trong bị vỡ” và một tổ máy khác sẽ được đưa đi bảo trì vào ngày 26/7.

Putin cho biết Gazprom, công ty độc quyền về xuất khẩu khí đốt bằng đường ống của Nga , không phải là thủ phạm của  việc giảm năng lực vận chuyển khí đốt qua mạng lưới đường ống tới châu Âu.

Ông đổ lỗi cho Ukraine  đã đóng một nhánh đường chạy qua Ukraine, mặc dù chính quyền Ukraine nói họ phải đóng do Nga xâm lược.

Tại tuyến chuyển dầu về phía đông, Gazprom hôm thứ Tư cho biết nguồn cung khí đốt của Nga tới Trung Quốc đạt kỷ lục hàng ngày mới. Nga đã và đang mở rộng khả năng cung cấp cho Trung Quốc ngay cả khi việc giao hàng tới châu Âu giảm dần, mặc dù mạng lưới viễn đông của Nga không kết nối với hệ thống cung cấp của châu Âu.

Trong khi đó, các quốc gia châu Âu đang tìm các nguồn cung cấp thay thế, mặc dù thị trường khí đốt toàn cầu đã căng thẳng ngay cả trước cuộc khủng hoảng Ukraine, nhu cầu về nhiên liệu quay trở lại sau đợt suy thoái do đại dịch gây ra.

Những nỗ lực của EU bao gồm tìm kiếm thêm khí đốt từ các nhà cung cấp có liên kết với châu Âu bằng đường ống, chẳng hạn như Algeria, và bằng cách xây dựng hoặc mở rộng thêm các cổng khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) để nhận các chuyến hàng từ các nước xa hơn, chẳng hạn như Hoa Kỳ.

(Theo Reuters)